Frank Herbert - Diuna

SOLIDO: trójwymiarowy obraz z projektora stereo wykorzystującego 360-stopniowe sygnały odniesienia zarejestrowane na rolce szigastrunowej.

SONDAGI: tulipan sporofilowy z Tupali.

STWORZYCIEL: patrz: shai-hulud.

SUBAKH UL KUHAR: „Dobrze się miewasz?”; fremeńskie powitanie.

SUBAKH UN NAR: „Dobrze, a Ty?”; tradycyjna odpowiedź.

SUPLIKACJE I RESPONS: rytuał zaklęć, część panoplia propheticus z arsenału Missionaria Protectiva.

SUU-SUU-SUUK!: wołanie arrakańskiego sprzedawcy wody. Suuk znaczy targowisko. (Patrz: IKHUT-EIGH!)

SZACHE-NAME: na poły legendarna Pierwsza Księga Pielgrzymów Zensunni.

SZADOUT: „czerpiąca ze studni”, fremeński tytuł honorowy.

SZALANDY: ogólna nazwa wszelkich kontenerów towarowych o nieregularnym kształcie, wyposażonych w osłony ablacyjne i dryfowy system amortyzacyjny. Stosowane do zrzucania materiałów z kosmosu na powierzchnię planety.

SZARI-A: ta część panoplia propheticus, która reprezentuje zaboonny rytuał. (Patrz: MISSIONARIA PROTECTIVA).

SZEJTAN: szatan.

SZIGASTRUNA: metalowe wąsy płożącej się liany (Narvi narviium) rosnącej jedynie na Salusa Secundus i trzecie planecie Delty Kaising. Słyną z najwyższej wytrzymałości na rozciąganie.

STOŻEK CISZY: pole dyfraktora, które ogranicza doniosłość głosu czy jakiegokolwiek innego wibratora przez tłumienie drgań drganiami lustrzanymi przesuniętymi w fazie o 180 stopni.

STRUG RUSZTOWY: elektrostatyczny oddzielacz różnicowy używany do usuwania piasku z melanżowej masy przyprawy; urządzenie używane w drugim etapie rafinacji przyprawy.

SZKOLENIE: w odniesieniu do Bene Gesserit ten skądinąd pospolity termin nabiera specjalnego znaczenia, związanego ze szczególnym uwarunkowaniem nerwów i mięśni (patrz: BINDU oraz PRANA), na jakie tylko pozwala granica ich naturalnej wytrzymałości.

SZLAG: zwierzę łowne pochodzące z Tupile, dziś prawie całkowicie wytępione dla cienkiej, mocnej skóry.

TAHADDI AL-BURHAN: ostateczna próba, od której nie ma odwołania, zwykle dlatego, że kończy się śmiercią lub zniszczeniem.

TAHADDI, WYZWANIE: fremeńskie wyzwanie do pojedynku na śmierć i życie, na ogół dla rozstrzygnięcia sprawy wielkiej wagi.

TALIONY WODY: metalowe pierścienie różnej wielkości o ściśle określonym nominale wody, na którą można je wymienić w kantorach femeńskiech. Taliony wody maja doniosłe znaczenie (daleko wykraczające poza ideę pieniądza) przy okazji urodzin, śmierci i w ceremoniale zalotów.

TAQWA: dosłownie: „cena wolności”. Coś niesłychanie cennego. To, czego bóstwo żąda od śmiertelnika (i lęk wywołany tym żądaniem).

TARCZA OBRONNA: pole ochronne wytwarzane przez generator Holtzmana. Pole powstaje w fazie pierwszej zjawiska dryfowo — anulacyjnego. Tarcza przepuszcza jedynie obiekty poruszające się z niewielka prędkością (w zależności od nastawienia tarczy prędkość ich waha się od sześciu do dziewięciu centymetrów na sekundę) i uziemić ja może jedynie pole elektryczne wielkości hrabstwa. (Patrz: RUSZNICA LASEROWA).

TAU: we fremeńskiej terminologii „komunia” społeczności siczy oparta na diecie przyprawowej, a przede wszystkim na orgii jedności tau, wywołanej piciem Wody Życia.

TLEILAX: samotna planeta Thalima, znana jako dziki ośrodek szkolenia mentatów; źródło mentatów „wypaczonych”.

T — P: potoczna nazwa telepatii.

TRANSPORTOWIEC: statek Gildii zaprojektowany specjalnie do transportu wojska pomiędzy planetami.

TRANS PRAWDY: półhipnotyczny trans wywołany jednym z kilku narkotyków „widma świadomości”, dzięki któremu drobne przejawy świadomego kłamstwa stają się widoczne dla obserwatora. (Uwaga: narkotyki„widma świadomości” często zabijają ludzi, z wyjątkiem osobników uodpornionych, umiejących dokonać zmiany konfiguracji trucizny we własnym organizmie).

TRUCIZNA ŚLADOWA: wynalazek przypisywany mentatowi Piterowi de Vries, polegający na przesyceniu ciała trucizną z jednoczesnym regularnym podawaniem antidotum. Wycofanie antidotum w dowolnej chwili powoduje śmierć.

TRÓJNÓG ŚMIERCI: pierwotnie trójnóg, na którym kaci pustynni wieszali swe ofiary. Zwyczajowo: trzej członkowie cheremu, którzy poprzysięgli wspólną zemstę.

TUPILE: tak zwana „planeta azyl” (prawdopodobnie kilka planet), miejsce schronienia dla podbitych narodów Imperium. Położenie jej (ich) znane jest jedynie Gildii i trzymane w tajemnicy na mocy Pokoju Gildyjskiego.

TYCZENIE PIASKU: sztuka rozmieszczania tyczek z plastiku i włókien na obszarach pustynnych Arrakis i odczytywania, ze wzorów wytrawionych na tyczkach przez samumy, wskazówek co do prognozy pogody.

ULEMA: zensunnicki doktor teologii.

UMMA: jeden z bractwa proroków. (W Imperium pogardliwa nazwa oznaczająca każdego szaleńca ze skłonnościami do obłąkanych przepowiedni).

UROSZNOR: jedno z paru pozbawionych znaczenia słów — dźwięków, które Bene Gesserit wszczepiają w psychikę wybranych ofiar w celu sprawowania nad nimi kontroli. Dźwięk tego słowa poraża uczulonego osobnika chwilowym paraliżem.

USUL: u Fremenów: „podstawa filaru”.

UWARUNKOWANIE IMPERIALNE: dokonanie Akademii Medycznych Suk — najgłębszy odruch warunkowy przeciwko odebraniu życia istocie ludzkiej. Adepci zostają naznaczeni wytatuowanym na czole rombem i mają prawo do noszenia długich włosów, które spinają srebrnym pierścieniem Suk.

VAROTA: sławny twórca baliset, rodem z Chusuk.

VERITA: jeden z zabijających wolę narkotyków z Ekaz. Czyni osobnika niezdolnym do kłamstwa.

WALI: fremeński nastolatek nie poddany jeszcze próbie.

WALLACH IX: dziewiąta planeta Laoudżin, siedziba szkoły macierzystej Gene Besserit.

WIELEBNA MATKA: pierwotna cenzorka Bene Gesserit, ta, która przekształciła „truciznę objawienia” w swoim ciele, wznosząc się na wyższy szczebel świadomości. Tytuł przyjęty przez Fremenów na określenie ich kapłanek — przywódczyń, które osiągnęły podobne „objawienie”. (Patrz również: BENE GESSERIT I WODA ŻYCIA).

WIELKA KONWENCJA: powszechny pokój wymuszony równowagą sił utrzymywaną przez Gildię, wysokie rody oraz Imperium. Jej główne postanowienie zabrania uzycia broni atomowej przeciwko człowiekowi. Każdy punkt Wielkiej Konwencji zaczyna się od słów: „Należy przestrzegać konwencji…”.

WIELKA MACIERZ: rogata bogini, żeński pierwiastek kosmosu (potocznie: Matka Przestrzeń), niewieście oblicze męsko — żeńsko — nijakiej trójcy przyjętej za Najwyższą Istotę przez wiele religii w obrębie Imperium.

WIELKA REWOLTA: potoczny termin oznaczający Dżihad Kamerdyńską (Patrz: DŻIHAD KAMERDYŃSKA).

WIEŃCOMUR: drugi wyższy stopień urwisk wieńczących Mur Zaporowy Arrakis (Patrz: MUR ZAPOROWY).

WŁÓKNO KRIMSKELLOWE: patrz: KRIMSKELL.

WODA ŻYCIA: trucizna „objawiająca” (patrz: MATKA WIELEBNA). Konkretnie płynna wydzielina czerwia pustyni (patrz: SHAI-HULUD), jaka wypływa w momencie jego śmierci przez utonięcie, a następnie przemieniona w ciele Matki Wielebnej staje się narkotykiem zażywanym podczas siczowej orgii tau. Narkotyk „Widma świadomości”.

WODOMISTRZ: Fremen wyświęcony i obarczony religijnymi obowiązkami dotyczącymi posług wokół wody i Wody Życia.

WODOWÓD: każdy przewód wewnątrz filtrfraka lub filtrnamiotu doprowadzający odzyskaną wodę do kieszeni łownej lub też z kieszeni łownej do użytkownika.

WOJNA ASSASSINÓW: ograniczona forma działań wojennych dozwolonych na mocy Wielkiej Konwencji i Pokoju Gildyjskiego. Chodzi o to, by jak najmniej ucierpiały osoby postronne. Obowiązujące reguły nakazują formalną deklarację zamiarów oraz ograniczają dopuszczalne rodzaje broni.