George Martin - Het stervende licht

De lucht rondom hem trilde op de kreet van een banshee en Dirk voelde een koude rilling langs zijn ruggengraat lopen zonder dat hij wist waarom. Hij keek snel op en zag licht pulseren in de verte.

Die plotselinge, felle straal die even veel te sterk tegen zijn vermoeide ogen bonsde, die hoorde daar niet, niet hier in deze grauwe schemerwereld. Hij hoorde er niet, maar hij was er wel. Hij priemde één keer de lucht in, een wrede, dunne vuurflits die snel oploste in de lucht.

Voor hem uit was Janacek, een kleine lappenpop, vlak bij het licht. De smalle, scharlakenrode draad schampte hem en trof de zilveren slee waarop hij stond, vluchtig en snel. Het beeld bleef op Dirks netvlies achter. Janacek begon te vallen, maaiend met zijn armen, een absurd gezicht. Een zwarte stok vloog tollend uit zijn handen en hij verdween tussen de wurgbomen en stortte door hun verstrengelde takken omlaag.

Geluiden. Dirk hoorde geluiden. Muziek op deze nooit aflatende, winterse wind. Brekend hout, gevolgd door kreten van pijn en woede, dierlijk en menselijk, menselijk en dierlijk, allebei en geen van beide. De torens van Kryne Lamiya doemden flauw aan de horizon op, wazig als rook en transparant, en zongen voor hem een lied over wat eindigt.

Plotseling stopte het geschreeuw. De witte torens losten op en de storm die hem voortjoeg, blies de flarden weg. Dirk zwierde omlaag, zijn laser in de hand.

Er zat een donker gat in het hoge gebladerte op de plaats waar Garse Janacek erdoor was gevallen: gele takken, omgebogen en gebroken, een opening die groot genoeg was voor een menselijk lichaam. Donker. Dirk die erboven zweefde, kon noch Janacek, noch de bosgrond zien, zo dicht waren de schaduwen. Maar aan de hoogste tak zag hij een gescheurde strook stof hangen, wapperend in de wind en van kleur verschietend. Daarboven hield een klein spookje plechtig de wacht.

‘Garse,’ riep hij, zonder zich te bekommeren om de vijand beneden, de man met de laser. De boomspoken antwoordden in een kwetterend koor.

Hij hoorde gekraak onder de takken; het licht van de laser vlamde opnieuw helder op. Deze keer niet omhoog, maar horizontaal, een onwerkelijke zonnestraal in de schemering beneden. Dirk bleef besluiteloos zweven. Er verscheen een boomspook op de tak vlak onder hem, merkwaardig onbevreesd, de vochtige ogen omhoog gericht, de vleugeltjes wijd gespreid en zoemend in de wind. Dirk richtte zijn laser en vuurde tot het beestje niets meer was dan een roetvlek op de gele schors.

Toen ging hij verder; hij beschreef een spiraal tot hij een schuine opening tussen de wurgers zag die groot genoeg was om te dalen. De grond was donker; de wurgbomen waarvan de kruinen elkaar raakten, hielden bijna al het fletse licht van het Helleoog tegen. Overal rondom hem rezen dikke stammen op; hun knoestige, gele vingers kronkelden stijf en jichtig alle kanten op. Hij bukte — het mos op de grond was aan het verroten — en tilde zijn laarzen van het zilveren rooster, zodat het metaal slap werd. Toen weken de schaduwen tussen de wurgbomen uiteen en Jaan Vikary kwam tevoorschijn en bleef naast hem staan. Dirk keek op.

Jaans gezicht was doorgroefd en zijn blik leeg. Hij zat onder het bloed en in zijn armen rustte een gemangeld, rood ding dat hij droeg zoals een moeder een ziek kind zou dragen. Garse had één oog gesloten. Het andere ontbrak, uit zijn gezicht gerukt. Eigenlijk had hij nog maar een half gezicht. Zijn hoofd lag tegen Jaans borst gevlijd.

‘Jaan...’

Vikary kromp ineen. ‘Ik heb hem neergeschoten,’ zei hij. Bevend liet hij het lichaam vallen.

Er klonk geen ander geluid in de wildernis dan Vikary’s zware ademhaling en de zwakke scharrelgeluiden van de boomspoken.

Dirk liep naar Janacek en draaide hem om. Er kleefden stukken mos aan het lichaam die als een spons het bloed opzogen. De boomspoken hadden zijn keel weggevreten zodat het hoofd van Garse obsceen heen en weer slingerde toen Dirk hem verschoof. Zijn stevige kleding had hem geen bescherming geboden; ze hadden overal doorheen gebeten en niets overgelaten van de kameleonstof dan wat natte, rode lorren. Janaceks benen, nog steeds bijeen gehouden door de nutteloze, zilvermetalen plaat van de luchtschuiver, waren door zijn val gebroken; puntige stukken bot staken uit beide kuiten, die op bijna identieke wijze verbrijzeld waren. Het gezicht was het ergst — daar was aan geknaagd. Het rechteroog was weg en in de oogkas was bloed opgeweld dat langzaam over zijn wang op de grond sijpelde.

Er was niets meer aan te doen. Dirk staarde hulpeloos naar het lijk. Hij stak onopvallend een hand in Janaceks vernielde jasje en pakte de gloeisteen, waarna hij opstond en Vikary aankeek. ‘Je zei...’

‘Dat ik nooit op hem zou kunnen schieten,’ vulde Vikary aan. Ik weet wat ik heb gezegd, Dirk t’Larien. En ik weet wat ik heb gedaan.’ Hij sprak heel langzaam; ieder woord kwam loodzwaar over zijn lippen. ‘Dit was niet de bedoeling. Geen ogenblik. Ik probeerde hem alleen maar tegen te houden, de luchtschuiver buiten werking te stellen. Hij viel in een nest boomspoken. Een nest boomspoken.’

Dirks vuist klemde zich stevig om de gloeisteen. Hij zei niets.

Vikary sidderde; zijn stem werd minder toonloos, er klonk een scherpe wanhoop in door. ‘Hij maakte jacht op me. Arkin Ruark waarschuwde me toen ik in Larteyn via een kijkscherm met hem sprak. Hij zei dat Garse zich bij de Braiths had aangesloten, dat hij had gezworen om me neer te halen. Ik geloofde het niet.’ Hij beefde. ‘ Ik geloofde het niet!’ Maar toch was het waar. Hij kwam achter mij aan, hij jaagde samen met hen, precies zoals Ruark had gezegd. Ruark... Ruark is niet bij me... we hebben nooit... in plaats daarvan kwamen de Braiths. Ik weet niet of hij... Ruark... misschien hebben ze hem vermoord. Ik weet het niet.’

Hij maakte een vermoeide en verwarde indruk. ‘Ik moest Garse tegenhouden, t’Larien. Hij wist het bestaan van de grot. Ik moest ook om Gwen denken. Ruark zei dat Garse in zijn razernij had beloofd haar aan Lorimaar uit te leveren en ik maakte hem voor leugenaar uit tot ik ontdekte dat Garse achter me aan zat. Gwen is mijn betheyn, en jij bent korariel. Mijn verantwoordelijkheid. Ik moest blijven leven. Begrijp je? Ik heb dit nooit gewild. Ik ging naar hem toe, ik brandde me een weg... De larven in het hart van het nest bedekten hem al helemaal, witte dingen, ook de volwassen dieren... ik verbrandde ze, verbrandde ze, haalde hem eruit...’

Vikary’s lichaam schokte van de droge snikken, maar er kwamen geen tranen; dat zou hij niet toelaten. ‘Kijk. Hij droeg een lege armband. Hij kwam om jacht op me te maken. Ik hield van hem en hij kwam jacht op me maken!’

De gloeisteen was een harde klomp van besluiteloosheid in Dirks vuist. Hij keek nog eens naar Garse Janacek, wiens kleding nu vervaagd was tot de kleuren van geronnen bloed en rottend mos, en toen naar Jaan Vikary, die er bijna aan onderdoor ging, zijn gezicht bleek, zijn stevige schouders schokkend. Geef een ding een naam, dacht Dirk; en nu moest hij een naam verzinnen voor Jaantony hoog-IJzerjade.

Zijn vuist verdween in de duisternis van zijn zak. ‘Je moest wel,’ loog hij. ‘Hij zou je gedood hebben en later ook Gwen. Hij zei het zelf. Ik ben blij dat Arkin je nog heeft kunnen waarschuwen.’

Die woorden leken Vikary te kalmeren. Hij knikte zwijgend.

‘Ik ben je gaan zoeken,’ ging Dirk verder, ‘toen je niet op tijd terug was. Gwen was ongerust. Ik wilde proberen je te helpen. Garse kreeg me te pakken en ontwapende me en leverde mij uit aan Lorimaar en Pyr. Hij zei dat ik een bloedgift was.’

‘Een bloedgift,’ herhaalde Vikary. ‘Hij was krankzinnig, t’Larien. Werkelijk waar. Garse IJzerjade Janacek was niet zo; hij was geen Braith, hij deed niet aan bloedgiften. Dat moet je geloven.’

‘Ja,’ zei Dirk. ‘Hij was helemaal in de war. Je hebt gelijk. Dat kon ik wel merken aan de manier waarop hij sprak. Ja!’ Hij had moeite om niet in tranen uit te barsten en vroeg zich af of dat te zien was. Het was alsof hij al Jaans angst en smart had overgenomen; de IJzerjade leek met de minuut resoluter en sterker te worden, terwijl het verdriet Dirk ongevraagd in de ogen sprong.