Boris Akunin: Dekorator

– Na skroni krwawy ślad ust, widzieliśmy go już na Andrieiczkinej.

Erast Pietrowicz przerwał, ponieważ do gabinetu weszła Angelina: w szarej, skromnej sukience, w czarnej chustce; na czoło opadały jej złote kosmyki, widać uwolnione przez świeży wiatr. Przyjaciółka szefa ubierała się różnie – czasami jak dama, jednak najczęściej w proste rosyjskie stroje, jak ten dzisiejszy.

– Pracujecie? Przeszkadzam? – spytała ze zmęczonym uśmiechem.

Tulipanow poderwał się z krzesła, uprzedzając odpowiedź szefa.

– Ależ skąd, Angelino Samsonowna! Bardzo się cieszymy, że zechciała pani…

– Tak – tak – potwierdził Fandorin. – Wracasz ze szpitala?

Kobieta zdjęła z ramion chustę i spięła nieposłuszne włosy.

– Dzisiaj było ciekawie. Doktor Blum uczył nas wycinać czyraki. Okazuje się, że to wcale nie takie trudne.

Anisij wiedział, że dobra Angelina chodzi do Szpitala Sztrobinderowskiego na Mamonowej opiekować się pacjentami. Najpierw nosiła im paczki i czytała Biblię, potem przestało jej to wystarczać. Zapragnęła naprawdę im pomagać, zostać siostrą miłosierdzia. Erast Pietrowicz usiłował ją od tego odwieść, jednak Angelina postawiła na swoim.

Święta kobieta, takimi stoi cała Rosja: modlitwa, pomoc bliźnim i kochające serce. Niby żyje w grzechu, ale brud tego świata do niej nie przylgnął. Zresztą nie jej wina, że została nieślubną żoną – po raz Bóg wie który rozzłościł się na szefa Anisij.

Fandorin skrzywił się.

– Wycinałaś czyraki?

– Tak. – Uśmiechnęła się radośnie. – Dwu biednym staruszkom. Przecież dzisiaj środa, dzień bezpłatnych wizyt. Niech się pan nie boi, Eraście Pietrowiczu, wszystko poszło jak trzeba, nawet mnie doktor pochwalił. Dużo się już nauczyłam. A potem czytałam tym staruszkom Księgę Hioba, żeby je podnieść na duchu.

– Lepiej dałabyś im trochę pieniędzy – warknął Erast Pietrowicz. – Nie potrzebują twojego czytania i całej tej opieki.

– Pieniądze dałam – odpowiedziała Angelina. – Po pół rubla. Tak, to ja bardziej potrzebuję tego wszystkiego niż one. Za szczęśliwa jestem z panem, Eraście Pietrowiczu. Ciąży mi to. Szczęście to nic złego, ale grzech w szczęściu zapominać o nieszczęśliwych. Pomagaj im, patrz na ich wrzody i pamiętaj, że twoje szczęście to dar boży, który rzadko komu trafia się na tym świecie. Jak myślicie, dlaczego wokół pałaców i bogatych domów kręci się tylu żebraków i ubogich?

– Wiadomo. Większe datki.

– Nie, biedni dają większą jałmużnę niż bogacze. To Bóg pokazuje szczęśliwym nieszczęście: pamiętajcie, ile jest na świecie nieszczęścia, i nie odwracajcie się od niego.

Erast Pietrowicz westchnął i nic już nie odpowiedział. Spojrzał na Anisija i zagrzechotał paciorkami.

– Wróćmy do n-naszej sprawy. Zakładam zatem, że ostatnią angielską ofiarą Kuby Rozpruwacza była Mary Jane Kelly, zabita dziewiątego listopada. Za zbrodnię dokonaną dwudziestego grudnia odpowiada już kto inny. Dziewiąty listopada to według rosyjskiego kalendarza koniec października, więc Rozpruwacz miał wystarczająco dużo czasu, żeby dotrzeć do Moskwy i dołożyć kolejną ofiarę do listopadowego dołu na Bożedomce. Zgadza się?

Anisij potwierdził.

– Jakie jest p-prawdopodobieństwo, że w tym samym czasie w Europie pojawili się dwaj maniacy działający według identycznego scenariusza?

Anisij potrząsnął głową.

– Ostatnie pytanie, zanim przejdziemy do rzeczy. Czy wspomniane p-prawdopodobieństwo jest faktycznie tak niewielkie, że możemy się ograniczyć do hipotezy o Kubie?

Dwa skinienia tak energiczne, że aż załopotały osławione uszy Tulipanowa.

Anisij wstrzymał oddech, wiedząc, że teraz na jego oczach stanie się cud: z niczego, z mgły i mroku, wypłynie perfekcyjny plan – z metodyką i harmonogramem działań, a może nawet konkretnymi podejrzanymi.

– Podsumujmy. Kuba Rozpruwacz z jakichś nieznanych nam na razie przyczyn przeniósł się do Moskwy i z miejsca zaatakował tutejsze prostytutki i żebraczki – to raz. – Szef podkreślił ten punkt stuknięciem paciorka. – Przyjechał w listopadzie ubiegłego roku – to dwa (stuk!). Przez ostatnie miesiące nie opuszczał miasta, a jeśli nawet, to na krótko – to trzy (stuk!). Jest lekarzem albo studiował medycynę, ponieważ używa narzędzia chirurgicznego, umie się nim posługiwać i świetnie zna anatomię – cztery.

Ostatnie stuknięcie. Szef schował paciorki do kieszeni szlafroka, co zapowiadało przejście z teoretycznej fazy śledztwa do praktycznej.

– Jak pan widzi, Tulipanow, zadanie nie jest aż tak skomplikowane.

Anisij jakoś na razie nie widział, więc na wszelki wypadek nie potwierdził.

– Jak to? – zdumiał się Erast Pietrowicz. – Wystarczy sprawdzić ludzi, którzy przyjechali w tym okresie z Anglii do Rosji i zamieszkali w Moskwie. I to jedynie w ten czy inny sposób związanych obecnie lub niegdyś z medycyną. I t-tyle. Będzie pan zdumiony, jak wąski okaże się krąg podejrzanych.

Rzeczywiście, jakie to proste! Moskwa to nie Petersburg, w końcu ilu lekarzy mogło w listopadzie przyjechać z Anglii do starej stolicy?

– Sprawdźmy jak najszybciej meldunki! – Anisij zerwał się z krzesła, gotów natychmiast przystąpić do dzieła. – Wystarczy poprosić o dane z dwudziestu czterech cyrkułów! Znajdziemy go w księgach meldunkowych!

Angelina przegapiła wprawdzie początek wywodów Erasta Pietrowicza, ale dalej słuchała uważnie; teraz trzeźwo zapytała:

– A jeżeli ten łotr po przyjeździe nie zameldował się na policji?

– Mało prawdopodobne – odpowiedział szef. – To solidny człowiek, długo mieszka w jednym miejscu, swobodnie podróżuje po Europie. Po co miałby ryzykować, zadzierając z prawem? Przecież nie jest przestępcą politycznym, terrorystą czy zbiegłym katorżnikiem, tylko maniakiem. Maniacy kanalizują całą agresję w swojej chorej „idei”, na pozostałą działalność brakuje im już sil. Zazwyczaj są spokojnymi, niepozornymi szarakami. Nikt by nie pomyślał, że w głowie noszą prawdziwe piekło… Niechże pan siada, Tulipanow. Nigdzie pan nie pobiegnie. Jak pan myśli, czym zajmowałem się przez całe rano, kiedy pan zakłócał n-nieboszczykom wieczny odpoczynek?

Wziął z biurka kilka kartek zapełnionych równym kancelaryjnym pismem.

– Telefonowałem do naczelników cyrkułów i prosiłem, żeby dostarczyli mi wypisy z ksiąg meldunkowych, dotyczące wszystkich, którzy przybyli do Moskwy z Anglii, nawet jeśli po drodze zatrzymywali się w innych miejscach. Na wszelki wypadek nie tylko w listopadzie, ale również w grudniu – może Rosę Milet zamordował Rozpruwacz, a pańskie listopadowe znalezisko jakiś miejscowy łotr. Trudno przeprowadzić dokładną ekspertyzę ciała, które przeleżało w ziemi, nawet zamarzniętej, bite pięć miesięcy. Inna sprawa z dwoma trupami z grudnia.

– Logiczne – zgodził się Anisij. – Ta z listopada rzeczywiście była niezbyt… Jegor Willemowicz nie chciał robić sekcji, mówił, że to już profanacja. Ziemia w listopadzie ledwie zaczynała zamarzać, ciało nadgniło. Oj, najmocniej przepraszam, Angelino Samsonowna! – Tulipanow uznał opis za zbyt naturalistyczny, ale chyba niesłusznie;

Angelina ani myślała mdleć, jej szare oczy nadal spoglądały trzeźwo i uważnie.

– Sam pan widzi. Ale nawet w ciągu tych d-dwu miesięcy przybyło do nas z Anglii zaledwie trzydzieści dziewięć osób; nawiasem mówiąc, z Angeliną Samsonowną i moją skromną osobą włącznie. Jeżeli pan pozwoli, nie będę nas brał p-pod uwagę. – Erast Pietrowicz uśmiechnął się. – Dwadzieścia t-trzy osoby zatrzymały się w Moskwie na krótko, a zatem nie będą nas interesować. Pozostaje czternastu ludzi, w tym zaledwie troje mających jakiś związek z medycyną.