Александр Петрашкевич - «Приласкать и уничтожить!»

Макар Краўцоў (Касцевіч Макар Мацьвеевіч) — дзеяч беларускага нацыянальна-вызваленчага руху, паэт. У 1939 арыштаваны НКУС. Матэрыялы пра абставіны смерці не выяўлены.

Езавітаў Канстанцін Барысавіч — дзеяч беларускага нацыянальна-дзяржаўнага адраджэння, гісторык, публіцыст, перакладчык, педагог. У 1945 годзе ўсмерчаны ў Мінскай турме.

Серада Іван Мікалаевіч — дзеяч беларускага нацыянальнага руху. Пасля вызвалення ў 1943 годзе з «Краслага» лёс невядомы.

Алесь Гарун (Прушынскі Аляксандр Уладзіміравіч) — паэт, дзеяч беларускага нацыянальнага руху. Пасля дзесяці гадоў царскай катаргі ў Сібіры падчас эвакуацыі з Мінска памёр ад сухотаў у 1920 годзе. Пахаваны ў Варшаве.

Смоліч Аркадзь Антонавіч — дзеяч беларускага нацыянальнага адраджэння, вучоны ў галіне эканомікі, геаграфіі і картаграфіі. Прафесар. У 1938 годзе прыгавораны да вышэйшай меры пакарання.

Рак-Міхайлоўскі Сымон Аляксандравіч — беларускі палітычны і грамадскі дзеяч, публіцыст, педагог. Асобай тройкай НКУС БССР у 1938 годзе прыгавораны да вышэйшай меры пакарання. Расстраляны ў Мінску.

Лёсік Язэп Юр’евіч — акадэмік Акадэміі навук Беларусі, беларускі грамадскі дзеяч, пісьменнік, мовазнавец, педагог. У 1940 годзе ўсмерчаны ў Саратаўскай турме № 2.

Скірмунт Раман-Мар’ян Аляксандравіч — беларускі палітычны і грамадскі дзеяч. Пасля ўз’яднання Заходняй Беларусі з БССР у 1939 годзе расстраляны без суда і следства ў лесе каля вёскі Парэчча, цяпер Іванаўскага раёна.

Луцкевіч Антон Іванавіч — беларускі палітычны і грамадскі дзеяч, гісторык, публіцыст, апостал нацыянальнага адраджэння. Арыштаваны органамі НКУС у 1939 годзе. Асобая нарада пры НКВД СССР у 1941 годзе прыгаварыла яго да 8 гадоў выпраўленчага лагеру. У 1942 годзе ўсмерчаны ў турме горада Аткарска Саратаўскай вобласці.

Грыб Тамаш Тамашавіч — беларускі палітычны і культурны дзеяч, Захарка Васіль Іванавіч — дзеяч беларускага нацыянальнага руху, настаўнік, літаратурны крытык, Варонка Язэп Якаўлевіч — беларускі палітычны дзеяч, журналіст, публіцыст. Памерлі ў эміграцыі сваёй смерцю.

Сівіцкая Людвіка Антонаўна (Зоська Верас) — беларуская пісьменніца, грамадска-культурная дзеячка. Дажыла да глыбокай старасці па-за межамі Бацькаўшчыны. Пахавана ў Панарах, Літува.

Заслона-сцяг паднімаецца. Усе выканаўцы роляў удзельнікаў падзей пачатку XX стагоддзя выходзяць на паклон.

Заслона

кастрычнік 2006 — сакавік 2007 гг.

Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі. Т. 1. Кн. 1 і кн. 2. Вільня — Нью-Ёрк — Менск — Прага. 1998.

Архівы Беларускай Народнай Рэспублікі. (Дакументы і матэрыялы). Запісы Беларускага інстытута навукі і мастацтва. Мюнхэн. Кнігі 2[8] 1963, 3[9] 1964, 4[10] 1966.

Захар Шыбека. Нарыс гісторыі Беларусі. 1795–2002. Мн., 2003.

Октябрь 1917 и судьбы политической оппозиции. Часть II. Гомель, 1993.

Турук Ф. Белорусское движение. М. 1921.

Антон Луцкевич. Материалы следственного дела НКВД БССР. Мн., 1997; Яго ж. За дваццаць пяць гадоў. (1903–1928), Мн., 1991; Яго ж. Да гісторыі беларускага руху. Мн., 2003.

Язэп Лёсік. Творы. Мн., 1994.

Алесь Гарун. Матчын дар. Думы і песні. 1907–1914. Мн., 1918.

Макар Краўцоў. Усебеларускі з’езд 1917. Газ. «Наша ніва». 1997. 20 кастрычніка.

Канстанцін Езавітаў. Першы Усебеларускі кангрэс. Час. «Беларуская мінуўшчына». 1993. № 1.

Аркадзь Смоліч. Вяртанне з небыцця. Газ. «Навіны Беларускай Акадэміі». 1992. 11 снежня.

Канчар Е. С. Из истории общественных, национальных и революционных движений белорусов. Час. «Неман», 1993, № 1.

Варонка Я. Беларуская справа міравой нарады ў Версалі. Коўна, 1919; Яго ж. Беларускі рух ад 1917 да 1920 году. Коўна, 1920.

Станіслаў Рудовіч. Усебеларускі з’езд 1917. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. Т. 6, ч. 11. Мн., 2003; Яго ж. Газ. «Пагоня», 1999, 24 чэрвеня — 29 ліпеня.

Сідарэвіч А. М. Беларуская Народная Рэспублікі. Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. Т. 1. Мн., 1993; Яго ж. Акт скіраваны ў будучыню. Газ. «ЛіМ». 1992. 20 сакавіка; Яго ж. Антон Луцкевіч: Главы из книги. Час. «Неман». 1990. № 7; Яго ж. Апошнія дні Антона Луцкевіча. Час. «АRСНЕ». 2006. № 10.