Lyotard J.-F . Discours, figures. P., 1971. P. 142.
Hussein М. A. Knowledge of Arabic in the Crusader States in the 12th and 13th cc. // Journal of Medieval History. 1999. Vol. 25. № 4. P. 203–213; Altaner B . Sprachstudien und Sprachkentnnise im Dienste der Mission // Zeitschrift für Missionswissenschaft und Religionswissenschaft. 1931. Bd. 21. S. 113–135; Richard J . L’enseignement des langues orientales en Occident au Moyen âge // Idem. Orient et Occident au moyen âge: contacts et relations (XI–XV ss.). P. 150 ff.
Baldr. Dol. P. 76: «procuratori suo, quem admiralum vocant».
Guib. Nov. P. 296: «Babylonicae princeps militiae, quem patria lingua admiravisum vocitant…».
«Iherosolimorum praefectus… quos barbarica ilia lingua admiravisos vocant» (Ibid. P. 189).
Baldr. Dol. P. 76: «Mandavit igitur… procuratori suo, quem admiralium vocant, qui suis rebus praerat…».
Guib. Nov. И, 14: «duodecim de eorum primoribus viri, quos vero Caldaico satrapas, secundum eorum barbariem, admiravisos». Эмиры названы «халдейскими сатрапами»: Tud. P. 48, 138, 193; Rob. Mon. P. 778.
Как мы видели, в других случаях ислам рассматривается как продолжение античного язычества. См. главу «Мусульманские „идолы“».
О влиянии античной традиции на средневековую культуру см.: Classical Influences on European Culture 500-1500 / Ed. R. R. Bolgar. Cambridge, 1971.
См.: Hale K . Gaps in Grammar and Culture // Linguistics and anthropology / In honour of C. F. Voegelin. Jisse, 1975. Лакуны бывают языковыми и культурными — т. е. может отсутствовать эквивалент, обозначающий явление, которое тем не менее присутствует в культуре; но может отсутствовать и само явление, которому именно потому нет эквивалента в другой культуре.
См. такие же наблюдения относительно восприятия Колумбом американских индейцев. См.: Todorov Т . The Conquest of America. The Question of the Other. N. Y. 1992. P. 30–35.
Hale К . Op. cit.
Точно так же поступали путешественники в XIV в., описывая монгольскую иерархию или политическую организацию Центральной Азии и Дальнего Востока. См.: Guefert-Laferté М . Op. cit. Р. 254.
См.: Bancourt Р. Op. cit. Иногда поэты путаются в названиях. В «Короновании Людовика» (Couron.) мусульманский правитель Корсольт именуется то эмиром, то королем (V. 301); точно так же король Галафр (V. 301) нередко называется «amirant» (V. 437).
Baldr. Dol. P. 51: «Illo in praelio occisi sunt XII principes de Turcorum agminibus quos admiralios vocant, illustri et egregii proceres…».
Rob. Mon. P. 788: «In illo conflictu occisus est Cassiani Magni regis filium et duodecim admiraldi regis Babylonicae, quos cum suis exercitibus miserat ad ferenda suffragia regi Antiochiae…».
Chanson de Roland. V. 77–8, 900, 1305.
Ibid. V. 877–8: «Eslisez mei XII de voz baruns, Sim cumbatrai as XII cumpaignuns». — См. примеры в других песнях.
Baldr. Dol. P. 78: «Admiralius quoque… cui Corbarannus castellum illud commiserat»; Tud. P.l 13 «Amiralius itaque qui castellum custodiebat, videntes Curbaan et omnes alios paganos lugientes… inde nimis iratus fuit…».
Ibid. P. 61: «admiratus castellum itaque sibi redditum cuidam familiari suo commisit… Novi fidem tuam et audaciam et temperantiam et iccirco civitatem hanc vigilantiae tuae committam».
Tud. P. 90: «Corbaan confestim advocavit unum amiralium…»; «Volo ut intres in fidelutate mea hoc custodire castellum…».
В песнях короли и эмиры имеют вассалов и распределяют фьефы: Aspremont. V. 3797: «La quinte esciele conduient dui vassal c’est Rodoans et Butrans I’amiral»; Fierabras V. 4272: «Clarions qui d’Espaigne a l’ounor».
Fierabras. V. 1871, 1886, 1894; Bancourt P . Op. cit. P. 859.
Chanson de Roland. V. CLXXXXVIII.
Существование института икта на Востоке для К. Казна было основанием усматривать большое сходство между вассально-фьефной системой христианского Запада и социальной организацией мусульманского Востока. См: Cahen С . L'évolution sociale du monde musulman jusqu’au XII s. face à celle du monde chrétien // Cahiers de civilisation musulmane, 1958. Vol. 1. № 4. P. 451–463.
Rad. Cadom. P. 667.
«Persica regna»: Ibid. P. 664.
Fulch. Carnot. P. 493. Точно также и в «шансон де жест» Каир — Вавилон.
Ekkeh. Р. 40: «infintiva bella cum regnis Persarum vel Babyloniorum».
Guib. Nov. I, 5. Сведения Гвиберт почерпнул у Помпея Трога и отождествил Вавилонское царство с современным ему Египтом.
Ibid. I, 5: «eas provincias… Assiris evictis, amiserat…».
Alb. Aquen. P. 224: «magni ac potentissimi regis».
Ibid. P. 223: «rex Persidis de Babilonica… imperio multam usurpaverit portionem».
Bancourt P . Op. cit. Vol. 2. P. 848.
Aspremont. V. 6470–6471.
Bancourt P . Op. cit. Vol. 2. P. 873.
Fulch. Carnot. P. 242: «nam Soltanum, rex scilicet Persarum».
Rad. Cadom. P. 656: «uni solidano, qui regnum Pesidi regnaverat».
Rob. Mon. P. 811: «regique Persarum soldano super omnes glorioso, majoribusque regni Persarum proceribus».
Gesta Francorum. P. 51: «ас nostri regi domino Soldano militi fortisssimo atque omnibus prudentissimos militibus Corrozane salus et immensus honor».
Читать дальше