John Tolkien - La hobito

Oni do vidas, ke Bilbo kondukis ilin laux la sola sekura vojo. Eble komfortigus la malvarme tremantan sinjoron Baginzo la fakto, ke Gandalfo sciis pri ili en fora lando, kaj multe konsternigxis ordigante siajn aliajn aferojn (kiuj ne rilatas al nia rakonto) kaj pretigante sin por sercxi asistocele la kunularon de Torino. Sed Bilbo ne sciis tion.

Li nur sciis, ke la rivero sxajne dauxras senfine, ke li treege malsatis, malvarmumis nazsxtopite kaj ne sxatis, ke la Monto severmiene minacis lin dum li proksimigxis al gxi. Post kelka tempo tamen la rivero kurbigxis suden kaj la Monto revelkis, kaj fine la bordoj farigxis pli rokozaj, la rivero kunpremis cxiujn siajn vagantajn akvojn kaj kurente kurigis ilin rapide antauxen.

La suno jam subiris, kiam la arbara rivero svingis sin orienten denove kaj hastis en la Longan Lagon. Tie largxe apertis la laga busxo flankita de du rokaj klifecaj remparoj, kies bordojn kovris sxtonetoj. La Longa Lago! Li neniam imagis ke akvo, kiu ne estas maro, povas tiel largxe etendigxi. GXi estis tiel vasta, ke la ambauxflankaj bordoj sxajnis tre malproksime malgrandaj, kaj gxi estis tiel longa, ke gxia norda fino direkte al la Monto entute ne videblis. Nur memorante la mapon Bilbo sciis, ke tie supre, kie la Granda Ursino jam briletis, la Rivero Rapida venas gxis la lago cxe Dalo, kaj kun la Arbara Rivero kunfluigas siajn profundajn akvojn, kie antaux longe profunde sulkis vasta sxtona valo. CXe la suda bordo la duoble plenaj akvoj versxigxas super altajn akvofalojn kaj haste forkuras al fremdaj landoj. En la kvieta vespera aero, oni povis auxdi la akvofalojn bruadi tondre en la fora malproksimo.

Ne longe for de la arbara riverbusxo trovigxis la stranga urbo, pri kiu Bilbo auxdis la elfojn paroli en la regxaj keloj. GXi ne konstruigxis sur la strando, kvankam kelkaj kabanoj kaj aliaj konstruajxoj trovigxis tie. GXi staris super la lago, kaj kontraux la kirligxanta rivera fluo defendis gxin roka eskarpo, kiu kreis kvietan golfon. Granda ponto el ligno transiris al formike laboranta ligna urbo konstruita sur enormaj arbaraj fostoj. Ne temis pri elfa urbo, sed pri logxloko de homoj kiuj ankoraux kuragxis vivi sub la ombro de la dista drakomonto. Ili ankoraux profitis la komercon, kiu trapasis la akvofalojn gxis la urbo de la granda suda rivero. Sed en praaj epokoj, kiam Dalo en la Nordo estis ricxa kaj floranta, ili estis prosperaj kaj potencaj posedante sur la lago sxipojn plenajn da oro kaj ekipitajn de kirasitaj soldatoj. Tiuepoke oni plenumis militojn kaj aliajn entreprenojn, kiuj nun farigxis nur legendoj. La putrigxintaj kadukajxoj de la malnova urbo ankoraux vidigxis sur la strandoj, kiam la akvoj sinkis pro senpluvo.

Sed homoj memoris malmulte pri tiu epoko, kvankam iuj kantis la malnovajn kantojn pri la gnomaj Regxoj sub la Monto, Troro kaj Traino de la Durina gento, pri la draka invado kaj la ruinigxo de l’ mastroj de Dalo. Kelkaj ankaux kantis pri la auxgurita reveno de Troro kaj Traino, kiam la riveroj refluos orplene tra la montopordoj, kaj kantoj kaj ridoj reversxigxos sur la tutan landon. Sed tiu agrabla legendo ne tusxis ilian cxiutagan laboron.

Tuj kiam la barela floso vidigxis, boatoj eknavigis de inter la urbaj fostoj, kaj vocxoj vokis al la stiristoj. Tiam oni jxetis sxnurojn kaj elakvigis remilojn, kaj baldaux la barelaro eliris el la fluo de la Arbara Rivero kaj trenigxis cxirkaux la rokan eskarpon al la golfeto de Lagurbo. Tie oni surbordigis gxin antaux la granda ponto. Homoj de l’ sudo estis baldaux venontaj por forporti kelkajn barelojn kaj por meti varojn en la aliajn, kiujn oni alportis por reveni laux la rivero al la palaco de l’ arbaraj elfoj. Dume la bareloj ondante flosis, kaj la elfaj vojagxantoj kaj flosistoj iris festeni al Lagurbo.

Ili surprizigxus, se ili vidus tion, kio okazis sur la laga bordo post kiam ili foriris kaj la noktaj ombroj nigrigxis. Unue Bilbo liberigis barelon, pusxis gxin surborden kaj malfermis gxin. El gxi venis plendoj kaj poste tre malkontenta gnomo. Lia malpura barbo plektigxis kun malsekaj pajleroj. Li estis tiel dolorplena kaj rigida, sxancelita kaj kontuzita, ke li apenaux sukcesis ekstari kaj stumble pasxi tra la malprofunda akvo por kusxigxi sur la strandon plorgxemante. Li aspektis malsata kiel katenita hundo forgesita dum semajno. Estis Torino, sed ani povus rekoni lin nur per lia ora cxeno, la helblua koloro de lia nun cxifonita kapucxo, kaj ties argxenta sed nun senbriligita kvasto. Oni devis atendi longan tempon, antaux ol li denove kondutis sin gxentile kun la hobito.

— Nu, cxu vi estas viva aux morta? — demandis Bilbo kolere. Li eble forgesis, ke dum la vojagxo li mangxis almenaux unufoje pli ol la gnomoj, povis movi siajn brakojn kaj krurojn libere, kaj havis pli ol suficxan porcion da fresxa aero. — CXu vi ankoraux estas kaptito, aux cxu vi estas libera? Se vi deziras mangxi kaj se vi volas ankoraux dauxrigi tiun cxi idiotan aventuron — gxi ja estas la via, sed ne la mia — vi devus frapi viajn brakojn, froti viajn krurojn kaj helpi min eligi la aliajn, dum restas sxanco!

Torino vidis kompreneble, ke Bilbo pravis, kaj post pliaj plendoj li levigxis kaj helpis la hobiton kiel eble plej bone. En la mallumo kaj fusxante en la frida akvo, ili klopodis tre malfacile kaj malagrable trovi la gxustajn barelojn. Frapante la eksterojn kaj vokante, ili nur malkovris, ke ses gnomoj kapablis respondi. Ili malpakis ilin kaj helpis ilin atingi la lagobordon, kie tiuj sidigxis aux kusxis, lamentante kaj plorante. Ili estis tiel malsekaj, kontuzitaj kaj kramfozaj, ke ili nek konstatis sian liberigxon, nek povis esti dankemaj.

Dvalino kaj Balino estis la plej malkontentaj, kaj oni ne povis peti, ke ili helpu. Bifuro kaj Bofuro estis malpli balancitaj kaj malsekaj, sed ili simple kusxis kaj nenion faris. Filio kaj Kilio tamen estis junaj (almenaux relative por gnomoj), kaj ankaux estis pli zorge pakitaj en malpli grandaj bareloj kun multe da pajlo. Ili eliris pli malpli kun ridetoj, unu du kontuzoj kaj portempa rigideco, kiu baldaux forvelkis.

— Mi esperas neniam plu flari pomojn! — diris Filio. — Mia kuvo estis pombarelo. Estas frenezige senti cxiam pomodoron, kiam oni ne povas movigxi, kiam oni estas malvarma kaj nauxze malsata. Mi povus mangxi ion ajn en la vasta mondo cxi-momente, sed ne pomon!

Kiam Filio kaj Kilio volonte helpis, Torino kaj Bilbo fine malkovris la mankantajn grupanojn, kaj eligis ilin. La kompatinda grasa Bomburo ankoraux dormis aux estis senkonscia. Dorio, Norio, Orio, Oino kaj Gloino estis inunditaj kaj sxajnis nur duonvivaj. Oni devis porti ilin unu post la alia kaj kusxigi ilin sur la strandon.

— Nu jen ni! — diris Torino. — Kaj mi supozas, ke ni devus danki nian bonan fortunon kaj sinjoron Baginzo. Mi certas, ke li rajtas atendi nian dankemon, kvankam mi preferus nur, se li estus elektinta pli komfortan vojagxon. Tamen, ni estas — denove — je via servo, sinjoro Baginzo. Sendube ni estos pli dece gxentilaj, kiam ni mangxos kaj ripozis iom. Sed nun, kion fari?

— Mi sugestas Lagurbon, — diris Bilbo. — Kion alian?

Neniu alternativo ekzistis, kompreneble, kaj Torino, Filio kaj Kilio kaj la hobito do pastlasis la aliajn kaj sekvis la strandon al la granda ponto. Tie trovigxis gardistoj, sed ili ne diligente vacxis, cxar jam de longe oni ne plu vere bezonis tion. Krom kvereloj pri riveraj impostoj, la laganoj amikis kun la arbaraj elfoj. Aliaj popoloj logxis longe for, kaj la urbaj junuloj senkasxe dubis la ekziston de l’ drako en la monto, primokante la grizbarbulojn kaj kadukulojn, kiuj pretendis vidi lin cxirkauxflirti dum iliaj junagxaj tagoj. Do ne estis mirige, ke la gardistoj trinkadis kaj ridadis apud la fajro en sia kabano kaj ne auxdis la bruon de la malpakado de gnomoj kaj de la kvar pasxantaj spionoj. Ili entute surprizigxis, kiam Torino Kverkasxildo eniris la pordon.

— Kiu vi estas, kaj kion vi volas? — ili kriis, levigxinte kun salto kaj sercxante armilojn.