Усевалад Нястайка - Тарэадоры з Васюкоўкі

Кукуруза нахіліўся да Сабакевіча, пачухаў яго за вухам, узяў яго за пярэднюю лапу, паціснуў:

— Бывай! Я б цябе тут пакінуў, але сам не ведаю, як у мяне з харчамі будзе... Не бойся... Паўлуша цябе ў крыўду не дасць. Ты ж, Паўлуша...

— А як жа! — не даў я яму дагаварыць.

І замаўчаў, думаючы, якім бы словам супакоіць яго на развітанне.

— А тыя двое ўсё ж не шпіёны, — сказаў я. — Сапраўдныя шпіёны прыдушылі б нас тады ў кукурузе. І ніхто б не ведаў. Яны ж точна цяпер ведаюць, што мы за імі сачылі. Так што яе хвалюйся — ніхто пра нас ні ў адной газеце не напісаў бы, ні па радыё, ні тым больш па тэлевізары...

Але Кукуруза на гэта нічога не адказаў.

І зноў мы стаім і маўчым.

— Ну дык што? Давай едзь ужо! — не вытрымлівае нарэшце Кукуруза.

— А ты што, спяшаешся? — кажу я.

— Ды не, я нічога, але наогул... Табе ж дахаты трэба. Хлопцы, мабыць, зараз у футбол на выгане гуляюць.

— Ат! — махаю рукой. Маўляў, не патрэбны мне ні футбол, ні хлопцы. А сам думаю: «Няўжо Кукуруза ніколі не будзе ў футбол гуляць? Вось бедны хлопец!» І так мне стала яго шкада! Такі ж добры варатар быў! Сапраўдны Леў Яшын мог бы з яго вырасці.

Уздыхнуў я, палез у кішэню і выцягнуў адтуль сцізорык.

— На, — кажу, — табе спатрэбіцца. Ты ж ведаеш, які гэта сцізорык. Як брытва. Такога ні ў кога няма.

Кукуруза ажно пачырванеў ад задавальнення. Ён заўсёды зайздросціў мне з-за гэтага сцізорыка і неаднойчы мяняцца прапаноўваў, ды я не хацеў.

Я яшчэ раз уздыхнуў, палез у другую кішэню і выцягнуў карабок ад запалак. Там ляжаць кручкі для вудачак, якія падараваў мне бацька. Цудоўныя кручкі! Цэлае багацце для рыбалкі. І маленькія — на чырванапёрак, плотак і карасёў, і большанькія — на яршоў, акунёў і ляшчоў, і вялікія — на шчупакоў, лінкоў, і зусім вялікія — трайчастыя — на самоў ды іншае рыбінае звяр'ё.

— Лаві, — кажу, — на здароўе. Рыбай ты цяпер забяспечаны. Але знаеш, калі я да цябе як-небудзь прыеду, то і мне дасі палавіць. Добра? Вельмі прывык я да гэтых кручкоў.

Чаму я так сказаў — не ведаю. Я ж яшчэ ні разу імі не лавіў. Мабыць, усё ж такі вельмі мне іх шкада. Нават больш, чым сцізорыка. Кукуруза адчуў гэта:

— Ды навошта. Не трэба. У мяне ж ёсць.

Але не мог адарваць ад карабка захопленых вачэй. Хіба стане чалавек адмаўляцца ад такога падарунка? Не, не патрэбны мне кручкі. Кукуруза ж застаецца на бязлюдным востраве адзін, як той зуб у роце дзеда Салівона. І ніхто яго болей не ўбачыць. Нават ліст яму не напішаш. А як жа, нельга. У яго ж няма адрасу. Ва ўсіх людзей на свеце ёсць адрасы, а ў яго няма. Гэтая нечаканая думка вельмі мяне расхвалявала.

— Слухай, — кажу, — так нельга. Выходзіць, у цябе цяпер няма адрасу.

— Ну дык што?

— Як — «ну дык што»? Адрасу няма, разумееш! Атрымліваецца, што ты наогул на свеце не жывеш.

— А што я магу зрабіць? — разгубіўся Кукуруза.

— Трэба неадкладна неяк назваць востраў. Будзе назва, тады і адрас будзе.

— Давай. А я што — супраць? Толькі як?

— Хіба я ведаю? Астравы па-рознаму называюцца. Востраў імя Ўрангеля, востраў Мадагаскар, востраў Таймыр. Не, гэта, здаецца, паўвостраў. Ну, як-небудзь так.

— Ну, няхай будзе востраў Мадагаскар. Прыгожая назва. Мне падабаецца.

— Ды ўжо ж ёсць Мадагаскар. Патрэбна назва невядомая.

Кукуруза задумаўся. Доўга варушыў вуснамі, мабыць, перабіраючы ў памяці назвы. Потым сказаў:

— А ведаеш што — няхай будзе імя Пераэкзаменоўкі. Пераэкзаменоўка мяне сюды прывяла. Такой назвы яшчэ няма — ручаюся.

Я не стаў спрачацца. Так на карце свету (хаця пра гэта яшчэ ніхто не ведаў) з'явілася новая геаграфічная назва — востраў Пераэкзаменоўкі. Хто ведае, можа, калі-небудзь школьнікі будуць нават вучыць пра гэта на ўроку. «Востраў Пераэкзаменоўкі. Вядомы тым, што на ім правёў у самоце амаль трыццаць год вучань пятага класа Рабінзон Кукуруза». І нейкі целяпень атрымае двойку за тое, што не будзе пра гэта ведаць.

— Не дрэйфі, Рабінзон, усё будзе добра, — бадзёра сказаў я. — На такім востраве не тое што дваццаць восем — сто гадоў пражыць можна. Абы рыба клявала.

— Я таксама так думаю.

— Ну, бывай!

— Бывай.

Я кінуў у човен Сабакевіча і сеў сам. Кукуруза раптам уздыхнуў і ціха сказаў:

— Ты прабач мяне, Паўлуша, што я ў мінулым годзе цябе пры ўсіх у лужыну штурхнуў. Прабач.

Я таксама ўздыхнуў і ціха сказаў:

— А ты прабач, што я тады, памятаеш, тваю шапку на вярбу закінуў. І наогул, прабач, калі што не так.

— Бывай! — сказаў Кукуруза.

— Бывай! — сказаў я і нарэшце адпіхнуўся ад берага.