Аксана Данільчык - Блюмэнштрасэ

чаму ніхто не аплаквае гэты суцэльны страх
хто прыйшоў хто сышоў
хто застаўся хто згінуў
не ведаю

ведаю што
дзве знаёмыя мне жанчыны сустракалі вайну
з немаўлятамі на руках

дзеля каго ўсе гэтыя парады
хіба гэта вашыя танкі
хіба гэта вашая зброя
хіба гэта вашыя сцягі
хіба гэта вашыя перадавыя

у маіх бабуляў была іншая перамога —
немаўляты засталіся жывыя

чаму ж сёння ніхто не аплаквае вас беларусы

калі Вы стаіце насупраць мяне такі рэальны такі сапраўдны і даверліва гаворыце пра наступныя цяжкія але ўдарныя пяць гадоў хіба я магу Вас пакрыўдзіць
хіба я магу сказаць што я не старшыня ніякай камісіі і нават ніколі не кідала за Вас белы шар
але маё маленькае змаганне за родныя літары мае куды большы сэнс чым усё Вашае змаганне за ўладу
бо ў гісторыі якая не мае ўмоўнага ладу але якую імкнуцца перапісаць зноў і зноў нішто не апраўдвае прабітых галоў

а сумленне пакуль яшчэ ніхто не адмяняў

Жанчыны без вачэй і без голасу
разыходзяцца па інстанцыях
запаўняюць праўладныя калідоры
і прылеглыя тэрыторыі
забываюцца на ўласныя думкі
і не маюць уласнай гісторыі…

Нашто яна ім?

Кожную раніцу па-над плошчамі
уздымаецца шэры дымок
прэзідэнты бягуць на працу
варыцца кава

Колькі вас
без вачэй і без голасу
ўціснутых у шэрыя сцены?

Пакаленне змяняецца пакаленнем.

Таму што сістэма шукае людзей сістэмы
таму што сістэма стварае людзей сістэмы

___________________________________________
Жанчыны без вачэй і без голасу
разыходзяцца па інстанцыях
запаўняюць праўладныя калідоры
і прылеглыя тэрыторыі
забываюцца на ўласныя думкі
адмаўляюцца ад уласнай гісторыі…

нешта зламалася
такі bello y malo como Satán добра пастаўленым голасам спрабуе выказаць чужую волю наконт таго што робіць каштоўнасці адноснымі кампрамісы апраўданымі а ўсмешкі шчырымі а таксама пра перавагу таварна грашовых падыходаў да ўсякага роду стасункаў але гэтая воля ўжо непадуладная ніякім рацыянальным катэгорыям
не думай што ты толькі назіральнік твае вочы злучаюцца з гэтай прасторай у мностве атамаў губляецца тваё цела і хтосьці спяшаецца туды дзе можна яшчэ паспець засведчыць момант твайго распаду
нешта зламалася
на плошчу дзе енчаць валацужкі далятае пах гуакамоле
астурыяс адпачывае

мост над Нямігай
між адной амбасадай і другой
на якім мінакоў амаль не бывае
дыханне паўночнага ветру гайдае
і то падымае то апускае
на спіны тралейбусаў

магчыма некалькі стагоддзяў таму
я б апынулася сярод плыні
і размахваючы рукамі
маліла аб ратаванні

а цяпер тут няма вады

толькі падае снег
толькі мост дрыжыць
па-над плынню машын
і змагаецца
з бесперапынным хістаннем

я імкнуся на ім утрымацца
не зваліцца і не разбіць галаву
бо тут і цяпер
я на гэтым уздыбленым мосце
жыву

а жоўтыя зорачкі
сплываюць у бок Раманаўскай Слабады
за невядома які далягляд

сіні фон вечаровага неба ізноў пусты
і невядома
ці будзе нехта чакаць іх назад

Подых вясны над шашой, над абуджаным лесам,
Таюць снягі, безупынна ад ранку імжыць,
Неверагодны Шцірліц кіруе сваім Мерседэсам
І дасягае нарэшце сапраўднай швейцарскай мяжы.

Істы арыец, ён знешне зусім не хвалюецца,
Хоць небарака прафесар, стары ідыёт,
Не заўважае трыклятых вазонаў на Кветкавай вуліцы,
Не заўважае – і вось ён, апошні палёт.