— Зачыні гэтыя клятыя дзверы, — загадала яна, калі я ўвайшоў у пакой.
Я ціха прычыніў дзверы. Прысеўшы каля ложка Джэні, я разгледзеў яе. Я хачу сказаць, разгледзеў яе разам з усімі гэтымі трубкамі, падведзенымі да правай рукі, якую яна звычайна хавала пад прасціною. Я заўсёды любіў сядзець як мага бліжэй да яе і глядзець на яе твар. Цяпер ён быў страшэнна бледны, але на ім па-ранейшаму ззялі вочы. І гэты раз я сеў як мага бліжэй.
— Я зусім не адчуваю болю… Праўда, Ол, — сказала яна. — Ведаеш, гэта ўсё роўна як павольна падаць у прорву.
Усярэдзіне ў мяне штосьці балюча зварухнулася. Нешта падымалася да горла, каб выліцца слязьмі. Але я не заплачу. Я ніколі не плакаў. Я ж моцны хлопец, вы разумееце? Не, я не заплачу.
Але каб не заплакаць, мне нельга адкрываць рота. Мне застаецца адно кіўнуць. І я кіўнуў.
— Лухта, — сказала яна.
— Што? — З мяне хутчэй вырваўся хрып, чым слова.
— Ты не ведаеш, што гэта такое — падаць у прорву, падрыхтунчык, — сказала яна. — Ты ніколі нічога такога не адчуваў…
— Ведаю, — аднекуль узяліся ў мяне сілы загаварыць. — Гэтак было, калі я сустрэў цябе.
— Але, — сказала яна, і на твары ў яе прамільгнула ўсмешка. — «О, што гэта было за падзенне!» Хто гэта сказаў?
— Не ведаю, — адказаў я. — Шэкспір, напэўна.
— Але, Шэкспір, толькі які персанаж? — спыталася яна з смуткам у голасе. — Не магу нават згадаць, з якой п'есы. Я ж скончыла Рэдкліф, павінна памятаць. Некалі я ведала слова ў слова ўвесь Кёхелеўскі ўказальнік Моцарта.
— Ну і ну! — усклікнуў я.
— Вядома — ну і ну! — Яна зморшчыла лоб, потым папыталася: — Які нумар у домінорнага канцэрта?
— Я пагляджу, — сказаў я.
Я нават ведаў дзе. У нас дома. На нотнай паліцы каля фартэпіяна. Пагляджу і заўтра адразу ёй скажу.
— А я ж ведала, — сказала Джэні. — Ведала… Праўда, ведала…
— Паслухай, — сказаў я ў сваім богартаўскім стылі, — ты хочаш пагаварыць пра музыку?
— А ты што — хочаш пра пахаванне?
— Не, — выціснуў я, пашкадаваўшы аб сваіх словах.
— Я ўжо абмеркавала гэта з Філам. Ты мяне слухаеш, Олі?
Я адвярнуўся:
— Але, слухаю, Джэні.
— Я сказала яму, што ён можа запрасіць каталіцкага святара. Ты згодзішся? О'кэй?
— О'кэй.
— О'кэй, — сказала яна.
Я адчуў пэўную палёгку: пра што б ні загаварылі мы далей, сама цяжкае ўжо мінула. Аднак я памыліўся.
— Паслухай, Олівэр, — сказала Джэні вельмі ціха, але голасам, які бывае ў яе, калі яна сярдуе. — Олівэр, ды перастань ты мучыць сябе! Ты ж проста хворы!
— Я?
— Гэты вінаваты выраз твайго твару, Олівэр, гэта нешта хваравітае.
Я паспрабаваў змяніць гэты кляты выраз, але твар у мяне ўсё роўна як скамянеў.
— Тут няма нічыёй віны, дурненькі ты падрыхтунчык! — сказала яна. — Прашу цябе, перастань мучыць сябе!
Я хацеў глядзець і глядзець на яе, хацеў ніколі не адрывацца ад яе вачыма, але ўсё-такі апусціў іх. Мне было сорамна, што Джэні так лёгка чытае мае думкі.
— Паслухай, гэта адзінае, аб чым я цябе прашу, Олі. А так, я ўпэўнена, усё ў цябе будзе о'кэй.
У мяне зноў захрас камяк у горле, і я не змог нават сказаць у адказ «о'кэй». Я моўчкі глядзеў на Джэні.
— К чорту Парыж! — сказала яна раптам.
— Што?
— К чорту Парыж, к чорту музыку, к чорту ўсю гэтую лухту! Думаеш, ты што-небудзь украў у мяне? Мне пляваць на ўсё гэта, чуеш, сукін ты сын! Можаш ты ў гэта паверыць?
— Не, — шчыра прызнаўся я.
— Тады ідзі адсюль прэч! Я не хачу, каб ты сядзеў ля майго клятага ложка і глядзеў, як я аддаю канцы!
Яна не жартавала. Я заўсёды адчуваў, калі яна гаварыла ўсур'ёз. І я купіў хлуснёю дазвол застацца:
— Я табе веру.
— Так лепш, — сказала яна. — А зараз, можна я цябе аб чымсьці папрашу?
Усярэдзіне ў мяне ўсё зноў здрыганулася ад невыноснага жадання заплакаць. Але я пераадолеў яго. Я не заплачу. Я толькі скажу Джэніфэр, адным кіўком галавы скажу, што буду шчаслівы зрабіць усё, што яна папросіць.
— Мілы, абдымі мяне моцна-моцна, — сказала яна.
Я паклаў ёй руку на плячо — Божа, такое худзенечкае! — і сціснуў яго — слаба-слаба.
— Не, Олівэр, — сказала яна, — абдымі мяне па-сапраўднаму. Ляж побач са мною.
Я быў вельмі, вельмі асцярожлівы — з-за гэтых трубак і ўсялякіх іншых клятых прычындалаў. Лёг побач з ёю і абняў па-сапраўднаму.
— Дзякуй, Олі.
Гэта былі яе апошнія словы.
Калі я выйшаў, Філ паліў у салярыі невядома якую па ліку цыгару.
— Філ! — ціха сказаў я.
— Што? — ён узняў вочы, і мне здалося, што ён ужо ўсё ведае.
Я зразумеў, як яму трэба цяпер якое-небудзь суцяшэнне. Я падышоў да яго і паклаў руку яму на плячо. Я баяўся, што ён заплача. Сам я быў упэўнены, што стрымаюся. Я проста не мог не стрымацца…
Читать дальше