[43]Адальвин умер 14 мая 873 г.
[44]Et certe secundum decretalia instituta prius eum reinvestiri convenit ministerio episcopi et postmodum ad rationem adduci; ut scilicet vestitus iuribus per annum et dimidium resumptis, ad difflniendam causam suam accedat.
[45]Псал. 116, послание к Филиппу.
[46]Так как место о славянском языке имеет кардинальное значение, то приведем его в оригинале: Audimus etiam, quod missas cantes in barbara, hoc est in sclavina lingua, unde jam literis nostris per Paulum episc. Anconitanum tibi directis prohibuimus, ne in ea lingua sacra missarum solemnia celebrares, sed vel in latina, vel in graeca lingua. Praedicare vero aut sermoncm in populo facere tibi licet, quoniam psalmista omnes admonct Dominum gentes laudare, et apostolus omnis, inquit, lingua con-fiteatur quod Dominus Jesus in gloria est Dei Patris (Mansi XVII. Col. 133).
[47]Приведем в подлиннике пикантную часть письма: Nostrisque apostolicis litcris glorioso principi Sfcntopulco, quas eis asseris fuisse dclatas, hoc ipsum significavimus, et neque aliae literae nostrae ad cum directae sunt, neque episcopo illi palam, vcl secrcto aliud faciendum, injunximus, et aliud a te peragenclum decrevirr.us, quanto minus credendum est, ut sacramentum ab eodem episcopo exegerimus, quern saltern leni sermonc super hoc negotio allocuti non fuimus (Mansi XVII. Col. 199).
[48]Брикнер, впрочем, и здесь пытается оправдать Викинга (Тhesen. 5. 205).
[49]Здесь в нумерации рукописи пропущены две страницы, но текст читается — возможно, ошибка при нумерации. (Ред.)
[50]Pater enim a nullo, Filius a Patre, Spiritus Sanctus ab utroque, unius ejusdem substantiae cujus Pater et Filius est.
[51]Мeсто о св. Мефодий и славянском языке читается: Methodium namque superstition! non aedificationi, contention! non paci insistcntem audientes plurimum mirati sumus; et si ita est, ut audivimus, superstitionem ejus penitus abdicamus. Anathema vero pro contemnenda catholica fide qui indixit in caput redundabit ejus. Tu autem et populus tuus Sancti Spiritus judi-cio eritis innoxii, si tamen ficlem, quam Romana praedicat ecclesia, tenueritis inviolabiliter. Divina autem officia et sacra mysteria ac missarum solemnia quae idem Methodius celebrare praesumpsit, quod ne ulterius faceret supra sacratissimum b. Petri corpus juramento firmaverat, sui perjurii reatum per-horrescentes, nullo modo deinceps a quolibet praesumatur, Dei namque nos-traque apostolica auctoritate sub anathematis vinculo interdicimus, excepto quod ad simplicis populi et non intelligentis aedificationem attinet, si Evangelii vel Apostoli expositio ab eruditis eadem lingua annuntiecur.
[52]Следуют ссылки на правила 20 и 75 африканского Собора, на декреты пап Льва и Целестина.
[53]Речь идет о Каролингах западных и восточных.
[54]Конечно, идет речь о Людовике Дитя.
[55]Подразумевается восприятие от купели царевича Стефана.
[56]Речь построена, однако, на реальной почве: το πολλούς μεν των αιρετικών, πολλούς δε των απίστων, και τι λέγω ταύτα; έθνη δε μάλλον ολόκληρα εις την άμώμητον ημών πίστιν των χριστιανών έπιστρέψαι παρασκεύαων [и это многих еретиков, многих неверных — пет, не так я говорю, — всех язычников собираясь обратить в нашу непорочную христианскую веру]. Оратор здесь мог сослаться па обращение Моравии, Болгарии и России.
[57]Ως ουκ καί την των άνατοληκών θεόνων έξουσίαν είληφώς και της των Ρωμαίων άνοεντίας το κύρος πεοσλαβόμενος. μάλλον δε προέχων εκ θεού ως άρκιερεός μέγιστος συς αν θήση τω του παναγίου πνεύματος άλύτω δεσμω εκομεν καί ημείς δεδε-μένους (Мansi XVII. Со1. 500).
[58]Τοιούτον έ'πρεπεν έπ' αληθείας είναι τον του σύμπαντος κόσμου την έπιστασίαν λαχόντα εις τύπον του άρκιποίμενος Χρίστου του θεού ημών/ (Маnsi XVII. Соl. 521).
[59]/Των χριστιανών πίστεως ό'ρον στέργομεντε καί πασι διαπρυσίω τη φωυή περί αγγέλλομεν, ουδέν άφαιρούντες, ουδέν προστιθέντες, ουδέν αμείβοντες, ουδέν κιβδηλε-ύοντες / (Мansi XVII. Со1. 516).
[60]/Приводим это пропущенное Гергенрётером место по: Соd. Тheolog. Сraecus — в Вене. № 279. Fо1 118: Τίνονται γαρ και ό'νειροι πολλάκις ψυχόπομποι τίνες πεομηθεις πλήττοντες εν τω φανταστικοί των καθευδόντων είδωλα και τύπους δήτινας των τεονεώτων και άναζωπορούσω ωπώς ποτέ του κάμνοντας την ψυχήν, ωσπερ παίζοντες αυτόν και (ποσαίνοκ τες τοις κολακέυουσι φασμασε./
[61]/Опять пропущенное место: και το μείζον, ουκ εν ύπνο και κλίνη κειμένου του βασιλικού σώματος, άλλα γρηγοροΟντος και ίσταμένον και βλέποντος τε ομού και άκούοντος./
[62]Ibid. Fо1. 350. К сожалению, за риторикой трудно распознать реальные факты (Vatopedi cod. Fol. 350).
[63]Циканистерия. (Ред.)
[64]/ων είς ην και βελτίων, ό'ς τα τε άλλα μετέφρασε προς το εύφραδέστερον και τους πλείους των τε της αρετής ασκητών καί αθλητών συνεγράφατο βίους; — место весьма важно для вопроса о Метафрасте./
[65]Dromones vestros, qui pro defensione terrae S. Petri in nostro manerent serviitio, nobis misistis [вы послали нам ваши быстроходные суда, чтобы они были в нашем распоряжении для защиты земли св. Петра].
[66]Разумеем письмо к архиепископу Аквилеи, относящееся к 884 г., и «De Mystagogia Spiritus Sancti» (то и другое в «Патрологии» — Мigne. Т. 102); Hefele-Leclerq. Histoire des Conciles. IV. Р. 608. N. 2.
[67]Και πολιτικός φροντίδας έίς εαυτόν άνελάβετο, και ούτω αυτήν την βασίλειον έξο-υσίαν ύφαρπάσαι έκειρατο (Маnsi XVI. Соl. 432).
[68]Откуда взята мысль, что Лев был пострижен (in oredinem redactus privatus ageret — Маnsi XVI. Соl.434), это трудно понять.
[69]Следуeт внимательно всмотреться в карту Катвау (Тhe Histor. Geography of Asia Minor. Р. 266), чтобы понять значение этого города.
Читать дальше
Конец ознакомительного отрывка
Купить книгу