Греческие народные сказки и легенды

Книгу подготовила Наталия Самохвалова

Сборник греческих сказок – чтение, интересное не только для детей. Ребёнок с замиранием сердца следит за сюжетом, сопереживает героям, с нетерпением ждёт развязки. Взрослому же читателю сказки дают возможность познакомиться не просто с фольклором другой страны, но с логикой её жителей, их способом воспринимать мир, подчас столь отличным от нашего. В создаваемом греческой фантазией сказочном пространстве уживаются и взаимодействуют библейские персонажи и персонажи античной мифологии, причём все они начинают действовать по законам сказки. А на первый взгляд знакомые сюжеты вдруг получают совершенно неожиданное, невозможное для русской сказки разрешение.

Στα χρόνια τα παλιά (во времена древние), γεννήθηκε ένα παιδί (родился ребёнок; γεννιέμαι) που (который) όσο μεγάλωνε (сколько рос) τόσο πιο όμορφο γινόταν (столько более красивый становился). Όσοι το 'βλεπαν (все /кто/ его видели) έλεγαν (говорили):

– Τέτοιο όμορφο παιδί (такой красивый ребёнок; το παίδι – ребёнок; мальчик; подросток; юноша; сын, дочь), δεν μπορεί (не может), μια μέρα (однажды: "в один день") θα γίνει βασιλιάς (станет царём). Από στόμα σε στόμα (из уст в уста: "от рта к рту") έφτασαν τα λόγια (дошли слова; φτάνω) και στ' αυτιά του βασιλιά (и до ушей царя: "к ушам"). «Ώρα είναι τώρα (время есть сейчас) να μου πάρουν και το θρόνο (чтобы у меня взяли и трон = настало время, когда у меня отнимут трон; παίρνω)» σκέφτηκε (подумал /царь/; σκέφτομαι).

Στα χρόνια τα παλιά γεννήθηκε ένα παιδί που όσο μεγάλωνε τόσο πιο όμορφο γινόταν. Όσοι το 'βλεπαν έλεγαν:

– Τέτοιο όμορφο παιδί, δεν μπορεί, μια μέρα θα γίνει βασιλιάς. Από στόμα σε στόμα έφτασαν τα λόγια και στ' αυτιά του βασιλιά. «Ώρα είναι τώρα να μου πάρουν και το θρόνο» σκέφτηκε.

Και μια δυο ξεκινάει να βρει το παιδί (и тотчас отправляется, чтобы найти ребёнка; βρίσκω). Σαν έφτασε στο δάσος (когда пришёл в лес), βλέπει το όμορφο παιδί (видит красивого ребёнка) μπροστά σ' ένα καλύβι (перед хижиной).

– Φτωχοί είστε (бедные вы есть), πέντε παιδιά έχετε (пять детей имеете), λέει στους γονείς του (говорит родителям его) ο βασιλιάς (царь), δε μου δίνετε εμένα το μικρότερο (не дадите ли мне самого маленького: "не мне дадите мне"), που δεν έχω γιο (который не имею сына), να το κάνω βασιλόπουλο; (чтобы я его сделал царевичем)

Και μια δυο ξεκινάει να βρει το παιδί. Σαν έφτασε στο δάσος, βλέπει το όμορφο παιδί μπροστά σ' ένα καλύβι.

Φτωχοί είστε, πέντε παιδιά έχετε, λέει στους γονείς του ο βασιλιάς, δε μου δίνετε εμένα το μικρότερο, που δεν έχω γιο, να το κάνω βασιλόπουλο;

Αν είναι να το κάνεις βασιλόπουλο (если есть /то, что = если дело в том, что/ сделаешь его царевичем), μετά χαράς (с удовольствием), βασιλιά μου (царь мой), είπαν μ' ένα στόμα (сказали одним ртом = в один голос; λέγω) οι φτωχοί γονείς (бедные родители). Εμείς τ' αγαπάμε (мы его любим), μα μαζί μας (но с нами) θα ζει στη φτώχεια (будет жить в бедности). Μ' εσένα (с тобой) θα το καμαρώσουμε βασιλιά (/мы/ им будем гордиться царём = он станет царём, и мы будем им гордиться).

Αν είναι να το κάνεις βασιλόπουλο, μετά χαράς, βασιλιά μου, είπαν μ' ένα στόμα οι φτωχοί γονείς. Εμείς τ' αγαπάμε, μα μαζί μας θα ζει στη φτώχεια. Μ' εσένα θα το καμαρώσουμε βασιλιά.

Παίρνει (берёт), λοιπόν (итак), ο βασιλιάς το όμορφο παιδί (царь красивого ребёнка) και (и), σα φτάνουν στο γεφύρι (когда приходят на мост), ανοίγει ένα σεντούκι (открывает сундук), το βάζει μέσα (его /ребёнка/ кладёт внутрь) και το ρίχνει στο ποτάμι (и его бросает в реку).

– Τώρα θα κοιμάμαι ήσυχος (теперь буду спать спокойный) και δίχως φόβο (и без страха)! μουρμούρισε (пробормотал /царь/).

Παίρνει, λοιπόν, ο βασιλιάς το όμορφο παιδί και, σα φτάνουν στο γεφύρι, ανοίγει ένα σεντούκι, το βάζει μέσα και το ρίχνει στο ποτάμι.

– Τώρα θα κοιμάμαι ήσυχος και δίχως φόβο! μουρμούρισε.

Το σεντούκι ταξίδευε στο ποτάμι (сундук путешествовал по реке), ώσπου (пока не) σκάλωσε στην καρούτα ενός μύλου (зацепился за трубу мельницы; η καρούτα – труба, шланг, который подаёт воду на колесо водяной мельницы). Το βρίσκει τότε η μυλωνού (его нашла тогда /жена/ мельника), το ανοίγει (его открыла) και τι να δει (и что же видит; βλέπω)!

Ένα μωρό (младенец), ένα όμορφο μωρό (красивый младенец), φώναξε (крикнула) και την άκουσε ο μυλωνάς (и её услышал мельник).

Να το κρατήσουμε (давай его удержим = оставим себе), γυναίκα (жена). Εμείς παιδιά δεν έχουμε (мы детей не имеем = у нас нет детей).