Stanisław Lem - La robotfabeloj

Eksonis la sonora paŝo kaj eksplodis la heleco, ĉar Kreacjuso eniris la ĉambregon kaj puŝis la radiuman globon sur la plankon, ke ĝi al la trono rulante atingu, kaj ekstere de ĝia vojo ekmortis brilegoj de la juveloj kaj blindiĝis la muroj pro la silenta radiado. Ektremis la reĝo, tuj ekstariĝis kaj kaŝis sin malantaŭ la trona seĝego. Kvardek plej fortaj elektroherooj, kovriĝante per plumbaj ŝirmoj, kvarpiede, devis malrapide proksimiĝi al la globo, terure radianta, kaj per pikiloj ĝin puŝi antaŭen, ĝis ĝi forruliĝis el la ĉambrego.

Devis rekoni la reĝo Biskalaro, ke Kreacjuso la unuan taskon plenumis, kaj la kolero, naskita en lia koro, estis komparebla al nenio alia.

— Ni ekvidos, ĉu vi kapablos plenumi la duan taskon — li diris. Tuj li ordonis porti Kreacjuson al vakuoflugmaŝino, kiu veturis al la Luno, la dezerta loko, la nuda kranio, de krudaj rokoj kovrita. Tie ĉi la komandanto de la vakuoflugmaŝino ĵetis Kreacjuson sur la rokojn kaj al li diris:

— Eskapu de tie, se vi kapablas kaj venu antaŭ la reĝa vizaĝo morgaŭ tagmeze! Se vi ne sukcesos, vi mortos!

Ĉar se eĉ neniu estus venonta al Kreacjuso, por puni lin per torturoj, li ne povus supervivi sur la dezerto tiel terura. Kiam li estis sola, li komencis esplori la malbonan lokon, sur kiu li estis abandonita. Li penis atingi la provitajn sparkojn, sed neniun li trovis. Ŝajnis, ke kiam li estis dormanta, je la reĝa ordono oni traserĉis lian vestaĵon kaj forŝtelis la savantan skatoleton.

— Ne estas bone — li diris al si mem — sed tute malbone ankaŭ ne estas. Ĉar mi sendube malvenkus nur tiamaniere, se oni mian menson forŝtelus!

Estis sur la Luno oceano, tuta glaciiĝinta. La Konstruanto per silika ŝtonego, kiun li akrigis, elhakis el glacioj multe da blokoj kaj konstruis el ili suprenetendiĝantan bastionon, poste li formigis unu blokon je la lenso, kaj per ĝi li koncentrigis la sunajn radiojn, por ili falu sur la supraĵon de la glaciiĝinta oceano, kaj kiam baldaŭ aperis la akvo en la fokuso, prenis ĝin Kreacjuŝo en la manoj kaj ŝprucis sur la glacian bastionon. Defluanta akvo glaciiĝis, kunigante la glaciajn blokojn, formante el ili la brilantan kaj glatan kovrilon; ĝis ekstaris la konstruanto apud la kristala raketo el blanka glacio farita.

— La veturilon ni jam havas — li diris — nur movigon ni bezonas… — Li traserĉis la Lunon, sed li trovis neniom da nek uranio nek aliaj fortaj elementoj.

— Malbone — li diris — bedaŭrinde mi devos mian propran menson uzi…

Kaj li malfermis sian kapon. Lia cerbo ne estis el materio farita, sed el antimaterio kaj ĝi ekzistis nur danke al la plej maldika tavolo de magneta malatraktado inter la kraniaj facetoj kaj la pensantaj duongloboj. Eltranĉis Kreacjuso truon en la glacia muro, eniris la raketon, la truon malantaŭ si li fermis, per akvo surŝprucigis por ĉi tiu pordo glaciiĝu, eksidis sur la glacia fundo kaj la eron etan kiel la sablero el la kapo batrompinte ĵetis sur la glacion antaŭ si.

Tuj la terura brilego eklumigis lian glacian malliberejon, la tuta raketo ektremis, tra la batrompita truo en ĝia fundo ekkuregis fajroj — kaj la raketo ekfugis al la spaco. Sed ne por longe sufiĉis tiu kurforto. Devis Kreacjuso ankoraŭfoje uzi sian menson, kaj eĉ trifoje kaj je la kvara fojo li ektimetis, ĉar li eksentis, ke lia menso malgrandiĝas kaj pro tio iomete li perdas sian pensoforton.

Sed ĵus en tiu ĉi momento la raketo atingis la planedan atmosferon kaj komencis malleviĝi, kaj la aera frotado fluidigis ĝin, tiel ke ĝi fariĝis pli kaj pli malgranda, sed samtempe ĝia rapideco de la malleviĝo malpliiĝis, kaj fine restis el ĝi nur fumigita glacipinto, sed ĉimomente ekstariĝis Kreacjuso plensurpiede sur la firma grundo, li malfermis sian kapon, pliĝustigis ĝin kaj rapide marŝis al la palaco, ĉar la tempo estis ĝusta kaj dekduan horon komencis sonori la horloĝoj.

Konsterniĝis la reĝo, ekfajreriĝis liaj vangoj kaj okuloj, kaj malheliĝis lia frunto, de superbolanta kolero malharditaj, ĉar li estis jam tutcerta, ke Kreacjuso neniam revenos, post kiam li ordonis forŝteli liajn sparkhelpantojn. Li mem ordonis malfermi ilin en la trezorejon.

— Bone! — li diris. — Estu tiel! Jen estas la tria provo kaj sufiĉe malfacila, kiel mi opinias… Mi malfermos la urbajn pordegojn, por ke vi elkuru, kaj laŭ viaj postsignoj mi ellasos ĉasrobotaron, por ke ili vin kaptu kaj pecetigu per ilia ŝtalo. Se vi kapablos eskapi de ili kaj stariĝos antaŭ mi morgaŭ je la sama horo, vi liberiĝos!

— Bone — respondis la konstruanto — sed antaŭe mi petos ricevi pinglon…

Ekridetis la reĝo.

— Estu tiel, ke vi ne diru, ke mi al vi favoron rifuzis. Tuj doni al li la oran pinglon!

— Ne, Via Bonvola Reĝa Moŝto! — respondis Kreacjuso. — Mi petas je la ordinara, la fera…

Kiam li ĝin ricevis, li forkuris el la urbo tiel rapide, ke eĉ la vento fajfis ĉirkaŭ lia kapo. Malice ridis la reĝo rigardante de sur la defenda muro lian grandan rapidon, ĉar li estis certa, ke nenio helpos al la konstruanto. Kaj jena kuregis, per piedoj forĵetante sablon kaj dum la tuta tempo rapidante okcidenten. Tiumaniere li trakuradis la magnetajn liniojn de la planedo, kaj baldaŭ lia pinglo magnetiĝis kaj kiam li pendigis ĝin per la fadeno el la vesto elŝirita, ĝi turniĝis kaj montris norden.

— Ni havas jam kompason, ne malbone estas — diris la konstruanto kaj komencis aŭskulti, ĉar la jam vento alportis la bruon de piedbatado.

Cent feraj robotoj elfalis tra la pordegoj kun granda impeto, lin postkurante, do li ekvidis sur la horizonto leviĝantan polvonubon.

— Se mi havus ĉe mi miajn sparketojn — diris Kreacjuso — postnelonge mi vin venkus, miaj rapidaj najletoj, sed alimaniere mi vin subigos — dank’ al vi, mia pingleto!

Kaj li plue kuris, plej rapide kiel li kapablis, diligente observante ĝiajn movojn.

La reĝaj instigistoj direktigis la robotaron je lia postsignoj tiel precize, ke la ĉasrobotaro pelis rekte, kvazaŭ iu ĵetis la meteoron; rigardante malantaŭen sciis la konstruanto, ke baldaŭ ili lin kurante atingos, ĉar ili estis la alttensiaj kaj rapidpaŝadaj ĉasrobotoj, intence al la sekvado de postsignoj alkutimigitaj. Trarigardis ruĝe la suno tra la sabla nubo, per ilia piedbatado levigita, kaj oni nur aŭdis kiel senĉese ili per iliaj dentradoj knaris.

— La lando estas iomete dezerta — diris al si mem la konstruanto — sed ŝajnas al mi, ke malproksime de tie ĉi devas troviĝi fereca minejo…

Tion ĉi montris al li la pingleto, iomete deklinante de la norda azimuto, kiun ĝi ĝis nun montris.

Do li kuris laŭ jena direkto kaj baldaŭ li ekvidis la ŝakton de la minejo abandonita antaŭ tre longa tempo. La ŝtono ne rulas sur la monta krutejo tiel rapide, kiel li eksaltis en la malhelan abismon, nur kapon per rando de la vestaĵo envolvinte, por ĝi kristala ne frakasu. La robotoj alkuris al la vaka ŝakto, ekkriegis per unu fera voĉo sentante liajn postsignojn, kaj falegis lin sekvante.

Kaj la konstruanto ekstaris kaj kuregis antaŭen tra la tunelo elfosita en la magnetita roko, sed strange li kuregis, ĉar foje li ektrotetis, foje li eksaltis kvazaŭ li estis tre ĝojigita, kaj li piedfrapis kiel dumdance, kaj li elfrotis fajron, kaj per disvolvita tuko li batis la rokon — ĝis formiĝis rusta polvo kaj per unu nubo plenumigis la rokan galerion. La robotoj enkuris tiun ĉi nubon kaj tuj la plej etaj fereroj eniĝis al iliaj membroj, eĉ iliaj artikoj ekknaris, eniĝis al iliaj pezaj cerbujoj, eĉ iliaj okuloj komencis sparki, disfalis iliaj kolektoroj, kontaktoj kaj relajsoj pro la fera polvo, kaj balancante pro kurtaj cirkvitoj kiel pro singluto, ili kuris malpli kaj malpli rapide, kaj kelkaj, tute malsaĝigitaj, kapobatis la muroj ĝis el iliaj frakasitaj kaskoj elfalis dratoj. Kaj kiam unu ekfalis teren, la aliaj lin piedpremis por ili mem tuj renversiĝu. La restantoj plue postkuris Kreacjuson, kiu senĉese faris la feran polvonubon. Post unu mejlo nur tri kriplaj feruloj estis lin postkurantaj, sed eĉ ili balancis flanken kiel ebriaj kaj karambolis unu la alian kun tia bruo, kvazaŭ iu sin batis per vakaj feraj bareloj.