Валерий Гапеев: Вартаўнік (Кольцы Одры)

— Ага, так, — не стаў я аспрэчваць фізічныя пастулаты.

— Вось… Я цяпер крыкну — ты пачуеш. А калі ты ў любы ад мяне бок адбяжыш з хуткасцю, вышэй за хуткасць гуку, то пачуеш гэты крык яшчэ раз. Потым яшчэ можна адбегчы — і зноў пачуць…

— Стоп, — спыніў я Ілью. — Хочаш Одры з мінулага выкрасці?

Ілья пачырванеў.

— Мінулае ёсць, але яно …нематэрыяльнае. Мы з табой стаім вось тут — і кожную секунду ўся інфармацыя аб нас нясецца ў космас. Мінулае існуе…як кіно. Калі цяпер паляцець на хуткасці вышэй за хуткасць святла ў любы бок — можна паглядзець малюнак нашай з табой гутаркі. Галоўнае — прыняць усе хвалі. Далей паляцім — старэй зловім малюнак. Вось…

Я майстраваў па накідах Ільі прыёмнік. Ён задаў такія параметры адчувальнасці і такі дыяпазон хваль, што гэта ў прынцыпе не магло працаваць. Але ў мяне атрымаўся ў выніку сканер на дыскрэтным дыяпазоне. З зададзенай адчувальнасцю.

Ілья да таго часу прымайстраваў свой ноўтбук да кольцаў — ён распрацаваў сістэму кіравання, якая, ён спадзяваўся, будзе працаваць.

І спрацавала — і яго сістэма кіравання, і нашы кольцы, і мой прыёмнік.

Праз гадзіну мы глядзелі чорна — белы фільм аб нас саміх, якія рыхтавалі да адпраўкі прыёмнік.

Потым Ілья сказаў, што мы едзем у Англію. Разам з нашымі кольцамі. І новым прыёмнікам, які я павінен зрабіць за тыдзень.

Я зрабіў.

…Мы спыніліся на беразе нейкі ракі — сюды Ілья цягнуў мяне з такой зацятасцю і такой упэўненасцю, быццам нарадзіўся тут і рос да паўналецця.

— Тут…

У гэтым месцы рака рабіла плаўны выгіб, дробячыся на водмелі на мільёны невялікіх бліскавак — хваль. Вербы ля берага крыху далей нізка апускалі свае галіны, здалёк яны здаваліся заслонай сцэны. Сама сцэна — гэта бераг, збягаючы да вады золатам пяску.

Тут быў спектакль, тут ішло дзіўнае дзейства! Ледзь калыхаліся пад ветрам галіны вербаў — вось, толькі што там, за імі, схавалася прыма. Варта толькі гучна і шчыра крыкнуць "Біс!" — яна выйдзе на паўторны паклон.

Мы замерлі, аглушаныя цішынёй і адчуваннем чарадзейства.

— Яна… была тут, — прахрыпеў Ілья, потым адкашляўся. — Одры Хэпбёрн была тут, на гэтым беразе. Вербы… тады былі іншыя вербы, гэта выраслі ўжо новыя. Гэтае месца ахоўваецца таемна… Тымі, хто любіць Одры.

Увесь дзень пайшоў на падрыхтоўку і праверку, наладу, рэгуляванне. Да ночы мы ўсталявалі прыёмнік у цэнтр кольцаў. Ілья запусціў праграму запуску, і потым хвіліны дзве стаяў, тупа сузіраючы экран манітора.

— Не атрымліваецца? — гэтак жа тупа спытаў я.

— Баюся… — шэптам адказаў Ілья. — Я ведаю яе толькі па кінафільмах, па ролях. А тут… На гэтым беразе яна была адна. Яна была сама сабой. Яна пісала потым, што была шчаслівая тут. І пісала пра гэтыя вербы, іх галіны, што як заслона тэатральнай сцэны. Я баюся ўбачыць… Баюся ўбачыць зусім не тое, што чакаю.

— Ты марыш аб рамантычнай русалцы, а тут мы ўгледзім з табой якую-небудзь оргію з неграмі, так? Добра, я першы пагляджу, а потым табе пакажу, — гераічна прапанаваў я.

— Не, разам паглядзім, — асуджана адказаў Ілья і націснуў на “энтэр” ноўтбука.

Прыёмнік знік ва ўзніклым чорным тунелі. Ён з'явіцца тут праз восем гадзін — і павінен прынесці нам запіс таго, што было тут, на гэтым беразе, 247 гадоў назад.

Спалі мы не больш трох гадзін. Потым пілі каву, маўчалі.

Віднела.

Я вывернуў змесціва свайго заплечніка, стаў збіраць лазеры.

— Гэта навошта? — здзіўлена спытаў Ілья.

— А, глядзець, дык глядзець, — адмахнуўся я. — Кіно адразу глядзець будзем. Галаграфічнае. Чаго нам у манітор сляпіцца ўдвух.

Расставіў лазеры. Стала зусім светла.

Кольцы сталі, тунель знік. Прыёмнік быў халодны і вільготны навобмацак. Я падключыў яго да ноўтбука. Ілья ў гэты час безуважна глядзеў туды — на заслону вярбовых галінак.

Я падышоў да яго, сеў побач — мы зараз дзелім ўсё на дваіх (бо і прэмію Нобелеўскую Ілья чэсна падзяліў напалам).

Уключыліся лазеры. Жудасныя перашкоды — цёмная сцяна незразумела чаго. Потым сістэма наладзілася, і на месцы цяперашніх вербаў у паветры намаляваліся іншыя. Вымаляваўся іншы бераг, крышку — але іншы. Рака іншая.

І з ракі выходзіла жанчына. Одры Хэпбёрн.

Па яе вільготнай скуры, якая нагадвала паверхню няспелага персіка, абмінаючы акуратныя, ледзь апушчаныя ўніз жывыя грудзі, збягалі кропелькі вады. Мяккі круглявы жывот. Не сучасныя — недасканалыя па форме, але — дзівосныя сцёгны. Маленькія, амаль дзіцячыя ступні ног.