Ніл Гілевіч - На флейце самоты [Лірычныя мініяцюры ў жанры “танка”]

Што гэта ў цемры
Свеціцца там, дзе клады?
Ледзь здагадаўся:
Фасфарысцыруючы,
Мова выходзіць з магіл.

Задыхаюся.
Не хапае паветра —
Бы ў душагубцы.
А стаю на пагорку,
Пад небам, сярод палёў.

Злуюцца, крычаць:
«Дакуль ты іх будзеш сніць —
Вершы аб волі?»
Злуюцца... А хіба ж я
Снам у сне загадаю?

Памяць маленства:
Над чорным полем — імжа.
Сагнуўшыся ў крук,
Грэбае мама раллю
I кідае ў кош бульбу.

Усё паспела
Адкрасаваць у пару,
Яшчэ за цяплом,
Толькі «бабіна лета»
Ізноў апаліў мароз.

Сядзіць і плача,
А чаго — не гаворыць.
I страшна спытаць —
Каб не пачуць такое,
Што й сам зальюся слязьмі.

Доўгі летні дзень
Зглуміў на прыіску слоў.
А ўвечары ў двор
Аднекуль прыплыў дымок —
Напомніў, што ёсць жыццё.

Дожджык уночы
Яблыньцы каля ганку
Штось шэпча. I мне
Не хочацца ў хату йсці —
Наўспамінаюся хоць.

Кветка за кветкай,
Адцвіў і пажух няўзнак
Мой агародчык.
Сумна, бо скора, відаць,
Адцвіце мне і сонца.

Музыка ночы!
Неба з зямлёй злучыла!..
А камертонам
Ёй паслужыў цвыркунок
Першы азваўся ў цішы.

Як магму вулкан,
Выварочвае памяць
Расплаўлены боль.
Куды ўцяку ад яго,
Каб не спапяліў ушчэнт?

Не ўгледзеў, калі
Стала радзейшым нашмат
Рэшата Бога,
А толькі бачу, што ўжо
Дзён засталася жменька.

Разлёталіся,
Размільгаліся думкі
Ні сабраць, ні ўняць.
I чаму на Купалле
Такая доўгая ноч?..

Спацелай спіной
Адкінуўся да камля
Старой бярозы —
Iвечнасці халадок
Адчуў у спякотны дзень.

Навошта я зноў
I зноў забіраюся
У глуш самоты?
Навошта трывожу цень?
Каб зведаць яшчэ раз боль?

Як вымерла ўсё —
Такая глухая ноч!
I раптам недзе —
Згадкай пра край маленства —
Далёкі сабачы брэх.

Сем тыдняў сухмень.
З лесу цераз дарогу
Вавёркі ў мой сад
Грызці ранеткі бягуць.
Піце, звярочкі, піце!

Грыб ля дарожкі.
Ах жа, які прыгажун!
Не трэба, а ўзяў.
Інстынкт паляўнічага.
Можа, каму падару?

Так, ты ўзвысіўся.
Бо часу на гэта меў.
А колькі ж яна
Табе аддала жыцця,
Каб самой не ўзвысіцца?

Прыйшла паглядзець,
Каго ж ён за жонку ўзяў,
I бачна было,
Як усё ў ёй крычала:
«Божа! За што Ты яго?..»

Лісток за лістком
Кідаў яе слёзы ў печ.
I думаў: спаліў,
I стане душы лягчэй.
Дзівак! Ці ж слёзы гараць?

Зімовая ноч.
Калянага неба стынь —
Ад зор да зямлі.
Мароз такі — што вусны
Ад вуснаў не адарваць.

Зняможаная
Палам любоўнай жарсці,
Адкінулася
На шырачэзным ложку
I выдыхае шчасце.

Паміраючы,
Маці сказала чамусь
Сыну-студэнту:
«Апрача твайго таты,
Я мужчыны не знала...»

Пачуўшы мяне,
Дразды шуганулі прэч
З чорнай рабіны.
Не знаюць, як люба мне
Бачыць іх баль асенні.

Нарэшце прайшлі
Дажджы — і ў лесе стаіць
Саладжавы дух
Падапрэлага лісця.
Нібы ў астылай лазні.

Як смачна яно
Смокча матчыны грудзі,
Красу й маладосць!
На пероне вакзала.
Перад першай дарогай.

Тонка-п'янлівы
Водар тваіх валасоў
Перагукнуўся
З водарам верасу — тым,
Што нас п'яніў на ўзлеску.

Вось і ў табе ўжо
Бачу адно дабрыню,
Ціхасць і стому.
Як моцна цяпер ты мне
Напамінаеш маму!

Ёсць водападзел
Рэчак і рэк на зямлі —
Воля прыроды!
А ёсць і водападзел
Душ. Чыя ж бы тут воля?

Якая цяплынь —
Якраз пасярод зімы!
Выйшаў на ганак —
I здалося: дыханне
Адталай раллі пачуў.

Зноў быў навёў я
Ідэальны парадак
На сваім стале —
I зноў, дзякаваць Богу,
Перамагае жыццё.