Stefan Żeromski - Dzieje grzechu

z ledwie ciosanych balas – dziś popr.: (…) balasów. [przypis edytorski]

niedotkniony – dziś popr. forma: niedotknięty. [przypis edytorski]

młodocianymi igły – dziś popr. forma N.lm: igłami. [przypis edytorski]

cichymi kroki (daw.) – dziś popr. N.lm: cichymi krokami. [przypis edytorski]

sapientem solum felicem esse (łac.) – tylko mądry jest szczęśliwy; tylko mądry potrafi być szczęśliwy. [przypis edytorski]

Nitouche – dosł. fr.: niedotykalska; nawiązanie do komediowej operetki Louis-Auguste-Florimonda Ronger zw. Hervé (1825–1892) Mam'zelle Nitouche . [przypis edytorski]

wualka – dziś: woalka. [przypis edytorski]

hora perit, mors aderit – godzina przeminie, śmierć się przybliży. [przypis edytorski]

ci-devant (fr.) – była, dawna, niegdysiejsza. [przypis edytorski]

Gdy raz tę różę zerwę (…) Póki jest na pniu – fragment Otella (akt IV, sc. 2) Shakespeare'a w tł. Paszkowskiego. [przypis edytorski]

Bon vieux marin, franc capitain de haut bord, vous dormiez la nuit, vous – et, le jour, vous vous battiez! Vous n'étiez pas un Paria intelligent comme l'est devenu votre pauvre enfant (fr.) – Dobry stary marynarzu, szczery kapitanie z wysokiego brzegu, pan spał w nocy, a za dnia pan walczył! Nie jest pan inteligentnym pariasem, jakim stało się pańskie biedne dziecko; por. Alfred de Vigny, Chatterton , akt III, sc.1. [przypis edytorski]

uczot (z ros.) – rachunek, obliczenie. [przypis edytorski]

tabetyk (z fr.) – osoba cierpiąca na uwiąd rdzenia kręgowego, charakterystyczny objaw późnego stadium jednej z chorób wenerycznych. [przypis edytorski]

pytam ci się – dziś popr.: pytam cię się; pytam się ciebie. [przypis edytorski]

syberynowy – wykonany z syberyny, tj. grubej, gęsto tkanej i bardzo ciepłej tkaniny wełnianej, popularnie używanej w XIX i na początku XX w. do wyrobu jesiennych i zimowych okryć wierzchnich. [przypis edytorski]

Powązki – popularna nazwa najstarszego istniejącego cmentarza w Warszawie; ogólnie: nazwa terenu na styku dzielnic: Żoliborza i Woli, na którym znajdują się cmentarze: katolicki, żydowski i ewangelicki. [przypis edytorski]

tragarzów – dziś popr.: tragarzy. [przypis edytorski]

dorożkarzów – dziś popr. forma D.lm: dorożkarzy. [przypis edytorski]

z wywalonymi jęzory – dziś popr. forma N.lm: (…) jęzorami. [przypis edytorski]

szeptają – dziś popr. forma: szepczą a. szepcą. [przypis edytorski]

Ἐμοὶ δὲ αἱ [σαὶ] μεγάλαι εὐτυχίαι οὐκ ἀρέσκουσι ἐπισταμένῳ, ὡς [τὸ Θεῖόν] ἐστι φθονερο (gr.) – nie cieszy mnie wielkie szczęście (wielkie sukcesy), wiem bowiem, że zagraża mi zazdrosne bóstwo; por. Herodot, Dzieje , t. III, 39 (40); historia o pierścieniu Polikratesa tyrana wyspy Samos, z listu Amasisa do Polikratesa. [przypis edytorski]

Θεῖόν (gr.) – Theon (Thejon); bóstwo. [przypis edytorski]

ω Ζευ, τι μου δρασαι (gr.) – o Zeusie, cóż mi uczyniłeś. [przypis edytorski]

ταδ ηδυ διαφανη (gr.) – te oto jasności. [przypis edytorski]

cłapanie – dziś: człapanie. [przypis edytorski]

glasa – błyszcząca tkanina. [przypis edytorski]

konduktorowie – dziś popr. forma: konduktorzy. [przypis edytorski]