Уладзімір Падгол - Куля для прэзідэнта

Першае выданне Кулі пад назвай “Ладдзя роспачы ў Санта-Балоце, альбо Як любіць Прэзідэнта” надрукавана ў газеце “Выбар”, № 20 (113), чэрвень 1997 г. Першадрукар “Кулі”: Барыс ХАМАЙДА.

Газета “Выбар” з творам арыштавана разам з галоўным рэдактарам Барысам Хамайдам і Ўладзімірам Плешчанкам 26 ліпеня 1997 года ў 22.45 ў вагоне за пяць хвілін да адыходу цягніка Полацк -- Баранавічы. Усе арыштаваныя “Кулі” (200 асобнікаў) міліцыянты перадалі ў КДБ.

15 жніўня 1997 г. Намеснік пракурора Віцебскай вобласці Жыгаленка адкрыў крымінальную справу па факце “Оскорбления высшего должностного лица в произведении ”...Як любіць Прэзідэнта” -- урыўку з кнігі “Куля для Прэзідэнта”.

У жніўні Б. Хамайда выпусціў чарговы нумар “Выбару” № 21 (114) з працягам твора.

15 верасня 1997 г. Б. Хамайда быў выкліканы на першы допыт у якасці абвінавачанага ў Пракуратуру. На допыце Хамайда адмовіўся адказваць на пытанні следчага Зайцава.

20 кастрычніка 1997 г. На допыт у Пракуратуру была выклікана дачка Ул. Падгола Алена. Следчы Зайцаў распытваў, што яна ведае пра кнігу бацькі і дзе знаходзіцца бацька. Алена на допыце паказала, што нічога не ведае.

20 лістапада 1997 г. У Пракуратуру быў выкліканы У. Плешчанка. На пытаньні следчага адказваць адмовіўся.

У снежні 1997 года ў газеце “Выбар” надрукавана трэцяя частка кнігі “Куля для Прэзідэнта”.

30 кастрычніка 1998 г. Капітан КДБ В.Дземяньцей і капітан А. Лебедзеў высачылі У. Падгола ў Віцебску і ўручылі яму позву ў Пракуратуру.

31 кастрычніка – 1 лістапада 1998 г. У Віцебскай Пракуратуры праведзены допыт У. Падгола па абразе прэзыдэнта ў яго кнізе. Следчы задаваў пытаньні: “Как возник замысел написания книги?”, “Какова роль отдельных героев книги?”, “Какова в книге роль цитат Лукашенко?” і г.д.

16.11 1998 года крымінальная справа прыпынена следчым пракуратуры Віцебскай вобласці С.Саўчанкам па артыкуле 5 ч.1 п. 3 УПК Рэспублікі Беларусь.

16.01. 1999 года крымінальная справа ізноў адкрыта…

У снежні 2004 г. у Менск трапіла «Куля для прэзыдэнта», выдадзеная ў Санкт-Пяцярбурзе.

У студзені 2005 г. Падгол дапытаны ў пракуратуры Менска следчым А.Пікаравым пытаньнямі: «Хто выдаў Кулю?», «Колькі каштавала выданьне Кулі?», «Колькі Куль выпусьцілі?», «Як Кулю даставілі ў Менск?».

На ўсе пытаньні ў пратакол запісаны адказы: «Ня ведаю, ня ведаю, ня ведаю».

У гэты ж час адбываліся і іншыя падзеі, якія потым сышліся ў адзін шэраг.

Але Куля для прэзыдэнта была выпушчана і зьмяніць яе траекторыю, ці спыніць мог толькі Бог.

Крык дзіцяці кроіў паветра быццам гіганцкая цыркулярка -- бясконцы бохан. Шыбы радзільні, дзе некалькі дзён таму зьявіўся на свет гэты хлопчык, вібравалі ад ягонага крыку так, што цясьляр нават праверыў, ці ёсьць запас шкла. Ён падчас вайны перажыў не адно бамбаваньне й інстынктыўна нарэзаў з газэтаў палосак, каб заклеіць шкло.

У бліжняй царкве на трэцьці дзень пранізьлівага крыку, які пачынаўся акурат з пачаткам службы, сьвятар прачытаў адмысловую малітву за здароўе немаўлят і пазбаўленьне іх ад пакутаў. У навакольных дамох гаспадыні па ягоным крыку спраўджвалі час і спачувалі маці будучага опэрнага сьпевака – такую будучыню прарокаваў шмат хто зь нявольных слухачоў.

Дзіва, але амаль нікога крык не раздражняў. У ім не было болю, ня чулася гістэрыкі. Голас быццам клікаў кагосьці далёкага, нябачнага.

Крычаў ён роўна 30 хвілінаў і, як жартаваў стары хірург, які ў юнацтве марыў стаць касманаўтам, немаўля трапіла ў радзільны дом проста з космасу. Бо яно крычала столькі, колькі пралятае над імі касьмічны спадарожнік. «Гукавы маяк!» – ці то жартаўліва, ці то сур'ёзна казаў хірург, заходзячы да хлопчыка. Яшчэ адзін доктар, які ў юнацтве скончыў музычную вучэльню, сцьвярджаў, што так не крычаў ніводзін навароджаны, і што ў пранізьлівым голасе можна разабраць гучаньне нейкай сымфоніі. Іх абвяргаў заўхоз -- былы вайсковец- сувязіст. Ён сьцвярджаў, што голас перадае інфармацыю, бо ў ім гукі -- азбука морзэ, толькі знакі расьцягнутыя ў часе.

Галоўная мэдсястра, якая пакутвала ад раўнівага мужа, сьцьвярджала, што хлопчык крычыць, прагнучы волі, імкнучыся пазбавіцца спавітасьці, сьценаў і ўвогуле зямнога цяжару – ён прагне волі.

У першыя дні ад крыку разьюшваліся толькі ўладальнікі аўто ў суседніх дварох ды жыхары, бо спрацоўвала ахоўная сыгналізацыя. Урэшце яе адключылі.