I-van Ê-phơ-rê-mốp - Tinh Vân Tiên Nữ

Những kính viễn vọng hình nổi truyền ảnh về, còn các phim điện tử ghi lại những cảnh đó với sự chính xác thản nhiên phi thường.

Nhưng đằng sau các khí cụ là tình cảm sinh động của những nhà du hành vũ trụ: sự phản kháng của lý trí chống lại những lực lượng phá hoại vô nghĩa và chống lại sự tích tụ vật chất ngừng trệ, ý thức về tính chất thù địch của thế giới lửa vũ trụ cuồng loạn này. Bị thôi miên bởi cảnh tượng kỳ lạ ấy, bốn người đưa mắt nhìn nhau tỏ vẻ tán thành, trong khi đó tiếng nói cho biết «Cánh buồm» bay tới hành tinh thứ tư.

Mấy giây sau, hành tinh cuối cùng ở ngoài rìa sao Chức-nữ, kích thước gần bằng Trái đất, đã to hẳn lên qua kính viễn vọng ở bụng tàu. «Cánh buồm» xuống thấp hẳn. Rõ ràng những nhà du hành vũ trụ đã quyết định dù thế nào cũng phải nghiên cứu hành tinh cuối cùng, vì nó là hy vọng cuối cùng về việc khám phá ra một thế giới tuy không tráng lệ nhưng ít ra cũng thích hợp cho sự sống.

Éc-gơ No-rơ bắt gặp mình đang thầm nhắc lại trong óc cái tiếng đó: «ít ra». Có lẽ đây cũng là ý nghĩ của những người đang điều khiển «Cánh buồm» và quan sát bề mặt hành tinh qua những kính viễn vọng mạnh.

«Ít ra!… «. Những tiếng ấy chứa đựng lời vĩnh biệt niềm mơ ước về những thế giới tuyệt đẹp của sao Chức-nữ, niềm mơ ước tìm thấy những hành tinh ngọc dưới đáy đại dương vũ trụ bao la. Chính vì mục đích ấy mà những người Trái đất tự nguyện giam mình đã bốn mươi nhăm năm trong con tàu vũ trụ và xa rời hành tinh quê hương trong hơn sáu mươi năm.

Nhưng, mải mê với những cảnh tượng lạ, Éc-gơ No-rơ không nghĩ ngay đến điều đó. Cái màn ảnh bán cầu đưa anh bay vùn vụt phía trên bề mặt của hành tinh xa vô hạn. Thực là đau xót cho những nhà du hành vũ trụ — cả những người đã khuất trên con tàu kia và những người sống trên con tàu này — hành tinh này giống như hành tinh gần Trái đất nhất trong hệ Mặt trời mà mọi người đều biết từ thuở ấu thơ: đó là Hỏa-tinh. Cũng lớp vỏ khí mỏng trong suốt như thế với bầu trời màu lục tối, không bao giờ có mây, cũng cái bề mặt bằng phẳng của những lục địa hoang vắng với những dãy núi sụt lở. Có điều trên Hỏa-tinh thì ban đêm lạnh kinh người và ban ngày nhiệt độ vọt lên đột ngột. Ở đây có những đầm lầy nhỏ, giống như những vũng nước khổng lồ đã bốc hơi đến gần như khô cạn hẳn, họa hoằn có một trận mưa hay một đợt sương muối thưa thớt. Sự sống không đáng kể: chỉ có những giống thực vật cứng queo và những động vật kỳ lạ, yếu ớt lẩn sâu trong đất.

Ở đây, ngọn lửa hoan hỉ của vầng Mặt trời xanh làm cho cả hành tinh bốc hơi như những sa mạc nóng nhất trên Trái đất. Một lượng hơi nước không đáng kể bốc lên tới những lớp trên của vỏ khí quyển, còn những đồng bằng mênh mông có bóng rợp chỉ là những cơn lốc của các dòng nhiệt không ngừng khuấy đảo bầu khí quyển. Hành tinh quay cũng nhanh như tất cả những hành tinh kia. Nhiệt độ lạnh ban đêm làm cho đá vỡ nát thành một biển cát. Cát màu da cam, màu tím, màu lục, màu xanh da trời nhạt hay trắng lóa làm thành những vệt khổng lồ tràn ngập hành tinh, từ xa nom như biển hay những bụi cây hoang đường. Những dãy núi cao sụt lở, cao hơn núi trên Hỏa-tinh, nhưng cũng không sinh khí như thế, phủ một lớp vỏ đen nhánh hay nâu. Vầng Mặt trời xanh có bức xạ tử ngoại cực mạnh đã phá hủy những khoáng vật, làm bay hơi những nguyên tố nhẹ.

Những đồng bằng cát màu sáng dường như tự phát ra lửa. Éc-gơ No-rơ nhớ lại rằng hồi xưa, khi các nhà bác học chưa chiếm số đông trong dân cư Trái đất, mà mới chỉ là một nhóm rất nhỏ, thì các nhà văn và các nghệ sĩ thường mơ ước về những người sống được ở nhiệt độ cao trên các hành tinh khác. Mơ ước đó vừa thi vị vừa đẹp, nó nâng cao niềm tin vào sức mạnh của bản chất con người. Những người sống trong hơi thở rực lửa của các hành tinh của ngôi sao xanh đón tiếp những người anh em Trái đất của mình!… Ở các nhà bảo tàng trung tâm Phương Đông của vành đai dân cư miền Nam. Có một bức tranh đã làm nhiều người xúc động, kể cả Éc-gơ No-rơ: một đồng bằng rực lửa mờ dần đi ở phía chân trời, bầu trời xám cháy rực và ở bên dưới là những hình người không có mặt, mặc y phục bảo vệ chống nhiệt.

Hình bóng xanh đen của họ đậm nét lạ thường. Họ đứng im trong tư thế rất năng động và đầy vẻ ngạc nhiên. Đối diện với họ là một góc công trình xây dựng gì đó bằng kim loại bị nung gần như tới mức nóng trắng. Bên cạnh đó là một phụ nữ khỏa thân, mái tóc đỏ buông xõa. Trong ánh sáng chói lòa, nước da chị còn ngời sáng hơn cả ánh cát lấp lánh, những vệt bóng tối màu hoa cà và màu son càng tôn thêm từng đường nét của cái thân hình cao, cân đối đứng hiên ngang như ngọn cờ chiến thắng của sự sống đối với những lực lượng của vũ trụ.

Niềm mơ ước táo bạo, nhưng hoàn toàn phi hiện thực, mâu thuẫn với mọi quy luật phát triển sinh vật. Bây giờ, trong thời đại Vành-khuyên, người ta nhận thức những quy luật ấy sâu sắc hơn nhiều so với thời đại họa sĩ vẽ bức tranh.

Éc-gơ No-rơ giật mình khi bề mặt của hành tinh tiến vùn vụt về phía anh. Trên màn ảnh, một người lái tàu không quen biết đưa «Cánh buồm» xuống thấp. Những khối cát hình nón, những khối đá màu đen, những sa khoáng của các tinh thể màu lá mạ óng ánh, không rõ là các tinh thể gì, lướt qua trước mắt nom rất gần. Con tàu lượn theo đường xoáy ốc một cách khéo léo, bay vòng quanh hành tinh từ cực nọ tới cực kia. Không một dấu hiệu nào chứng tỏ là có nước hay ít ra là một đời sống thực vật đơn sơ nhất. Lại phải dùng đến tiếng «ít ra» rồi!… Nỗi buồn chợt đến, nỗi buồn cô đơn của con tàu mất hút ở nơi xa xăm không có sự sống nằm dưới quyền lực của ngôi sao xanh rực lửa… Éc-gơ No-rơ cảm thấy anh cùng chung niềm hy vọng với những người đã quay phim, quan sát hành tinh để tìm lấy những vết tích của sự sống, dù là sự sống ấy đã đi vào dĩ vãng. Người nào đã bay tới các hành tinh hoang vu không có sự sống, không có nước và khí quyển đều biết rất rõ việc tìm kiếm căng thẳng ấy: họ tưởng chừng tìm thấy những đống đổ nát, những di tích của các thành phố và các công trình xây dựng, nhưng té ra đấy là những hình dạng ngẫu nhiên của các vết nứt và các khối đá biệt lập, là những vực thẳm, những quả núi chưa bao giờ biết đến sự sống!