Серж Мінскевіч - Сад Замкнёных Гор

Усю ноч я прымушаў сябе шкадаваць дровы і алейныя дыні. Мароз прабіраў настолькі, што я глухнуў ад стукату ўласных зубоў. За ўсю ноч ня змружыў вачэй. Ледзьве дачакаўся раніцы, каб выпаўзьці на сонца. На адагрэтай каменнай нішы я падсілкаваўся халоднай тушкай труса і імгненна заснуў, расьпешчаны цяплом і сытасьцю. У сьне я пачуў ужо прывычны голас майго настаўніка-вешчуна, які шаптаў Сьпіральную Замову.

Пад вечар, калі я прачнуўся ад холаду, убачыў, што пухліна на назе спала, хаця цалкам устаць на гэтую нагу ня мог.

Усю наступную ноч я ўжо змагаўся ня толькі зь марозам, але і зь няўтольным голадам. Пасьля дзеяньня Сьпіральнай Замовы, я заўжды, да сьмерці, хацеў есьці. І ня мог сябе стрымаць. Амаль увесь астатні, разьлічаны на тры дні, запас ежы быў мною зьнішчаны. Дзіва-Замова, што павінна ўсюды і заўсёды ахоўваць нашых супляменьнікаў, — сакрэт і вынаходніцтва нашых шаманаў, якое выклікала жах і ўнушала вялікую павагу ў іншых народаў, цяпер саслужыла мне мядзьведжую паслугу — застаўшыся без правіянту, я мусіў рушыць назад на некалькі дзён раней, што магло кепска адбіцца на здароўі Сэйны.

Але ня так проста было падняцца па заледзянелай каменнай штольні, па якой я «зьехаў» колькі дзён таму. Я не разьлічваў, што слой ільда будзе не дастаткова тоўсты для таго, каб выкрамсаць зь яго прыступкі, а камень быў настолькі цвёрды, што ніяк не хацеў паддавацца лязу. Раз за разам я настойліва спрабаваў выбіць нажом кавалак скалы, але ня мог зрабіць добрую зачэпку ні для рук, ні надзейнае апірышча для ног. Зрываючыся, я зноў і зноў калаціў нажом па чорным чэраву «штольні». Я не жадаў прызнаваць безвыходнасьць свайго становішча.

Неўзабаве скончыліся дровы, пасьля згасла апошняя алейная дыня. Па начах я цярпеў страшэнны холад. З кожным днём адчуваў, што слабею.

Праз тыдзень фізычных і душэўных сілаў мне хапала толькі для таго, каб адкрыць вочы і выпаўзьці на сонца.

Затым я перастаў усьведамляць, дзе знаходжуся, шэпт старэйшага вешчуна стаў бясконцым. Я часта назіраў зь боку сваё цела. Скурчанае, скарчанелае яно доўга, нерухома ляжала ў глыбіні грота.

Аднойчы я ўбачыў сябе распластаным на краі нішы. Сонца ўсьміхалася маёй жа сумнай усьмешкай і, зьбіраючы ў малінавы мяшок бэзавыя калосьсі, сядала за шэрую пустэльню.

На імгненьне мяне сагрэла думка: Сэйна дачакаецца новага госьця, зь якім яны падзеляць яблык Оярэт-Са…

Нада мною — чорнае бязьмежжа. Там, у сусьветнай глыбіні ўспыхвае брукаванка Вечнага Шляху.

І, можа, анікога не было?

Не было Руаты.

Не было Ўпляйка.

Не было Оярэт-Са Кіфандоарвай-Міца, філёзафа са сьметніка і яго тэорыі.

Не было вузкавокага карліка.

Не было ні злоснага Раншая, ні закаханага ў свой почырк Мазея.

Не было Сэйны.

Не было Саду…

Не было Сонца…

Толькі сьцены, сьцены, шэрыя сьцены.

Я ішоў па сутарэньнях.

Я ішоў зь сутарэньняў.

Я ішоў да зор…