Славамір Адамовіч: Турэмны дзёньнік

25 траўня

Раніца. Сьнілася ноччу, што нібы з цыганкай у нейкай пуні, ці то з Валяй-случанкай.

26.05.1996 году

Дождж. На волі: вол бушуе - лета чуе. 18:00. Радыёперадача „Дудка беларуская”. Тэма: праблемы беларускай мовы ў школах Смалявіцкага раёну. Як той казаў, хоць стой, хоць падай.

27-га, паўдня

Ужо стала звычайнай наступная практыка: беларускамоў-ны журналіст пераходзіць на расейскую, калі той, да каго ён зьвяртаецца, адказвае па-расейску. Поўная адсутнасьць прафесійнай i чалавечай годнасьці

Нарэшце звадзілі да доктаркі. Атрымаў два фундырыкі лекау ад урэтрыту, перадала ix Валя, жанчына мая нябесная.

Якаясь птушачка ціўкае, хіба жаваранак?

На абед давалі бурачковую салату, потым адвялі ў прыбіральню. Соты-сьпецназ пагаліў сёньня і бараду. Цяпер ляжыць дагары пупком i натхнёна вырывае з носу валосьсе. А кітаец Лі Хен натхнёна атакуе нас газамі сваіх азіяцкіх вантробаў. Спрабаваў я растлумачыць яму i словам, i кулаком сутнасьць праблемы, а ён, морда, вертухаю паскардзіўся.

Вечар. Дачытваю „Хлопаў” польскага пісьменьніка Рэйманта. Па радыё – перадача „Спадчына”. У праграме - фольк-гурт „Камэлот” i пра фільм „Паланэз для касінераў”.

Позьні вечар. Дачытаў „Хлопаў”, якія выклікалі ўва мне самы сапраўдны катарсіс. Распусьціў быў нюні, пазычыў у вертухая цыгарэту. Потым чытаў-перачытваў ліст ад Галіны.

28 траўня

Соты, засранец, прадае кітайцу нашых дзяўчат, кажа, нашы - самыя прыгожыя. Цяпер расказвае, як лепш купіць будынак пад рэстаран.

29 траўня

Вырашыў: з пятага чэрвеня іду на сухую галадоўку, адмаўляюся ад прадуктовых перадач. Падонкі з дзяржрадыё азьвярэлі канчаткова. Раніцай якісь підар паліваў на С. Шушкевіча i яго каманду, вечарам - паўтор. Вечар, 20:00. А. Кудравец залівае пра М. Чаргінца i ягоны раман „За секунду до выстрела”, які я днямі якраз чытаў.

30 траўня

Устаў рана, бо выспаўся. Выкурыў цыгарэту. Галіна сёньня абараняе дыпломную работу. У сёньняшняй „Мінскай праўдзе” - інтэрв’ю з супрацоўнікам тутэйшай дзяржбясьпекі пра шантаж, пра тое, ці магчымы ён сёньня з боку сьпецслужбаў. Прынесьлі газэту „Свабода”, некалькі нумароў за мінулы 1995 год, некалькі – за сакавік гэтага.

Атрымаў перадачу ад маці: клінок сыру, кілбасу, масла, пакет сьмятаны, булачкі, цукеркі. Сустрэцца не дазволілі. Хочацца ў лазьню, каб выпарыцца.

31 траўня

Учора пад вечар зайшоў тэлевізар (трэці раз на імя Сотага-сьпецназа). З навінаў па ГРТ даведаліся, што 30-га ў Менску адбыліся новыя сутычкі з міліцыяй.

Сёньня аддаў заяву на імя начальніка „амерыканкі”, у якой паведамляю, што пачынаю сухую галадоўку i адмаўляюся ад прадуктовых перадачаў, калі ня будуць выкананыя мае патрабаваньні: сустрэча з журналістам; з Галінай; паскарэньне працэсу сьледства i суд яшчэ да восені.

Днём выклікалі да начальніка, пры нашай зь ім размове прысутнічаў нехта з Рэспубліканскай пракуратуры. „Хазяін” ахвяраваў паўпачкам цыгарэт, прызнаваўся, што ў час выбараў галасаваў за Зянона Пазьняка, які, маўляў, толькі i можа раскатурхаць наша сацыяльнае балота. Проста дзіва, які сьвядомы начальнік вертухайні.

Сёньня чамусьці ўвесь дзень на дварэ не змаўкае рэпрадуктар. Ізноў баліць галава, дрэнны стул. Кітайца ад нас перавялі.

1 чэрвеня

Вось i лета, якое я хутчэй за ўсё ня ўбачў.

„Мой справядлівы пратэст палічылі пасквілем, як падбухторвае да мецяжу, i засадзілі мяне на тры месяцы, ха-ха-ха! Яны зрабілі мне вялікую паслугу, мой дарагі. Ніводны мужчына ня можа лічыцца мужчынам, пакуль не пасядзіць у турме за свае перакананьні”. Р. Олдынгтон, „Усе людзі - ворагі”.

2 чэрвеня, нядзелька

Пранізьліва-сіняе неба ў вакне. Па ГРТ ідуць „Дні” Няўзорава. Дзікія рэпартажы пра „нашых”, якія „гасяць духаў” у Чачні. Пра пратэсты моладзі каля рэзыдэнцыі беларускага прэзыдэнта, якую Няўзораў называе „нацыстамі” Адсюль выснова: мы альбо яны, брыдзь расейская!

3 чэрвеня

Сьнілася: радыяцыя, акадэмічныя класы, падвалы, еўрапейцы, белая спрытная жанчына 55-ці, немка. Мне трэба ўцякаць. Потым вайна, неразьбярыха...

Цёпла на вуліцы, але нас там няма. Нас там няма.

5 чэрвеня 1996 году

Першы дзень сухой галадоўкі. Вечар, халаднавата i пух таполяў.

„Дайце мне іншага каня, перавяжыце мне раны”. Шэкспір, „Рычард Трэці”.

7 чэрвеня

Трэці дзень галадоўкі. Сьведкам майго кароткага дыялогу са сьледчым Сакольчыкам быў новы i зусім яшчэ малады адвакат. Калі я растлумачыў яму, што адмаўляюся ад ягоных паслугаў, ён i сам адмовіўся ад удзелу ў працэсе. Тады сьледчы прымусіў яго напісаць тлумачальную запіску.