Вінцэсь Мудроў - Забойца анёла (зборнік)

– Ой, бля-а… – зморана выдыхае брыгадзір і абедзвюма далонямі абабівае з нагавіцаў пілавінне. Потым нахіляе галаву ды лезе рукой за каршэнь – пілавінне ўбілася і туды.

– Ну, дзе твой… айцец Ануфры? – пытаецца за брыгадзіравай спінай чарнявы дзяцюк, таксама абабіваючы нагавіцы і засяроджана міргаючы прыцярушанымі вачыма.

– Антоні… – папраўляе брыгадзір, дастаючы з пакамечанага пачка напаўпустую цыгарэту.

– Калі не прынясе – далібог памру, – гукае чарнявы і, мружачы прыцярушанае вока, цягне руку да брыгадзіравага пачка.

Мужчыны ўдыхаюць едкі дым, засяроджана сплёўваюць тытунёвыя крошкі.

– Цешча ўжо агуркі пасадзіла, а тут такая халадэча. Сабакі і тыя не ўгрэюцца, – чарнявы каротка свішча, крычыць: – Гэй, харэ спаць! – і Кузік з неахвотаю вылазіць з будкі.

Следам за ім на свет божы выбіваецца Тузік і задаволена, узняўшы ўгору хвост і выцягнуўшы наперад лапы, пацягваецца.

– Ну як вам тут, на папоўскіх харчах? – пытаецца чарнявы, і брыгадзір, пусціўшы струмень шызага дыму, з вясёлым смяшком адказвае:

– Пасціцца не прымушае. Зірні на іх – аж поўсць гарыць. Тузік і Кузік, праўда, гэтага не чуюць, бо навыперадкі бягуць да весніц. Весніцы натужліва рыпаюць, і ў пройме паўстае мажная постаць айца Антонія.

– Фу! Фу! – загадзя крычыць айцец Антоні, падбіраючы крысо даўгой святарскай апранахі – дварнякі пры стрэчы спрабуюць узбіцца лапамі на калені – так яны аднойчы падралі айцу спартовыя штаны, а надоечы завэдзгалі святочную расу.

– Наце вам… скароміны, – святар кідае кавалкі лівернай каўбасы, і Тузік з Кузікам лятуць да пачастунку.

Дварнякі, падазрона зыркаючы адно на аднога – ці не дастаўся каму большы кавалак? – глытаюць пачастунак і бягуць за гаспадаром.

Айцец Антоні прылашчвае кужэлістую бараду, папраўляе збітую набакір камілаўку, хрысціцца на кагадзе ўсталяваны царкоўны крыж.

– Ну, як… усю ноч працавалі?

– Усю! – адказвае брыгадзір, парукаўшыся з айцом Антоніем. – Шкуркай зараз пройдземся – і можна вешаць абразы.

– Малайцы… а я думаў – не паспееце, – айцец Антоні паварочваецца да сабак, сурова, як Мікола-ўгоднік, трасе пальцам: – Сядзець тут… у храм не заходзіць!

Але Тузік з Кузікам і без таго ведаюць – у царкву ім уваход забаронены. А так цікава прабегчыся па свежых габлюшках, пашукаць мышэй у цёмных закутках. Дварнякі цягнуць шыі, круцяць насамі, спрабуючы ўнюхаць мышэй, а ўдыхнуўшы драўлянага пылу, разам чхаюць.

– А што… у старавераў, як сабака ў царкву забяжыць, дык яе па-новай асвячаюць? – пытаецца брыгадзір, айцец Антоні штосьці адказвае, але словаў не чуваць з-за шоргату ног.

Тузік з Кузікам пазяхаюць, панылымі вачыма аглядаюць цвінтар. Вятрыска гоніць па сцяжыне шэры пыл… на кучу сілікатнай цэглы прымасцілася і тут жа ўзнялася ў паветра натапыраная варона. Відаць, чагосьці спужалася. Ага! За крушняй сілікатнай цэглы мігнуў кудлаты каціны хвост. Кот падыходзіць да таго месца, дзе ляжала каўбаса, нюхае зямлю і, бязгучна вякнуўшы, ускоквае на плот. Вусаты прайдзісвет ступае па няроўных канцах дошак, і Тузік з Кузікам з зайздрасцю глядзяць на ката, дзівуючыся – як гэта можна хадзіць па такіх тонкіх, ды яшчэ і няроўна абрэзаных дошках?

Хвілін пятнаццаць сабакі ляжаць каля царкоўнага парога – Кузік пры гэтым грызе галінку з шэрымі катахамі – засталася ад Вербніцы, – і прыслухоўваюцца да гулкіх галасоў з царквы.

– Не пераблытайце: «Звеставанне» павесіце на гары, астатнія знізу…

– Не хвалюйцеся, не пераблытаем… Як скончым – усё лішняе вынесем, і габлюшкі прыбярэм…

– Я па абедзе жанчын прышлю, каб памылі…

– А што, у Бычках усё згарэла? Нічога не ўратавалі?

– Усё! – голас айца Антонія мацнее, і сабакі падхопліваюцца.

На Вербніцу, з-за ліхенькай электраправодкі, у суседніх Бычках згарэла драўляная царква. Таму і вырашылі сустракаць Вялікдзень у недабудаваным храме: на ўсяночную прыдуць бычкоўцы, а ў малой, перабудаванай з трансфарматарнай будкі капліцы, дзе служыць айцец Антоні, можа змясціцца чалавек дзесяць, не болей.

– Матухна з кулічамі завіхаецца. Як вызваліцца – прынясе вам падсілкавацца. Толькі ж глядзіце… – айцец Антоні хрысціцца на ўваходныя дзверы, – не ў царкве…

– Ну… няўжо не ведаем! – гамузам адзываюцца цеслі, і брыгадзір, закаціўшы вочы, ледзь чутна шапоча: «“Звеставанне” – угары, апосталы – на зямлі».

Па абедзе мужчыны прымасціліся на лаўжы сухога галля за царквой і прагна, у восем рук, пачалі разбіраць прынесеныя матухнай Пелагеяй пачастункі. Пачастункі былі посныя, і мужчыны з тае нагоды ўголас абураліся («Нават сабакам няма чаго кінуць!»), але, дастаўшы са дна бяздоннай кайстры дзве пляшкі гарэлкі, ураз павесялелі.