Қайыркелдi Руспаев - Төңкеріс. Пиесалар

Ғабдуррахман . Біздің қазіргі заң жүйесі екіжүзді. Егер де біз, сіз айтқандай, мәжіліске сайланып, парламент көпшілігін құрып ата заң ретінде шариғат заңын еңгіземіз десек, президент «бұл парламент заңсыз» деп жариялайды да таратып жібереді. Қазіргі заң оған сондай құқық беріп тұр. Мен ол жөнінде еш күмәнім жоқ. Және де сіздің нұсқап отырған жолыңыз – тым ұзақ жол. Мәселен, сіз осы қаланың мешітінің имамы болғаныңызға бес жыл болыпты. Сол мерзімде жамағатыңыз қанша пайызға өсті?

Асқар . Мен ондай арнайы есеп жүргізген жоқпын.

Ғабдуррахман . Сонда да… жәй, тек мөлшерлеп айтқанда, неше пайызға өсті сіздің жамағат? Және оның саны өсті ме?

Асқар . Өсуін өсті ғой… тек… мойындау керек – айтарлықтай көп өскен жоқ.

Ғабдуррахман . Мінеки! Менің естуімше, осы өткен бесжылдықта мұсылман қатарына он бес, көп болса, жиырма адам өтіпті. Ал сол адамдарды нағыз мұсылман деуге бола ма? Олардың көбі жәй тек Жұмабектер ғой.

Асқар . (таңырқап) Жұмабектер?! Қандай Жұмабектер?

Ғабдуррахман . (күліп жібереді, онымен бірге бөлмеде отырғандар да күледі) Жұмабек дегеніміз лақап атама, ол – тек қана жұма намазына қатысушы, күнделікті бес намазын өтемейтін мұсылман-сымақ.

Асқар . Мен сіздің бұлай мысқылдауыңызды қолдамаймын. Адам кейде дінге тікелей жолмен емес, күрделі де, ұзақ та жолдармен келеді. Мен үшін сол сіз айтқан «жұмабектердің» ықыласы, ниеті қымбат. Тек сол ниеттерін Алла тағала қабыл алса екен деп тілеймін. Ал сіздің соларға жоғарыдан төмен қарағаныңыз дұрыс емес, бұл көзқарас – тәкәппарлықтың белгісі. Ал Алла тағала Құран Кәрімде тәкәппарларды сүймейтінін айтқан.

Ғабдуррахман . (қабағын түйіп, дауысын зілдендіріп) Бұл тәкәппарлық емес, бұл тек жалаңаш фактты мойындау. Ал сіз айтыңызшы – Аллаһ тағала парыз еткен бес мезгіл намазды өтемегендерді сүйе ме? Ондай адамды мұсылман деуге бола ма?

Асқар . Әрине, егер кімде-кім ислам дінінің бес парызының бірін елемесе, оның иманы үлкен күмән тудырады. Алайда, намаз оқымайтын кісіні кәпір деген дұрыс емес. Ең бастысы – адамның жүрегінде иманы, Аллаға деген сенімі болуға тиіс. Міне, егер ондай сенім, иман болмаса – мейлі маңдайын жарып алсын күні-түні сәждеге қойып – ол адам ешқашан мұсылман бола алмайды.

Ғабдуррахман . Ал мен білетін хадис шарифке жүгінсек, пайғамбарымыз Мұхаммад, салаллаһу ғалайһи уассалам, «адам мен иманның арасында намаз тұр» деген. Яғни, иманға жету үшін адам әуелі намазды игеруі керек.

Асқар . Жөн-ақ! Бірақ сол хадисті сіз білесіз, мен білемін… ал қарапайым адам, қазіргі біздің замандасымыз біле ме? Білмегені үшін оны кіналауға бола ма? Ол бала кезінен советтік, атеисттік тәрбие алған, совет үкіметі тарағаннан кейін де тәрбие мен білім беру саласы атеисттік болмаса да зайырлы түрде жүргізіліп келеді. Сондықтан қарапайым азаматты намаз оқымадың деп кәпір қатарына жатқызған дұрыс емес. Ал басқа дін ұстанғандарды алсақ, мәселен, христиандарды, оларды да мен кәпір деп есептемеймін. Өйткені олар да біз сияқты Жаратқанға иман келтіріп отыр. Ал олар бес мезгіл намаз өтемейді, көбісі аптасына бір рет, жексенбі күні шіркеулеріне барып сыйынады. Сонда не? Оларды Жексембай дейік пе? (бөлмеде отырғандар күліп жібереді)

Ғабдуррахман . (қабағын түйіп күлгендерге қарайды – олар жым болады) Христиандарда жұмысым жоқ. Олар мұсылман емес, олар нағыз мүшріктер – бір Алланы үшеу дейді. Оларға айтатыным: «Біздің дінімізді қабылдаңдар, шариғат заңымен өмір сүріңдер, немесе біздің елімізден кетіңдер!» Бітті әңгіме!

Асқар . Ал сонда олар, не ислам дінін қабылдамай, не кетпей осында отыра берсе не істейсіз? Олар біздің республикамызды өздерінің отаны деп санайды, көбісінің ата-бабалары осында туып-өскен, қалай сіз оларды өз отанынан қуасыз?

Ғабдуррахман . Біз ешкімді қумаймыз. Біз тек шариғат заңын орнатамыз, сол заңды қолданамыз, ал сол заңды мойындамағандар, сол заңға қайшы әрекет істегендер қылмыскер деп танылып тиісті жазасын алады.

Асқар . Сонда оларға қандай жаза бермексіз?

Ғабдуррахман . Шариғат заңы қандай жаза беруді талап етсе, сондай жаза береміз. Мәселен, мен қазіргі мемлекетіміздегі заң-сымақты мойындамасам, соған қайшы келетін әрекет жасасам, соның тарауларына сәйкес жазаланамын. Бас бостандығымнан айырыламын ба, айып пұл төлеймін бе, әлде өлім жазасына кесілемін бе – оны сол тараулар біледі. Ал біз, билікті қолға алысымен, қылмыскерлерге шариғат заңының тараулары бойынша жаза тағайындаймыз. Зынданға тастау керек пе, дүре соғу керек пе, таспен атып өлтіру керек пе әлде атып тастау керек пе – соның бәрін шариғат заңы мен соты белгілеп тиісті жаза тағайындайды.