Albert Baantjer - De Cock en het roodzijden nachthemd

De oude rechercheur wees naar de stoel naast zijn bureau. ‘Ik heb hier nog een tijdje met Peter van der Horst zitten praten. Het werd meer een fel verhoor dan een informatief babbeltje. Ik heb ernstig overwogen of hij mogelijk een motief had voor de moord op Sabrine Achterbroek.’

‘En?’

De Cock zuchtte.

‘Ik heb hem laten gaan. Ik kon in zijn verhaal geen lacunes vinden. Het is begrijpelijk dat hij als belanghebbende wilde weten waarom zijn tante een bedrag van vijfentwintigduizend gulden aan Sabrine Achterbroek overmaakte.’

Vledder boog zich iets naar voren.

‘Zou ze van plan zijn geweest,’ vroeg hij gespannen, ‘om hem de reden van die storting te vertellen?’

‘Mogelijk.’

‘En tevoren over het te geven antwoord met anderen beraad hebben gepleegd?’

De Cock glimlachte.

‘Je begint als een echte rechercheur te denken.’

Vledder grijnsde met een scheve mond.

‘Dank je voor het compliment.’

De Cock wuifde het weg.

‘Je hebt gelijk,’ ging hij nadenkend verder, ‘er zijn vermoedelijk ook anderen die van het hoe en waarom van die vreemde betaling door Yolanda van Zelhem aan Sabrine Achterbroek op de hoogte waren.’

‘Anderen,’ vulde Vledder aan, ‘die na een diep overleg besloten om Sabrine Achterbroek… voor haar onderhoud met Peter van der Horst… als mogelijke bron van informatie onschadelijk te maken.’

De Cock keek bewonderend naar hem op.

‘Heel goed.’

‘Blijkbaar kleven aan die vijfentwintigduizend gulden tal van geheimen,’ ging Vledder door.

De Cock ademde diep.

‘Hoe dan ook… de deur naar de zaak Yolanda van Zelhem, die jij zo graag gesloten houdt, staat wagenwijd open.’

Het wolkendek dat de oude binnenstad van Amsterdam omhulde, hing laag en wikkelde de toppen van de eeuwenoude geveltjes in grijze wollen dekens. Alleen de kalender gaf aan dat de lente al enige weken in het land was. Aan het weer was het niet te merken.

Vanaf het Stationsplein, waar hij uit de tram was gestapt, slenterde De Cock langs het Victoriahotel naar het brede trottoir van het Damrak. Hij trok de kraag van zijn regenjas wat omhoog en drukte zijn vilten hoedje naar voren. Vanonder de gebogen rand keek hij naar de sombere gezichten die aan hem voorbijgleden. Een trage, miezerige motregen scheen alle blijheid bij de mensen te hebben weggespoeld. Ook de schoongestraalde Beurs van Berlage deelde in de malaise en toonde donkere plekken op de van regen doortrokken muren.

De grijze speurder verkeerde zelf in een puike stemming. Hoewel het decor en de mensen rondom hem neerslachtigheid demonstreerden, pulseerde zijn hart stromen van een sprankelend lentegevoel.

Een korte, maar intensieve nachtrust had ook zijn geest verkwikt. Hij voelde zich fris en opgewassen tegen het kwaad, dat ongetwijfeld ook deze dag weer op hem af zou komen.

Even voor het slapen gaan had hij de ontdekking van de moord op Sabrine Achterbroek in zijn gedachten nog eens de revue laten passeren. Het werd een opeenvolging van een reeks beelden en impressies. Hoewel hij in de meeste gevallen bij zichzelf een intense bewogenheid met het macabere lot van het slachtoffer bespeurde, had de moord op Sabrine Achterbroek hem emotioneel nauwelijks beroerd. Zoekend naar een verklaring voor dat fenomeen was hij snurkend in slaap gevallen.

Bij de Oudebrugsteeg bleef hij even staan en stak toen in een koddige draf voor een aanstormende tram van lijn 9 de rijbaan op het Damrak over. Terwijl hij op het brede trottoir voor de Schippersbeurs nog zachtjes nahijgde, lichtte hij ter begroeting beleefd zijn hoedje voor een jonge hoer, die aan hem voorbij wankelde op haar te hoge hakken.

In de hal van het politiebureau wuifde hij uitbundig joviaal naar Jan Kusters achter de balie en nam fluitend de trappen naar de tweede etage. Toen hij de grote recherchekamer binnenstapte, trof hij Vledder achter zijn elektronische schrijfmachine aan. De jonge rechercheur keek verstoord op.

‘Je bent laat.’

Het klonk bestraffend.

De Cock wierp zijn hoedje missend naar de kapstok.

‘Lijn 13 had vertraging.’

‘Bij jou,’ mopperde Vledder, ‘heeft lijn 13 altijd vertraging.’

De Cock raapte zijn gevallen hoedje op, deed zijn regenjas uit en ging tegenover zijn jonge collega zitten.

‘Dat is de charme van lijn 13,’ reageerde hij lachend. ‘Waar je ook instapt… het blijft een verrassingstocht.’

Vledder bromde.

‘Ik heb vanmorgen vroeg al met Rijswijk [5] Het gerechtelijke laboratorium. gebeld. De gerechtelijke sectie is pas ver in de middag. Ik hoor nog hoe laat. Dokter Rusteloos heeft eerst twee autopsies af te wikkelen in Rotterdam. Daar rijzen de moorden dit jaar de pan uit.’

De Cock knikte.

‘De mensen worden steeds agressiever. Geweld is mode. Vroeger was een moord koppend nieuws op de frontpagina. Nu nog slechts een paar regels op pagina 6 rechts onderaan.’

Vledder grijnsde.

‘Hoe noem je dat? Devaluatie van moord?’

De Cock antwoordde niet. Hij leunde met beide ellebogen op de rand van zijn bureau en liet zijn hoofd in het kommetje van zijn handen rusten.

‘Heb jij gisteravond nog naar bescheiden gezocht?’ veranderde hij van onderwerp.

‘In de woning van Sabrine Achterbroek?’

‘Ja.’

Vledder knikte.

‘Uitgebreid. Ik heb alles overhoop gehaald. Als Yolanda van Zelhem vijfentwintigduizend gulden op haar rekening heeft gestort, dan moet dat bedrag… zo redeneerde ik… in de administratie van Sabrine Achterbroek terug te vinden zijn.’

‘Juist.’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Niets. Ik heb geen brieven, geen rekeningen, geen bankafschriften gevonden.’

‘Vreemd.’

Vledder knikte. ‘Toen Ben Kreuger van de Dactyloscopische Dienst later kwam, ben ik met hem alles nog eens nagegaan… haar bureau, elke kast in haar woning. Niets. De moordenaar moet al haar bescheiden hebben meegenomen.’

De Cock gebaarde achteloos.

‘Of ze hield er geen administratie op na.’

De jonge rechercheur keek op.

‘Is dat nog te achterhalen? Er moet toch een officiële banktransactie zijn geweest?’

De Cock knikte traag.

‘We kunnen de FIOD [6] Fiscale Inlichtingen en Opsporings Dienst. inschakelen. Die hebben op het gebied van financiën meer bevoegdheden dan wij. Het lijkt mij interessant om te weten wat…’

De oude rechercheur stokte. Er werd op de deur van de recherchekamer geklopt en Vledder riep: ‘Binnen!’

De deur gleed langzaam open en in de deuropening verscheen de gestalte van een vrouw. De Cock schatte haar op midden veertig. Ze droeg een rode hoofddoek boven een zwarte cape, waarop regendruppels als diamantjes glinsterden. Op haar modieuze rode laarsjes schreed ze aarzelend naderbij. De Cock stond op. Het gezicht van de vrouw kwam hem vaag bekend voor. De oude rechercheur gebaarde naar de stoel naast zijn bureau.

‘Gaat u zitten,’ sprak hij vriendelijk. ‘Waarmee kunnen we u van dienst zijn?’

De vrouw waaierde de zwarte cape van haar schouders.

Druppels rolden op de vloer.

‘Bent u rechercheur De Cock?’ vroeg ze dwingend.

De oude rechercheur knikte gedwee.

‘De Cock,’ antwoordde hij haast automatisch, ‘met… eh, ceeooceekaa.’

Ze nam omzichtig plaats, sloeg haar goedgevormde benen over elkaar en schoof de zoom van haar korte rok iets naar voren.

‘De buren zeiden dat u het was.’

De Cock ging tegenover haar zitten.

‘Welke buren?’

‘Van Sabrine… Sabrine Achterbroek. Ik was vanmorgen bij haar aan de deur. Tot mijn verbazing was die deur door de politie verzegeld. De buren beneden zeiden dat u er gisteravond geruime tijd was geweest en dat Sabrine op een brancard was weggedragen.’ Ze trok haar kin iets op.