— Так, небяспечна па моры хадзіць, — пагадзілася Алеолла.
— А то! — вымавіў Панцелямон. — Па рэках спакайней.
— А па сушы, — умяшаўся Санцелямон, — наогул няма чаго рабіць, ведай ногі перастаўляй. Альбо на кані сядзіш — ніякага страху.
— Затое па вадзе — прыемна, — сказала Алеолла.
— Прыемна? Гэта таму, што нам надвор’е спрыяла, — ганарліва прамовіў Санцелямон.
— А быў бы вецер, дождж, боўталіся б у ладдзі, як жабы ў бочцы, — падтрымаў брата Панцелямон.
— Няўжо вы буры не баіцеся? — з сумненнем у голасе спытаў блізнят Арцін.
— Не-а, — амаль адначасова адказалі блізняты. — Мы з маці не развітваліся.
— Г эта як зразумець? — спытала Алеолла.
— Бацька гаворыць, — пачаў тлумачыць Халямон, — што калі ні з кім перад паходам не развітваешся, не казаў «да пабачэння», «бывай» і рукой не махаў, а проста паглядзеў праз плячо назад, ды і паплыў, то — абавязкова вернешся. Бура не страшная, таму што ты забыў развітацца, а значыць, у цябе ёсць абавязак вярнуцца і сказаць «бывай». Грэх чалавеку з нявыкананымі абавязкамі паміраць. Вось мы ні з кім і не развітваліся.
— Таму бура нас і не забярэ, — завяршыў думку брата Панцелямон.
— Мы таксама са сваімі роднымі не развіталіся, — са смуткам сказала Алеолла.
— Значыць, і баяцца вам няма чаго, — супакоіў Алеоллу Санцелямон.
— Так, так, — пагадзілася з ім будучая яснапанна.
Алеолла пастаралася схаваць ад братоў свае перажыванні.
Тым часам скрозь шэрагі светлаазёрскай флатыліі, прыбраўшы ветразі, праплывала рыбацкая флатылія сінеазёрцаў. Палямон заскочыў на ладдзю Вялюкшы. І пакуль дзве ладдзі праходзілі побач адна з адной, два паважаныя рыбакі-завадатары пра штосьці паміж сабою перамовіліся.
Палямон саскочыў з носа сваёй ладдзі на нос ладдзі Вялюкшы, а зваротна, заскочыў ужо на карму свайго судна.
— Слухайце сюды, госці дарагія, — звярнуўся Палямон да Алеоллы і Арціна. — Наша флатылія на дзень застанецца тут. Будзе чакаць тыя тры зніклыя ладдзі сінеазёрцаў. А я тым часам адвязу вас у бухту. Там — паселішча мясцовых рыбакоў. Яны ведаюць, што мы ў моры амаль не ловім, толькі тутэйшую рыбу падкормліваем. Ім гэта на руку. Таму яны нас вельмі паважаюць. Спытаеце любога мясцовага рыбака, як дабрацца да горада Палац Садоў. Дарога да яго ідзе прамая — гэта ведае кожны. Скажаце, што вы самі светлаазёрскія рыбакі. А ты, Алеолла, маўляў, дачка рыбака, таму што іншых чужаземцаў яны могуць прыняць за шныпароў ці шпегаў. Я дам вам ільняны мяшок, у якім знаходзіцца каралеўскі вугор, прыгатаваны адмысловым чынам. Гэта вельмі смачна. Спадзяюся, вы самі не з’ясце яго. Растлумачыце мясцовым рыбакам і мясцоваму начальству, што гэта дарунак ад сінеазёрскіх і светлаазёрскіх рыбакоў іх хану Ісміраю. Хаця, — задумаўся Палямон, — наконт мясцовага начальства — гэта ідэя!
— Што ты задумаў, бацька? — спытаў Халямон.
— Нешта хітра-хітрае? — загарэліся вочы блізнят ад цікаўнасці.
Яны вельмі добра ведалі гэтую хітрую ўсмешку свайго бацькі, якая з’яўлялася ў яго на твары, калі той нешта гэтакае задумваў.
— Пабачым. Можа, і атрымаецца, — таямніча сказаў Палямон.
«Ладачка» падняла ветразь, вецер напоўніў яго. Лёгка слізгаючы па хвалях, ладдзя накіравалася да берага. Паблізу праплылі некалькі мясцовых лодак з касым ветразем. Рыбакі былі ў чалмах. Яны з цікавасцю аглядалі ладдзю Палямона.
IV
ПРЫВІТАННЕ, НАЧАЛЬНІК!
Палямон умела правёў сваю ладдзю па вузкім праліве ў бухту.
— Глядзеце! — крыкнулі са шчоглы Панцелямон і Санцелямон. Яны стаялі на папярочцы і трымаліся рукамі за вяроўкі, якія ўтрымлівалі ветразь. — Там з-за мыса выплываюць тры ладдзі, вельмі падобныя да рыбацкіх.
— Ну, слава Богу, думаю, гэта сінеазёрцы, — з палёгкаю ўздыхнуў Палямон. — Спадзяюся, усё ў парадку. Як гаворыць мой знаёмы рыбак Вячэрыца: «Бура — яна і для піратаў бура». Калі і былі паблізу піраты, то, пэўна, і іх смерч усіх раскідаў.
Палямон стаяў ля стырна. Акуратна лавіруючы паміж мясцовымі рыбацкімі лодкамі, ён падвёў сваю ладдзю да прыстані горада, які гэтак жа, як і бухта, называўся Гняздо Рыб.Да ладдзі адразу ж падбег бачкаватага выгляду чалавек:
— Вы капітан? — без усякага прывітання спытаў ён у Палямона.
— Так, раз я за стырном, то я — капітан. Па-мойму, гэта зразумела. Мяне клічуць Палямон.
— Я начальнік прыстані горада Гняздо Рыб — Бердыбігей Гурахмалі, — прадставіўся ён, ледзь прыкметна кіўнуў чалмой баклажанавага колеру і грозным тонам прамовіў:
Читать дальше