Аксана Данільчык - Блюмэнштрасэ

як заціхае перад бурай свет навакольны а пасля
зямлі напружанай дыханне напятыя адчуюць душы
калі спыняюцца ўсе рэкі
а рыбы дасягаюць дна
і птушкі стрымліваюць голас
каб гэтай цішы не парушыць

па ўсіх вятрах і кантынентах па ўсёй бязмежнасці зямной
вібруе чуйнае паветра блакітнай хваляю трывогі
і нашых душаў абалонкі
руйнуе гэты неспакой
і высыпаюцца пачуцці
на непралазную дарогу

на вежах круцяцца радары і пачынаецца адлік
зваротны да крытычнай кропкі
дзе ў перспектыве толькі мінус
а шыхт напружаных вайскоўцаў ад нечаканасці прыціх
і нахіляючы галовы
калашнікавы прэч адкінуў

апладысментаў мерным гукам скануецца жывы прасцяг
адзначаны адсутным словам
і ўпартай стрыманасцю жэстаў
хто самазванец хто сапраўдны хто гаспадар а хто ў гасцях
самасцвярджаецца прастора
маўклівай акцыяй пратэста

хачу забыцца што ёсць страх хачу забыцца што нам даводзіцца за ворагаў маліцца
што вераб’і хаваюцца пад дах злавесны лёд навіс на абразах што нейкі ціхі голас шэпча
за ворагаў трэба не проста маліцца у ворагаў трэба яшчэ і вучыцца
адкінуць пустыя размовы вучыцца перамагаць паступова вучыцца перамагаць раптоўна са стараннем падвойным
і сіні снег цячэ прадоннем рэк і адгукаецца далёкі смех
я стаўлю свечку і – наперад
step by step

цішыня што нас выпрабоўвае
падкрадаецца ззаду на дыбачках
закрывае нашыя вочы сваімі цёплымі пальцамі
цішыня што нас размяркоўвае
раскладае быццам па скрыначках
раздзяляе нас па адлегласцях

быццам мы вінаватыя

быццам мы вінаватыя
што таксама праклятыя
што і мы дакрануліся
у свой час не прачнуліся

а я прызвычайваюся да цішыні
шукаю яе ў схованках за шклянымі дзвярыма
у разрэжаным паветры чужой тэрыторыі
дзе мы як калісьці мурыны ў далёкай прэторыі

я раблюся сама цішынёй
прарастаю яе ліянамі
разліваюся акіянамі
выцясняючы гукавыя хвалі
цішыня нібыта каралі
сціскае шыю маю нерухома
і знясільвае
быццам стома
________________________________________
я свой голас схаваю ў шуфляду
і забудуся замкнуць на замок
і пакіну яго без нагляду
каб у сінюю далеч уцёк

і звінеў сярод роднага гаю
быццам звон што на свята склікае

ёсць коміны падобныя да вежаў
яны глядзяць у ростаняў бязмежжа
другія сны з іх вышыні відаць
якія паглынулі назаўсёды
гісторыю краіны і народа
яны затоена і стрымана маўчаць

там круціць флюгер лічбу пакрыёма
год перад-рэпрэсійны дваццаць сёмы
зусім нябачны ў тлуме гарадскім
і толькі сілаю павелічэння
вяртаюцца далёкія імгненні
як лёгкі пах як воблака як дым

і можна ўбачыць зноў на вулках гэтых
драўляны Менск і маладых паэтаў
ні высылак ні страчаных гадоў
на некранутых дворыках Нямігі
ляжаць іх недапісаныя кнігі
да лепшых дзён да самых лепшых сноў

а чаму ж сёння ніхто не аплаквае вас беларусы
хіба вашыя дзеці не ўздымаліся дымам
над неўзаранымі палеткамі
хіба вашыя вочы не былі сухімі
бо не маглі болей плакаць
хіба вы не баяліся ўдзень немцаў
уночы партызанаў
раніцай венграў
увечары латышоў
а кожны сябар у любую хвіліну мог стаць ворагам