Robert Silverberg - Wieża światła

— Dziś wieczorem programowanie zajmie około dziewięćdziesięciu minut. W porządku?

— Nie można tego nieco przyspieszyć? — zapytał Manuel.

— Niestety, nie! Wczoraj mieliśmy cztery godziny opóźnienia. Panie Krug, pozwoli pan, że umocuję tę elektrodę… Dziękuję. A teraz tę… Doskonale. I sondę matrycową — tak, tak, bardzo dobrze. Jesteśmy gotowi. Panie Ssu-ma, proszę bardzo?

Android uwijał się, łącząc ich ze sobą; potrzebował minuty, by przygotować jedną osobę, potem wycofał się. Informacje z mózgów sześciu ludzi przepływały już swobodnie. Układ zastojowy przybrał kontur ich osobowości, by można było zaprogramować nagłe reakcje emocjonalne podczas zmiany osobowości.

Manuel rozejrzał się wokoło; płonął z niecierpliwości. Tych pięciu ludzi było jego najlepszymi przyjaciółmi, znał ich od dzieciństwa. Dziesięć lat temu ktoś nazwał ich Grupą Spektrum, gdy przez przypadek pojawili się na otwarciu nowego podmorskiego sensorium w strojach, z których każdy reprezentował inną barwę widma świetlnego: Nick Ssu-ma czerwoną, Will Mishuma fiolet, a pozostali pośrednie. Nazwa się przyjęła. Wszyscy byli bogaci, choć oczywiście nie tak, jak Manuel, młodzi i pełni energii. Ostatnio wszyscy poza Cadge Fosterem i Jedem Guilbertem ożenili się, ale nie wpłynęło to na ich przyjaźń. Manuel był z nimi w salonie rozdwojenia tuzin razy, a ten seans planowali od miesiąca.

— Nienawidzę oczekiwania. Chciałbym pogrążyć się w zastoju w tej samej minucie, gdy tu przybyłem — powiedział Manuel.

— Zbyt niebezpieczne — odparł Lloyd Tennyson; był doskonale umięśniony, szczupły, o długich nogach.

— Ależ o to chodzi! — upierał się Manuel. — Dreszczyk niebezpieczeństwa! Zuchwale skoczyć w staże, ryzykując wszystko tym jednym skokiem!

— Czy nie orientujesz się, jak trudno oszacować niezastąpione życie ludzkie? — zapytał Will Mishuma.

— To nawet nie jest legalne — ryzyko jest dobrze znane.

— Powiedzcie swoim inżynierom, by znaleźli system zastoju, programujący się błyskawicznie — zasugerował Jud Guilbert. Za jednym zamachem wyeliminowałoby to i niebezpieczeństwo i oczekiwanie.

— Już by to zrobiono, gdyby było to wykonalne — zauważył Tennyson.

— Można by przekupić obsługę, by połączyć się bez wstępnego oczekiwania — śmiało zaproponował Nick Ssu-ma.

— Próbowałem z pewnym Alfą w salonie rozdwojenia w Pittsburgu, trzy lata temu — powiedział Manuel.

— Zaproponowałem mu tysiąc dolarów, ale zbył mnie uśmiechem, a gdy podwoiłem ofertę, uśmiechnął się po raz drugi. Pieniądze go nie interesowały. To jest zresztą coś, czego nigdy nie udało mi się zrealizować: przekupić androida.

— To prawda — powiedział Mishima. — Można go kupić, nawet cały salon rozdwojenia, ale przekupstwo to zupełnie inna sprawa. Motywacje androida…

— Więc może kupić salon? — przerwał mu Manuel. Jed Guilbert popatrzył na niego uważnie.

— Naprawdę zaryzykowałbyś błyskawiczne wejście w układ staży?

— Myślę, że tak…

— Wiedząc, że drobny błąd transmisji mógłby spowodować, iż na zawsze straciłbyś możliwość powrotu do własnej głowy?

— Na ile to prawdopodobne?

— Dosyć — powiedział Guilbert. — Masz przed sobą jeszcze półtora wieku życia. Czy byłoby rozsądne…

— Popieram Manuela — powiedział Foster; był raczej małomówny, ale gdy już się odezwał, robił to z przekonaniem. — Ryzyko jest podstawą życia. Potrzebujemy ryzyka i musimy ryzykować życiem.

— Podejmować zbędne ryzyko? — zapytał Tennyson. Jakość rozdwojenia wcale by się nie polepszyła, gdyby wejść w stan staży bezpośrednio, wyeliminowano by tylko oczekiwanie. Ryzykować wiek, aby zyskać dwie godziny? Oczekiwanie wcale aż tak bardzo mnie nie nudzi…

— Ale czasami samo życie jest nudne — powiedział Nick Ssu-ma. — Można tak się nudzić, że warto zamienić wiek na godzinę rozrywki. Czasami tak właśnie się czuję, a wy? Kiedyś była taka gra, w którą grało się z bronią w ręku… Nazywała się… eee… szwedzka ruletka?

— Polska — poprawił Lloyd Tennyson.

— Fakt, polska ruletka. Brano broń, która mogła pomieścić sześć ładunków eksplodujących i wkładano tylko jeden…

Rozmowa przestała podobać się Manuelowi, powiedział więc ostro do Fostera:

— Czym się bawisz?

— Znalazłem to w niszy mojej leżanki. To taki śmieszny aparacik komunikacyjny, mówi do ciebie…

— Pokaż.

Foster rzucił mu mały przedmiot: był to szarozielony, plastikowy sześcian o zaokrąglonych kantach. Manuel obrócił go w rękach i zajrzał w mgliste wnętrze. Z sześcianu zaczęła wysuwać się czerwona taśma z napisem:

„MACIE JESZCZE PIĘĆDZIESIĄT MINUT OCZEKIWANIA.”

— Ciekawe — powiedział Manuel, pokazując to Nickowi; gdy ten wziął sześcian, wiadomość się zmieniła.

„ŻYCIE JEST RADOŚCIĄ. RADOŚĆ JEST ŻYCIEM. CZY MOŻNA OBALIĆ TEN SYLOGIZM?”

— To nie jest sylogizm — zauważył Manuel. — Sylogizmy mają formę: każde A jest B, żadne T nie jest A, czyli T nie jest B.

— Co tam mówicie? — zapytał Mishima.

— Daję tej maszynce lekcję logiki. A mogłoby się wydawać, że maszyna…

„JEŻELI P ZAWIERA Q I Q ZAWIERA R, CZY P ZAWIERA R?”

— Ja też mam taki, patrzcie — Nick pokazał swój sześcian Lloydowi Tennysonowi, który roześmiał się hałaśliwie. Manuel, mając odchyloną głowę, nie widział wiadomości. Ssu-ma odwrócił sześcian w ten sposób, by Manuel mógł czytać.

„FARSA JEST POTĘŻNIEJSZA OD POWŁOKI DMUCHAWCA.”

— Nie rozumiem… — powiedział Manuel.

— To świński kawał androidów — wyjaśnił Ssu-ma. Jeden z moich Beta opowiadał mi to kilka tygodni temu. Gamma hermafrodyta…

— Wszyscy to mamy! — powiedział Guilbert. — To nowa zabawka dla gości, by uspokoić ludzi podczas oczekiwania.

„OBROŃCIE NASTĘPUJĄCE TWIERDZENIA:

— ZŁOTO JEST CIĄGLIWE

— WSZYSTKIE RADIOODBIORNIKI WYMAGAJĄ LAMP

— WSZYSTKIE BIAŁE KOCURY O NIEBIESKICH OCZACH SĄ GŁUCHE.”

— Jak to działa? — zapytał Manuel.

Odpowiedział mu Cadge Foster:

— Aparat przystosowany jest do wychwytywania tego wszystkiego, co mówimy. Wydaje mi się, że potem sygnał przesyłany jest do komputera, który wybiera coś podobnego — lub całkowicie przeciwstawnego — i wysyła to do sześcianu.

— Ale każdy z nas otrzymuje co innego?

— W tej chwili ja i Nick mamy prawie to samo — zauważył Tennyson.

— Nie, jego właśnie się zmienia… Moja też! „SUMA KĄTÓW TRÓJKĄTA RÓWNA JEST STO OSIEMDZIESIĄT STOPNI.”

„TO NIE JEST ANI KRZESŁO, ANI NIE KRZESŁO.”

„ALE KTO OGOLI HISZPAŃSKIEGO GOLIBRODĘ?”

— Myślę, że to idiotyczne — stwierdził Mishima.

— Być może to celowe — odparł Manuel.

„ZE WZGLĘDU NA NIEZBĘDNE POPRAWKI KLIMATYCZNE, CZWARTY LISTOPADA ZOSTANIE ZNIESIONY POMIĘDZY TRZYDZIESTYM DRUGIM A SZEŚĆDZIESIĄTYM PIERWSZYM STOPNIEM SZEROKOŚCI POŁUDNIOWEJ.”

— Dostałem biuletyn informacyjny — powiedział Guilbert. — Jest coś na temat twojego ojca, Manuel…

— Pokaż!

— Łap!

„SAMICA ALFA ZABITA NA BUDOWIE KRUGA. EGZEKUCJA POLITYCZNA — OSKARŻA P.W.A. ORGANIZACJA KRUGA ZAPRZECZA OSKARŻENIU. REPREZENTOWANI PRZEZ…”

— Znowu te idiotyzmy — powiedział Manuel. — To już nie wydaje mi się śmieszne.

„CLEVELAND LEŻY POMIĘDZY NOWYM JORKIEM A CHICAGO.”

— Teraz ja także otrzymałem wiadomości — powiedział Tennyson. — Co chcą przez to powiedzieć?