Вадим Грушевский - Исландские сказки / Íslensk ævintýri

Þá heyrir hún, að Búkolla baular uppi í fjalli. Hún gengur upp í fjallið á hljóðið. Loksins kemur hún að hellisdyrum. Hún gengur í hellinn. Þar stendur kjötpottur yfir eldi, og kökur eru á glóðum. Hún hagræðir kökunum, snerpir á undir pottinum, en tekur ekkert og sest síðan hjá Búkollu, sem þar stendur við töðustall.

Litlu síðar heyrir hún hark úti(вскоре слышит она шум снаружи) , og hellirinn fer að skjálfa(и пещера начинает дрожать) . Síðan kemur tröllskessa í hellinn(потом входит великанша в пещеру) , mikil vexti og ærið fasmikil(громадная и очень шумливая; mikill vexti – крупный о телосложении; vöxtur – рост; fasmikill – шумный; fas – поведение; нрав; поспешность ) . Hún mælti til Helgu(говорит она Хельге) : „Þú ert þá komin hér(значит, пришла ты сюда) , Helga karlsdóttir(Хельга, мужикова дочь) ; þú skalt nú lifa(будешь ты жить = останешься в живых) , því þú hefur engu stolið frá mér(ведь ничего ты у меня не украла) .“

Litlu síðar heyrir hún hark úti, og hellirinn fer að skjálfa. Síðan kemur tröllskessa í hellinn, mikil vexti og ærið fasmikil. Hún mælti til Helgu: „Þú ert þá komin hér, Helga karlsdóttir; þú skalt nú lifa, því þú hefur engu stolið frá mér.“

Líður nú nóttin(проходит ночь) , og gefur skessan Helgu mat(и даёт великанша еду Хельге = кормит Хельгу).

Nú ætlar skessa út á skóg til veiða um daginn(потом собралась великанша в лес на дневную охоту; veiða – охотиться ) ; þá mælti hún til Helgu(вот и говорит она Хельге) : „Þú skalt nú vinna nokkuð í dag(тебе придётся поработать довольно /много/ сегодня; vinna – работать; nokkuð – довольно ) : þú skalt sækja brjóstnál(ты должна сходить за булавкой; sækja – приносить; brjóstnál – брошь; brjóst – грудь; nál – игла ) , sem ég átti(которая у меня была) , þegar ég var heimasæta hjá Daladrottningu systur minni(когда я жила девицей у Королевы Долин, сестры моей; heimasæta – незамужняя дочь, живущая с родителями; sæta – сладость; dalur – долина ) .“

Líður nú nóttin, og gefur skessan Helgu mat.

Nú ætlar skessa út á skóg til veiða um daginn; þá mælti hún til Helgu: „Þú skalt nú vinna nokkuð í dag: þú skalt sækja brjóstnál, sem ég átti, þegar ég var heimasæta hjá Daladrottningu systur minni.“

Helga spurði, hvar hún væri(Хельга спросила, где она /есть/).

„Það máttu segja þér sjálf(это тебе придётся самой узнать: «сказать») ,“ mælti skessan(сказала великанша) , „og ef þú verður ekki komin með hana í kvöld(и если не придёшь с ней сегодня вечером) , þá drep ég þig(убью я тебя) .“

Fer nú skessan(и вот: «теперь» ушла великанша) , en Helga er ráðalaus(а Хельга не знает, как ей быть; ráðalaus – растерянный; нерешительный ) og sest nú fram í hellisdyr og grætur(села перед входом в пещеру и заплакала).

Helga spurði, hvar hún væri.

„Það máttu segja þér sjálf,“ mælti skessan, „og ef þú verður ekki komin með hana í kvöld, þá drep ég þig.“

Fer nú skessan, en Helga er ráðalaus og sest nú fram í hellisdyr og grætur.

Þá kemur til hennar maður(тогда приходит к ней человек) , æði-ófrýnilegur á að líta(очень безобразный на вид; æði – довольно; ófrýnlegur – уродливый; frýnlegur – дружелюбный ) . Hann var í skorpnum skinnstakki(он был в поношенной меховой телогрейке; skorpinn – ссохшийся; сморщенный; skorpna – сжиматься; skinnstakkur – кожаная куртка; skinn – кожа, мех ) , sem náði á ristar að framan(которая касалась подолом земли спереди; rist – подъём ноги ) , en á herðablöð að aftan(а сзади ему только плечи прикрывала; herðablað – лопатка; herðar – плечи ) . Horinn náði úr nefinu og niður á tær(сопли свисали у него из носа до пальцев ног: «и вниз до пальцев ног»; hor – сопли; nef – нос; tá – палец ноги ) . Hann spyr(спрашивает он) , af hverju hún gráti(отчего она рыдает) . Hún kvað það vera til lítils að segja honum það(она посчитала, что нет смысла ему это рассказывать) , hann mundi lítið geta úr því bætt(не сможет он, наверно, ей помочь: «мало что сможет сделать для исправления ситуации»; bæta úr e-u – исправлять; вносить улучшения ).

Þá kemur til hennar maður, æði-ófrýnilegur á að líta. Hann var í skorpnum skinnstakki, sem náði á ristar að framan, en á herðablöð að aftan. Horinn náði úr nefinu og niður á tær. Hann spyr, af hverju hún gráti. Hún kvað það vera til lítils að segja honum það, hann mundi lítið geta úr því bætt.

„Ég veit(я знаю) , hvað að þér gengur(что у тебя за беда: «что с тобой приключилось») ,“ segir hann(говорит он) , „og ef þú vilt kyssa mig í kvöld(и если ты меня захочешь поцеловать вечером; kyssa – целовать ) , þá skal ég hjálpa þér að ná nálinni(то помогу я тебе найти булавку; ná – достигать; получать, добиваться ) .“

Hún kveðst skuli gera það(она сказала, что так и сделает) . Helga spyr hann að nafni(Хельга спрашивает его имя; nafn – имя ) , en hann kvaðst heita Dordingull(а он говорит, что зовут его Дордингютль; dordingull – паук ) . Þau ganga nú bæði frá hellinum(вот идут они вдвоём от пещеры) , þangað til þau koma að litlu húsi(пока не доходят до маленького домика) . Við dyrnar á húsinu er páll og reka(у двери домика – две лопаты; páll – лопата; reka – лопата ) . Þá segir Dordingull(вот говорит Дордингютль) : „Páll, sting þú(лопата, копай; stinga – вскапывать ) ; reka, moka þú(лопата, выгребай; moka – чистить лопатой; отгребать ) .“