Eliza Orzeszkowa - Nad Niemnem

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

borek — mały bór, lasek.

margiel — odmiana skały osadowej złożonej z węglanów wapnia lub magnezu.

dzięcielina (gw.) — koniczyna.

smółka — kwitnąca na czerwono bylina z rodziny goździkowatych.

rohula — ostróżka.

brodawnik — mniszek lekarski.

mietlica — gatunek trawy.

mantyla — najczęściej: krótki płaszczyk lub chustka, lekki szal zakrywający ramiona i głowę kobiet.

smółka — niski kwiat z rodziny roślin goździkowatych koloru czerwonego, purpurowego, bordowego i karminowego.

dzwonek — kwiat o kształcie dzwonka, najczęściej koloru białego i fioletowego; głównie spotykany w górach.

globus (łac. pełna nazwa: globus histericus ) — kula histeryczna; daw. nazwa znanego objawu zaburzeń nerwicowych polegającego na uczuciu utrudniającego przełykanie i oddychanie ucisku w przełyku.

antymigrenowy ołówek — sztyft parafinowo-mentolowy stosowany dla złagodzenia bólu głowy.

Rigollot (daw.) — plaster gorczycowy; eponim od nazwiska lekarza fr., będącego wynalazcą tego środka stosowanego przy bólach mięśniowo-stawowych.

faeton — lekki powóz używany do spacerów.

więź — bukiet.

facecja — żart, dowcip.

absolucja — rozgrzeszenie.

kilim — ozdobny, kolorowy dywanik, najczęściej wieszany na ścianę.

kasztanowaty — określenie maści (a więc barwy sierści) konia; maść kasztanowata to taka, w której włosy na ciele, w grzywie oraz ogonie konia są brązowej lub złocistej barwy; możliwe są natomiast tzw. odmastki, czyli np. biała skarpetka na nodze lub gwiazdka na czole.

gniady — określenie maści konia; maść gniada to taka, w której włosy tułowia są barwy brązowej, czekoladowej lub złocistobrązowej, zaś sierść nóg i pyska ciemniejsza lub całkowicie czarna, a włosy grzywy i ogona czarne lub ciemnobrązowe.

kosa — tu: warkocz.

strzeczna (gwar.) — stryjeczna.

buldeneż — krzew ozdobny, należący do odmiany kaliny, o dużych, kulistych, najczęściej białych kwiatostanach.

spirea — inaczej: tawuła; krzew ozdobny, należący do rodziny różowatych; drobne kwiaty kształtują duże grona; spirea może kwitnąć na czerwono, różowo, żółto i biało.

oleander — wiecznie zielone drzewo ozdobne o dużych czerwonych, różowych lub białych kwiatach i skórzastych liściach.

dostatek — bogactwo.

wschody — schody.

arabeska — wzór złożony z ułożonych symetrycznie elementów geometrycznych oraz motywów roślinnych; tradycyjnie wykorzystywany w kulturze arabskiej (stąd nazwa).

gotowalnia — ozdobna toaletka z ruchomym lustrem, niekiedy składająca się z trzech części: dwóch ruchomych skrzydeł i części środkowej.

etażerka — ozdobny mebel złożony z umiejscowionych jedna pod drugą półek.

batyst — delikatna, przezroczysta tkanina, z której szyte są elementy garderoby; służąca także do ozdabiania wnętrz.

przyprawny — dziś popr.: przyprawiony; dodany, dosztukowany.

synogarlica — gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych o szarym lub beżowym upierzeniu.

Gracje — w mit. rzym. boginie powabu, wdzięku i szczęścia.

mistyfikować — zwodzić, oszukiwać, celowo wprowadzać w błąd.

fluksja (daw.; z łac. fluxio : upływ) — zapalenie dziąseł lub okostnej, często połączone ze zbieraniem się ropy; tu mamy do czynienia ze zniekształconą formą: flukcja.

zapoznany (daw.) — zapomniany, niedoceniony.

welinowy (z fr. vélin : skóra cielęca wyprawiona jak pergamin) — cienki, gładki papier wysokiej jakości.

płytnik — flisak.

rudel — ster.

dziesięcina — tu: ros. miara powierzchni ziemi równa 1,09 ha.

wiorsta — daw. ros. miara długości, równa 1,067 km.

szyderski — dziś popr.: szyderczych.

Mars — w mit. rzym. bóg wojny.

ponter — wyżeł.

Antygona — w mit. gr. córka króla Edypa. Kiedy Edyp po odkryciu swej winy tragicznej (nieświadomie zamordował ojca oraz poślubił matkę) wyłupił sobie oczy i udał się na samowolne wygnanie z Teb do Kolony, Antygona towarzyszyła mu i otoczyła nieszczęsnego opieką.

paliatywa (z łac. pallium : płaszcz) — środek przynoszący ulgę, nie leczący choroby, ale łagodzący jej objawy.

fertyczny — zwinny, szybki, żwawy.

ze strony — z zewnątrz, z boku.

mieć pergaminy — tu: mieć dowody potwierdzające szlachectwo.

okopy szwedzkie — okopy z czasów potopu szwedzkiego (1655-1660).

sybarytyzm — postawa charakteryzująca się zamiłowaniem do prowadzenia dostatniego, wygodnego, pełnego zbytków życia.

kije, które w koła gospodarstw (...) włażąc (...) — nawiązując do wyrażenia: „wtykać kij w szprychy”, czyli przeszkadzać, uniemożliwiać jakieś działanie, autorka metaforycznie pisze o represjach stosowanych po upadku powstania styczniowego przez administrację carską w stosunku do polskich właścicieli ziemskich.