Jerzy Edigey: Walizka z milionami

Pracownicy banku wstawali ze swoich miejsc i podnosili ręce do góry. Ludzie w skarbcu zamarli z przerażenia widząc naprzeciwko siebie lufę pistoletu.

– Wszyscy do pokoju dyrektora! – zakomenderował napastnik znajdujący się na środku sali. – Prędko i bez żadnych figli.

– Wy też – uzupełnił brodacz stojący na progu skarbca. – Ruszać się!

Pokój dyrektora Drzewieckiego był obszerny. Prócz biurka znajdował się tu długi stół pokryty zielonym suknem i kilkanaście krzeseł. Tutaj odbywały się narady bankowe i tutaj też przyjmowano tych interesantów, którzy chcieli bez świadków rozmawiać z kierownictwem. Teraz w pomieszczeniu z dwoma oknami wychodzącymi na podwórze zrobiło się tłoczno. W progu stanął jeden z napastników:

– Wszyscy siadać – polecił. – Na krzesłach lub na podłodze.

Ten rozkaz również wykonano bez sprzeciwu.

Pozostali dwaj mężczyźni weszli do skarbca. Z leżącej na podłodze walizki wyrzucili paczki z banknotami po dwadzieścia i po pięćdziesiąt złotych oraz woreczki z bilonem. W zamian ładowali w nią najpierw znajdujące się na górnej półce kasy pancernej banknoty tysiączłotowe, paczkowane po sto sztuk. Gdy już tych zabrakło, opróżnili kasę z pięćsetek i uzupełnili zawartość starej walizki setkami. Kiedy była pełna, jeden z bandytów zamknął ją i przewiązał paskiem wyjętym z kieszeni płaszcza.

Cholera, jakie to ciężkie – syknął próbując unieść łup.

– Dziwisz się.? – roześmiał się drugi z brodaczy. – W tej walizeczce jest, tak na oko licząc, ponad cztery miliony złotych.

– No to spływamy.

– Spokojnie. Idź najpierw do drzwi i zobacz, czy nikogo nie ma. Ja wezmę walizkę.

Obaj wyszli ze skarbca. Jeden skierował się do drzwi, drugi wraz z łupem podszedł do napastnika pilnującego ludzi stłoczonych w pokoju dyrektora.

– No proszę – roześmiał się – jak sobie grzecznie siedzą. My już gotowi – dodał zwracając się do kolegi.

– Droga wolna – meldował trzeci spod drzwi.

– Macie tu spokojnie siedzieć przez pół godziny. Jeżeli przez ten czas ktoś podniesie alarm, wrzucę przez okno granat – to mówiąc podniósł do góry owalny czarny przedmiot, aby żaden z pracowników banku nie miał wątpliwości, co im grozi. Czy to był naprawdę granat? Nikt mu się dokładnie nie przyglądał.

Drzwi gabinetu dyrektora Zostały zamknięte na klucz. Ludzie znajdujący się wewnątrz usłyszeli szybkie kroki przez salę operacyjną, a następnie odgłos otwieranych i zamykanych drzwi od ulicy. Siedzący najbliżej okien zerwali się z podłogi i rzucili do krat, żeby podnieść alarm. Ale natychmiast musieli wrócić na swoje miejsca. Na podwórzu, tuż przy jednym z okien, stał ten sam brodacz, który ich pilnował.

– Spokój – warknął. – Co mówiłem?

Sterroryzowani granatem, odskoczyli od okna i przywarowali na podłodze.

Upłynęło kilka minut, długich jak wieczność. Dyrektor Drzewiecki, który siedział przy biurku, zerknął w kierunku okna. Sylwetka napastnika zniknęła, więc delikatnie zdjął słuchawkę telefonu z widełek. Sygnału jednak nie było. Nie pomogło naciskanie widełek. Telefon milczał.

– Pewnie przecięli druty – szepnął jeden z młodszych pracowników banku, siedzący na podłodze obok biurka. – Wyjrzę. Może już poszli?

Chwilę obserwował podwórko, ale nikogo tam nie dostrzegł.

– Już tych drani nie ma – zauważył i otworzył okno.

Wszyscy zerwali się ze swoich miejsc. Ktoś naiwny nacisnął klamkę drzwi. Naturalnie bez oczekiwanego skutku. Ktoś inny naparł na drzwi całym ciałem, aby utorować drogę do wolności. Ale masywne dębowe deski, obite na dodatek dźwiękoszczelną dermą, ani drgnęły.

– Nie poradzimy – zaopiniował kasjer. – Trzeba przez okno wezwać pomocy.

Mało było jednak nadziei na szybką odsiecz. Mieszkańcy lokali na wyższych piętrach opuścili dom udając się do pracy, do szkół lub po zakupy. Krzyki przez dłuższy czas nikogo nie zaalarmowały. Wreszcie na podwórze zajrzał jakiś klient banku, który przeczytawszy tabliczkę o późniejszym otwarciu kasy przechodził koło bramy, wiodącej na podwórko i posłyszał wołanie o pomoc.

– Co się tu dzieje? – zapytał zdziwiony widząc tyle twarzy w dwóch oknach.

– Napad na bank – wyjaśnił dyrektor Drzewiecki. – Jesteśmy zamknięci. Proszę natychmiast zawiadomić milicję.

– Napad? – zdziwił się rolnik. – A gdzie napastnicy? – Już uciekli. Zamknęli nas w jednym pokoju. Wezwijcie milicję. Jak najprędzej.

– Naprawdę? – rolnik obawiał się, że ktoś z niego kpi.

– Panie Marchlewski – kasjer znał tego interesanta. – Niech pan biegnie po milicję. Każda chwila jest droga.

Dopiero teraz Marchlewski zdecydował się usłuchać prośby.

Tymczasem trzej napastnicy, po zamknięciu wszystkich urzędników w gabinecie Drzewieckiego, spokojnie opuścili bank wraz ze swoim cennym łupem. Starannie zamknęli za sobą drzwi wejściowe, przeszli chodnikiem rynku kilka metrów i skręcili w podwórze starej kamieniczki. Tutaj jeden z brodaczy skutecznie przeszkodził przedwczesnemu; jego zdaniem, wszczęciu alarmu przez więźniów. Chwilę jeszcze stał przed oknem, czekając, aż jego towarzysze przejdą przez podwórko i z cenną walizką przedostaną się furtką w murze na boczną uliczkę, biegnącą od rynku. Tu kilka metrów za bramą stał jasny fiat. Walizkę wrzucono do bagażnika. Dwaj brodacze zajęli miejsca na tylnym siedzeniu, prawe przednie drzwi pozostawili otwarte. Potem do grupki dołączył pozostały bandyta i usiadł obok kierowcy. Samochód ruszył.

– Tak im popędziłem kota, że przynajmniej przez dziesięć minut żaden nosa za okno nie wystawi – roześmiał się.

Kierowca nic nie odpowiedział. Chwilę kręcił po uliczkach Łowicza, wreszcie skierował wóz najkrótszą drogą w stronę stacji kolejowe, W pewnym miejscu zatrzymał.

– Wysiadać – polecił.

Trzej mężczyźni posłusznie wysiedli i szybkim krokiem poszli na dworzec, gdzie zmieszali się z małym tłumkiem ludzi oczekujących na peronach. Jasny fiat pojechał dalej, do przejazdu kolejowego. Przejazd był otwarty i wkrótce samochód nabrał prędkości. Jechał szosą warszawską, w stronę stolicy.

Zaalarmowana milicja przybyła w ciągu kilku minut. Ale milicjanci nie mogli się dostać do wewnątrz. Trzeba było sprowadzić specjalistę, aby otworzył drzwi wejściowe, a później dobrał wytrych dla uwolnienia pracowników banku, zamkniętych w pokoju od podwórza. Wreszcie bladzi i zemocjonowani urzędnicy mogli opuścić swoje więzienie.

Akcją milicyjną kierował porucznik Mikołaj Stolarczyk, Z Warszawy, z Komendy Wojewódzkiej MO, przyjechała w niecałą godzinę później liczna ekipa dochodzeniowa z majorem Witoldem Potapowiczem na czele. Porucznik, orientując się, że Warszawa obejmie dochodzenie, nie przeprowadzał przesłuchań, a jedynie starał się zabezpieczyć wszelkie ślady i ustalić stan faktyczny. Jeden z milicjantów zażądał drabiny i stojąc prawie na jej wierzchołku wydłubał dwa pociski wystrzelone przez bandytę i tkwiące w suficie.

Po przybyciu majora Potapowicza rozpoczęły się przesłuchiwania świadków. Zaczęto od woźnego i wartownika. Później zaproszono na rozmowę dyrektora, kasjera i urzędnika, który był w skarbcu. Z kolei pozostali pracownicy banku opowiedzieli oficerowi milicji, w jaki sposób przebiegała akcja napadu i co charakterystycznego zauważyli. Ekipa daktyloskopowa zbierała odciski palców. Wezwani monterzy szybko znaleźli przyczynę niedziałania telefonów i brak prądu elektrycznego.

Dochodzenie na miejscu w banku przeciągnęło się do późnych godzin wieczornych. Na rynku przed Spółdzielczym Bankiem Ludowym stale gromadziły się tłumy gapiów. Wieść o zuchwałym napadzie rozeszła się w mgnieniu oka po całym mieście. Dwóch mundurowych milicjantów na próżno przepędzało ciekawskich. Jedni odchodzili, żeby zaraz wrócić, inni trzymali się trochę dalej budynku bankowego, ale także nie myśleli o opuszczeniu punktu obserwacyjnego.