Albert Baantjer - De Cock en de stervende wandelaar

Student Van Gelder schudde triest het hoofd. 'Arme heer Zorghdrager… dood. Verschrikkelijk. Hij was zo'n vriendelijke en zorgzame oude baas. Het is gewoon niet te geloven. Wanneer is hij overleden?'

'Vannacht… denk ik. Wanneer hebt u hem voor het laatst gezien?'

'Gistermorgen, ja, om een uur of tien. Ik kwam hem beneden in de gang tegen. Hij vroeg of ik nog wat nodig had. Hij haalde altijd boodschappen, weet u. En als we wat nodig hadden..' De student zuchtte. 'Waaraan is de oude gestorven?' 'Vergiftiging.'

Van Gelder keek verbaasd op. 'Vergiftiging?'

De Cock grijnsde een beetje vals. 'Parathion… een insecticide.'

'Net als Delszsen.'

De Cock knikte traag. Vanonder zijn borstelige wenkbrauwen keek hij de student onderzoekend aan. 'En niet vrijwillig… niet als een grotesk protest tegen milieuvervuiling, maar omdat.. omdat hij iets van zijn jeugd dacht terug te vinden.' Johan van Gelder kleurde. 'Geen heroïsche zelfmoord, bedoelt u.' Hij glimlachte wat verlegen. 'Ik begrijp dat u en uw collega er niet in wilden geloven.'

De Cock ging op de rand van het bed in de kamer zitten. Hij schoof zijn oude hoedje wat naar achteren en keek omhoog. 'Waar is vriend Haverman?' 'Dat weet ik niet.'

De Cock gebaarde. 'We waren hiernaast in zijn kamer. Het leek ons toe dat hij vannacht niet thuis heeft geslapen.' Van Gelder liet zich in een oude rieten stoel zakken. 'Dat… eh, dat is ook zo,' zei hij weifelend. 'Wim Haverman is weg. Na die affaire met Van Duijn heb ik hem niet meer teruggezien.' 'Gevlucht?'

De student nam zijn bril af en bewasemde de glazen. 'Wat verwacht u dat ik antwoorden zal?'

De Cock sprong op. Zijn ogen schoten vuur. Zijn anders zo goedmoedig uiterlijk verstarde in toorn. 'De waarheid… verdomme… je denkt toch niet dat we opnieuw van plan zijn naar verhaaltjes van je te luisteren.' Hij greep de student bij zijn slobbertrui vast en trok hem omhoog. 'Nogmaals… waar is Haverman?'

Johan van Gelder zag bleek. De woedeuitval van De Cock had hem verrast. 'Ik… eh, ik weet het niet,' herhaalde hij wat beverig. 'Gelooft u mij… ik weet niet waar Wim Haverman is. Ik heb hem die nacht zien weggaan. Dat is alles. Hij leek mij nogal overstuur.' 'Hoezo?'

'Hij… eh, hij deed wat vreemd, vond ik, verward. Hij zei dat alles verkeerd was… fout. En dat ik de groeten moest doen aan de anderen.'

'En toen?'

'Toen ging hij weg.'

De Cock liet de student los. Hij liep naar de wand en bekeek de reproductie van een Renoir. Na een poosje draaide hij zich om. 'Parathion,' zei hij langzaam, 'is een insecticide… een snelwerkend, uiterst dodelijk vergif. U weet dat, meneer Van Gelder. Als toekomstig bioloog kent u de destructieve werking ervan op het organisme. U weet ook hoe eenvoudig het is het gif te bemachtigen… toe te dienen.' Hij kwam van de wand vandaan, traag, sloom. Voor de student bleef hij staan, wijdbeens, in een houding vol dreiging. 'Meneer Van Gelder… had u reden Alex Delszsen naar het leven te staan?'

De student keek naar hem op. Zijn onderlip trilde een beetje. 'En dacht u dat ik parathion zou gebruiken?' De Cock reageerde fel. Hij boog zich met een ruk naar voren. 'Dat is geen antwoord op mijn vraag,' siste hij. 'U moet…' Plotseling hield hij in. Zijn ogen draaiden weg. Hij had in de aangrenzende kamer een gerucht gehoord, een vaag geluid van schuivende voetstappen. Hij bracht zijn lippen bij het oor van Van Gelder en gebaarde in de richting vanwaar het geluid kwam. 'De kamer van Haverman?'

De student knikte. 'Daar is iemand,' hijgde hij. De Cock kwam langzaam uit zijn gebukte houding overeind en stapte de kamer uit. Vledder volgde voorzichtig. Op hun tenen slopen ze door de smalle gang. Voor de deur van de kamer van Haverman bleven ze staan en luisterden. Het geluid van voetstappen was nu duidelijk. Behoedzaam drukte De Cock de kruk omlaag. Even weifelde hij nog, toen duwde hij de deur met kracht open.

Midden in de kamer stond een jonge vrouw. Een koffer in haar hand. Een zonnestraal danste speels op het kastanjebruine haar. Ze staarde verbaasd naar de beide mannen in de deuropening. Het leek alsof de aanblik haar verlamde. Langzaam gleed de koffer uit haar hand, zakte met een plof op de vloer.

De grijze speurder glimlachte. 'Mijn naam is De Cock,' zei hij vriendelijk.

Vledder naast hem grijnsde breed. 'Met ceeooceekaa,' vulde hij aan. In zijn ogen twinkelde een lichte spot.

De Cock liep om haar heen, bewonderde haar frêle, bijna jongensachtige gestalte. Na de rondgang bleef hij voor haar staan en plooide zijn gezicht in een uitdrukking vol vriendelijke aandacht. 'Wie bent u?'

Ze trok haar hoofdje iets op en schudde het lange haar uit haar gezicht. Ze had zich duidelijk van de schok hersteld. De blik uit haar lichtbruine ogen was koel, bijna uitdagend. 'Ik ben Louise… Louise van Camerijk,' zei ze pittig. 'Loes voor mijn vrienden.'

De Cock glimlachte. 'U woont hier?' 'Nee.'

De grijze speurder veinsde verbazing. 'Kunt u ons dan een verklaring geven voor uw aanwezigheid in dit vertrek?' Ze aarzelde even, hield haar hoofd iets schuin. 'Kunnen,' zei ze langzaam, 'kunnen wel. Ik ben alleen niet van plan het te doen.'

De Cock fronste zijn wenkbrauwen. 'Dat lijkt mij niet verstandig. Als u mij geen verklaring geeft, zal ik uw aanwezigheid hier moeten interpreteren, begrijpt u. Ik zal dan zelf naar een verklaring moeten zoeken.'

Ze trok haar schoudertjes op. 'U gaat uw gang maar.' Het klonk nonchalant, onverschillig.

De Cock plooide zijn dikke lippen tot een tuitje. Voorzichtig vatte hij haar bij de arm. In zijn ogen lag een droeve blik. 'Louise van Camerijk,' sprak hij plechtig, 'ik arresteer u wegens huisvredebreuk… casu quo poging tot diefstal.' Ze keek naar hem op, haar mond halfopen. 'Dat kunt u niet menen.'

De Cock knikte met een strak gezicht. 'Ik meen het,' zei hij droevig. 'U laat mij geen andere keus. Hoe moet ik uw aanwezigheid hier anders verklaren?'

Ze rukte haar arm los, verloor iets van haar zelfbeheersing. 'Ik ben geen dievegge… en u weet dat.' De Cock zuchtte. 'Ik weet,' sprak hij geduldig,' dat u met een lege koffer deze kamer bent binnengedrongen en ik vermoed dat u, zonder onze tussenkomst, de kamer weer had verlaten…' Vledder grinnikte '… met dezelfde koffer,' vulde hij aan, 'volgepropt met kleding en andere zaken, die vriend Haverman bij zijn overhaast vertrek had achtergelaten.' Een moment stond ze besluiteloos. Haar blik gleed van De Cock naar Vledder en weer terug. 'Oké,' zei ze gelaten, 'u hebt gelijk. Ik kom de spulletjes van Wim halen.' 'Heeft hij u gestuurd?' 'Ja.'

De Cock boog zich naar haar toe. 'U weet dus waar Haverman is?'

Ze zette een rij fraaie tandjes in haar onderlip. 'Wim heeft het niet gedaan.'

'Wat?'

'Hij heeft Alex Delszsen geen gif gegeven. En hij heeft ook niet gestoken.' Louise van Camerijk schudde heftig het hoofd. 'Zoiets doet Wim niet.'

De Cock keek haar van opzij aan. 'Waarom verbergt hij zich dan?'

Ze slikte. 'Roel is gek.' 'Van der Duijn?'

Ze knikte. 'U moet hem niet geloven.'

De Cock reageerde fel. 'Wat moet ik niet geloven,' vroeg hij sarcastisch, 'die steekwond bij zijn hart?'

Ze stampte op de vloer, driftig, als een kind. 'Dat heeft hij niet gedaan.' Ze schreeuwde. 'Dat zei ik toch. Wim heeft niet gestoken.'

De Cock perste zijn lippen op elkaar. 'Hij had er alle reden toe,' snauwde hij. 'En de tijd drong. Van der Duijn had aangekondigd dat hij de politie zou inlichten.' Ze sloeg plotseling beide handen voor haar gezicht en begon te huilen. 'Het is fout,' snikte ze, 'helemaal fout.' De Cock ging onbarmhartig door. 'Toen Haverman besefte,' sprak hij hard, 'dat zijn aanslag was mislukt en dat Van der Duijn nog leefde, raakte hij in paniek en vluchtte.' Louise van Camerijk keek met een betraand gezicht naar hem op. Ze leek opeens kalm, vreemd, bijna onnatuurlijk. 'Wim had mij gezegd dat u zo zou denken.' Ze knikte voor zich uit. 'Politiemensen denken zo.' Haar diepe stem klonk hees. 'Misschien moet dat wel… misschien is het wel goed… misschien kan je als politieman gewoon niet anders denken.' Ze keek opnieuw omhoog naar De Cock. 'Maar het is niet waar, het is niet waar.' Ze stoof tegen hem op, furieus, trommelde met haar kleine vuisten tegen zijn brede borst. 'Het is niet waar.' De Cock liet haar begaan. Toen haar woede was uitgewerkt, leidde hij haar kalm en beslist naar een fauteuil en dwong haar plaats te nemen. Hij ging tegenover haar op de rand van het bed zitten. 'Ik begrijp uw verwijt niet,' zei hij zacht, vriendelijk. 'De politie denkt zoals Wim Haverman verwachtte dat zij zou denken. Is dat niet mooi? Nu vertelt u mij dat die gedachte verkeerd is… wel, ik sta open voor suggesties.' Ze veegde met een zakdoekje langs haar ogen en streek het lange haar uit haar gezicht. 'Wim is een warhoofd,' sprak ze rustig. Een vermoeide glimlach speelde langs haar lippen. 'Misschien is het daarom, dat ik zoveel van hem hou. Hij is zo eerlijk… zo enthousiast… zo vol idealen. Hij zou de hele aarde wel met zijn blote handen willen omwoelen als hij maar dacht daarmee de wereld te kunnen veranderen.' De Cock knikte begrijpend. 'Anders dan Delszsen.' Er gleed een schaduw over haar gezicht. 'Delszsen was Delszsen terwille van Delszsen.' De Cock keek haar aan. 'Een knappe analyse.'