Fritz Leiber - De zwerver

Allen behalve de dikke vrouw bestudeerden de situatie aan de westelijke hemel. Zelfs Doc hief het hoofd zonder zijn hijgen te onderbreken. Er viel niet aan te twijfelen dat de zwarte plek tussen de Zwerver en de maan tijdens de jongste korte mars niet breder was geworden.

‘Ik denk dat de maan kleiner wordt,’ zei Ann.

‘Ik ook,’ stemde Kleine Man in. Hij zat op de grond met een arm om Ragnarok. Sussend masseerde hij de zwart met bruine keel van de enorme hond terwijl hij omhoog tuurde. ‘En — ik weet dat dit heel fantastisch klinkt — maar ik geloof dat de maan ovaal wordt, tussen boven- en onderkant wordt afgeplat, en aan de zijkant boller wordt. Misschien zijn mijn ogen alleen maar vermoeid, maar ik zweer dat de maan de vorm van een ei krijgt, en dat een punt van het ei naar de nieuwe planeet wijst.’

‘Ja,’ vertelde Ann hem schril. ‘En nu kan ik zien dat… o, een heel heel klein lijntje van de top van de maan naar de onderkant.’

‘Lijntje?’ vroeg Kleine Man.

‘Ja, net als een barst,’ zei Ann hem.

Het gebroken Ei en het Droeve Uitkomen, dacht Stastok. Alles geschiedt zoals ik heb voorspeld. Ispan-Slang bevrucht en de Witte Maagd schenkt het leven.

‘Ik moet bekennen dat ik het niet zie,’ zei Kleine Man. ‘Je moet erg nauwkeurig kijken,’ vertelde Ann hem.

‘Ik geloof je zo wel,’ zei Wojtowicz. ‘Kinderen hebben scherpe ogen.’

Doc hijgde opgewonden: ‘Als er daarboven een barst is die iemand van ons hier kan zien, dan moet hij kilometers breed zijn.’

Langzaam en zwaar, de woorden voor zich uit duwend, zei Hunter: ‘Ik geloof dat de maan in een baan rond de nieuwe planeet gaat.. en ver binnen de limiet van Roche.’ Snel voegde hij er aan toe: ‘Rudy, barsten vaste planeten uit elkaar als vloeibare, binnen de limiet van Roche?’

‘Ik geloof niet dat iemand het echt weet,’ antwoordde Doc. ‘Nu zullen ze het ontdekken,’ zei de man met de baard. Rama Joan zei: ‘En wij gaan ontdekken hoe mieren zich voelen als iemand op hun nest gaat staan.’

Wojtowicz zei: ‘De maan… barst ie uit elkaar?’

Margo klemde zich tegen Paul aan. ‘Don!’ huilde ze. ‘O mijn God, Paul, ik was Don vergeten!’

De Zwerver verscheen oorspronkelijk op een afstand van vijfenveertigduizend kilometer van de maan, tien maal dichterbij de maan dan de aarde. Daardoor waren zijn vervormende, getijdenproducerende effecten op de maan duizend maal groter dan die, die de aarde op de maan uitoefenen, aangezien zulke effecten omgekeerd evenredig zijn aan de derde macht van de afstand tussen de twee lichamen. (Als dat niet met de derde maar met de tweede macht was zou de massieve zon een getijdenbeweging op aarde doen ontstaan die vele malen groter zou zijn dan de invloed van de maan, in plaats van dat de verhouding zoals nu elf tot vijf is, in het voordeel van de kleine maan.)

Toen de maan in een baan om de Zwerver ging op een afstand van vijfenveertighonderd kilometer, stond zij honderd maal dichter bij die planeet dan bij de aarde. Daaruit volgt dat haar hele lichaam, korst zowel als kern, werd verwrongen door een gravitatiekracht die een miljoen maal sterker was.

Het ruimtekijkscherm van de Baba Yaga zwaaide naar de aarde toen het zwakke botsen van zijn ruimtepak tegen de wanden van de cabine Don Merriam tenslotte deed ontwaken. Op dat moment rolde hijzelf over het ruimtescherm. Hij werd met een helder hoofd en gereed tot handelen wakker, verfrist door de extra zuurstof. Twee rukken en een spiraalbeweging deden hem in de stoel van de piloot belanden. Hij gespte zich vast.

De witte maan, die er hoekig en puntig uitzag door de kraterwanden en iets anders, kwam in beeld, en werd zichtbaar groter terwijl het scherm zwaaide. Toen verscheen een verticale afgrond van glinsterende ruwe rots die zich schijnbaar eindeloos naar omlaag uitstrekte, naar het hart van de maan. Toen een zwarte spleet, smal als een lint, die aan het uiteinde in tweeën werd gespleten door een glimmende draad die grotendeels paars, maar aan een kant heldergeel was. Toen een tweede glinsterende en eindeloze klifwand die steil omlaag reikte naar het middelpunt van de maan. Zijn ogen vertelden Don dat hij zich niet hoger dan vijfentwintig kilometer boven het maanoppervlak bevond, en er met twee kilometer per seconde op af raasde. Er was absoluut geen tijd genoeg om zijn val te breken door het schip te zwenken en de hoofdraket af te vuren om de omlaaggerichte snelheid op te heffen.

Terwijl deze gedachten door zijn hoofd schoten knipten Dons vingers naar de sleutels van de noniusjets, waardoor het trage draaien van de Baba Yaga ophield zodat het ruimtescherm — en Don — recht door de spleet keken.

Hij had nog één hoop, die op niets anders was gebaseerd dan een overeenkomst van kleuren. Iets paars en geels had een fel lichtschijnsel achter de maan veroorzaakt. Nu glom er een paars en gele draad in de zwarte duisternis van het hart van de maan. Het was mogelijk dat hij door de maan heen keek.

Was de maan gespleten als een kiezelsteen? Planeetkernen hoorden te stromen, niet te barsten. Maar elke andere theorie betekende zijn dood.

De wanden van vers gespleten rots stoven op hem af. Hij zat te dicht op de rechterhelft. Een aan die zijde afgevuurde babyraket veranderde de koers van de Baba Yaga — en veroorzaakte tevens een nieuwe draaiing die door het bewerken van de noniussleutels bijna voor hij zich kenbaar maakte werd geneutraliseerd.

Toen hij nog een jongen was had Don Merriam De Goden van Mars van Edgar Rice Burroughs gelezen. In die romantische fantasie was John Carter, de beste zwaardvechter van twee planeten, met zijn kameraden ontsnapt uit de uitgestrekte, vulkanische, ondergrondse grottenwereld van de Zwarte Piraten van Barsoom en hun afgrijselijke cultus van Issus door met een Martiaanse vliegboot recht omhoog door de kilometers lange schacht te racen die naar de buitenwereld voerde, in plaats van langzaam en voorzichtig omhoog te zweven door middel van het drijfvermogen van de straaltanks van de vliegboot. Dit laatste was de enige normale en verstandige handelwijze geweest, maar John Carter had zichzelf en zijn metgezellen gered door louter blinde snelheid, door vertikaal omhoog te sturen naar een ster die zichtbaar was aan de top van de schacht.

Misschien waren de Goden van Mars op dit punt de scheidsrechters van al Dons handelingen. In ieder geval voelde hij plotseling rond zich heen in de cabine de spookverschijningen, in hun met juwelen bezette harnassen, van Xodar de Zwarte overloper, Carthoris de raadselachtige Rode Martiaan, Matai Shang de sinistere Vader van de Heilige Therns, en zijn dappere, beeldschone, verliefde en buitengewoon verraderlijke dochter Phaidor. En het is een feit dat Don, toen de als een baksteen vallende Baba Yaga werd opgeslokt door de rotswanden die voor het eerst in miljarden jaren het zonlicht zagen, en toen hij de krachtige hoofdjet afvuurde en daardoor hard tegen zijn stoel werd aangedrukt, vanwaar hij stuurde met de noniussleutels en de raketten met vaste brandstof om het glinsteren van de beide rotswanden op gelijk peil te houden, en te blijven zorgen dat de paars en gele draad het zwarte lint in twee gelijke delen hield verdeeld, in de lege cabine luidkeels uitriep: ‘Hou je vast als je leven je lief is! Ik vlieg recht door de kloof!’

De schotelstudenten voelden dat het zand overging in een stuk steenharde aarde dat steil hellend opliep naar de hoge gaasafrastering die de voet van het plateau met Vandenberg Twee omgaf. Maar hier sneed een brede geul door de helling, en vlakte de heuvelrug af. Door de geul liepen sporen van banden en rupsbanden. Waar het hek over de weg liep stond een grote poort, en naast de poort, eveneens in de afrastering ingebouwd, stond een wachttoren van twee verdiepingen. De poort was dicht en de toren niet verlicht, maar de kleine deur in de buitenkant van de toren was open.