Jaroslav Hašek - Aventuroj de la brava soldato Švejk dum la mondmilito

“Voru, Baloun,” li diris afable, “troŝtopiĝu, ĝis vi krevos, sufokiĝu, nesatigeblulo.”

Al Baloun eniris larmoj en la okulojn.

“Hejme, kiam ni buĉis,” rimarkis Baloun plorvoĉe, vorante malgrandan sangokolbason, “mi formanĝis unue grandan pecon da kuirporkaĵo, la tutan rostron, koron, orelon, pecon da hepato, renon, lienon, pecon da lumbo, langon kaj poste…”

Kaj li aldonis per mallaŭta voĉo, kiel se oni rakontas fabelon: “Kaj poste venis tripkolbasoj, ses, dek pecoj, kaj dikegaj sangokolbasoj, ŝtopitaj per grio aŭ bulko, ke oni eĉ ne scias, kion pli frue ekmordi, ĉu tiun kun grio aŭ kun bulko. Ĉio solviĝas sur la lango, ĉio bonorodras — kaj la homo voras kaj voras.”

“Mi opinias,” lamentis Baloun plu, “ke kuglo min evitos, sed malsato pereigos, kaj ke jam neniam en la vivo mi renkontiĝos kun tia pato da tripkolbasa farĉo kiel hejme. — Gelatenaĵon, tiun mi ne ŝatis, ĉar tio nur tremas kaj ne satigas. La edzino, tiu oferus por gelatenaĵo sian vivon, kaj mi ne volis doni al ŝi en tiun gelatenaĵon eĉ pecon da orelo, ĉar mi volis forvori ĉion mem, tiel kiel tio plej bone al mi bongustis. Mi ne pritaksis tion, tiun bongustaĵon, tiun bonfarton, kaj al la bopatro, eksbienmastro, mi malkonfesis foje porkon, buĉis kaj forvoris, kaj al ĉio mi ankoraŭ bedaŭris sendi al li, la maljuna kompatindulo, eĉ nur malgrandan manĝopaketon — kaj li poste al mi profetis, ke foje mi mortaĉos de malsato.”

“Kaj jam venis tiu dato,” diris Švejk, al kiu hodiaŭ senvole defluis de la buŝo nur rimoj.

La kuiriston Jurajda forlasis jam subita atako de kunsento kun Baloun, ĉar Baloun iel rapide alŝoviĝis al la forno, eltiris panpecon el poŝo kaj provis la tutan pantranĉon trempi en saŭcon, kiu en granda pato premis sin ĉiuflanke al granda amaso da rostita porkaĵo.

Jurajda ekbatis lin en la manon, tiel ke la pantranĉo de Baloun falis en saŭcon, kiel se naĝanto en naĝejo saltas el lignotabulo en riveron.

Ne donante al li okazon, ke li povu eltiri la frandaĵon el la pato, li kaptis lin kaj elĵetis tra la pordo.

La konsternita Baloun vidis ankoraŭ tra fenestro, kiel Jurajda eltiras per forko tiun pantranĉon, kiu ĝisbrune ensorbiĝis per saŭco, kaj kiel li prezentas ĝin al Švejk kaj aldonas al tio ankoraŭ peceton da viando detranĉitan desupre de la rostita porkaĵo kun vortoj:

“Manĝu, mia modesta amiko!”

“Maria la Virgulino,” eklamentis malantaŭ la fenestro Baloun, “mia pano estas for.” Balancante la longajn manojn li iris en la vilaĝon por elserĉi ian manĝon.

Švejk, manĝante la noblan donacon de Jurajda, ekparolis kun plena buŝo: “Mi vere ĝojas, ke mi denove estas inter miaj homoj. Min tre ĉagrenus, se mi ne povus plu fari miajn valorajn servojn por la kompanio.” Deviŝante al si de la mentono gutojn de saŭco kaj graso, defluintajn de sur la pantranĉo, li finis:

“Mi ne scias, ne scias, kion vi ĉi tie sen mi farus, se oni ie tie min detenus kaj la milito prokrastiĝus ankoraŭ je kelke da jaroj.”

La ĉefserĝento-kontisto Vaněk demandis kun intereso:

“Kiel longe, Švejk, daŭros la milito laŭ via opinio?”

“Dek kvin jarojn,” respondis Švejk. “Tio estas memkomprenebla, ĉar iam jam ekzistis tridekjara milito, kaj nun ni estas je duono pli saĝaj ol iam, do 30 : 2 = 15.”

“Servosoldato de nia kapitano rakontis,” ekparolis Jurajda, “ke li aŭdis, ke tuj kiam ni okupos la limojn de Galicio, ke pluen oni ne marŝos. Poste la rusoj komencos trakti pri paco.”

“Tio ne valorus eĉ militi,” diris Švejk emfaze. “Se militi, do militi. Mi nepre ne parolos pri paco pli frue, dum ni ne estos en Moskvo kaj Peterburgo. Tio ja havas nenian valoron, se estas la mondmilito, vagaĉi nur laŭlonge de la limo. Ni konsideru ekzemple svedojn dum tiu tridekjara milito. De kiaj malproksimoj ili venis — kaj ili ĝisiris al Německý Brod kaj Lipnice, kie ili faris tian ĥaoson, ke ankoraŭ ĝis nun oni parolas tie en gastejoj post noktomezo svede, tiel ke neniu komprenas la alian. Aŭ Prusoj, tiuj ankaŭ ne estis nur najbarvilaĝaj, kaj en Lipnice estas abundege da iliaj posteuloj. Ili venis ĝis Jedouchov kaj en Usonon kaj denove reen.”

“Cetere,” diris Jurajda, kiun la hodiaŭa porkofesteno tute konfuzis kaj elkondukis el ekvilibro, “ĉiuj homoj devenas de karpoj. Konsideru, amikoj, la evoluan teorion de Darwin…”

Lia plua meditado estis interrompita per enfalo de la unujara volontulo Marek:

“Savu vin, kio povas,” ekvokis Marek; “la leŭtenanto Dub alveturis antaŭ momento aŭtomobile al la stabo de la bataliono kaj kunveturigis kun si tiun surfekitan kadeton Biegler.”

“Kun li estas tio terura,” plu informis Marek, “kiam li eliris kun li el la aŭtomobilo, li enfalis nian kancelarion. Vi scias bone, kiel mi diris, kiam mi iris de ĉi tie, ke mi iom dormetos. Mi streĉis min do en la kancelario sur la benkon kaj komencis bele dormeti, kiam subite li saltis al mi. La kadeto Biegler ekkriegis: ‘Atenton’, la leŭtenanto Dub stariĝis sur miajn piedojn kaj nun komencis: ‘Vi miras, kiel mi vin surprizis en la kancelario ĉe neplenumado de la devoj, ĉu? Oni dormas nur post la signalo,’ al kio Biegler aldonis: ‘Parto 16, ß 9 de la kazerna reglamento.’ Post tio la leŭtenanto Dub pugnobatis la tablon kaj ekkriis: ‘Eble vi ĉe la bataliono volis vin de mi liberigi, ne opiniu, ke tio estis cerboskuo, mia kranio eltenos multe.’ La kadeto Biegler foliumis ĉe tio sur la tablo kaj laŭtlegis al si el unu dokumento: ‘Ordono por la divizio nro 280.’ La leŭtenanto Dub, opiniante, ke Biegler lin priŝercas pro lia lasta frazo, ke lia kranio eltenos multe, komencis al li riproĉi lian neindan kaj arogantan kondukton kontraŭ pli aĝaj oficiroj kaj nun kondukas lin ĉi tien al la kapitano por kontraŭ li plendi.”

Post momento ili venis en la kuirejon, kiun oni devis trairi survoje supren, kie sidis ĉiuj oficiroj kaj kie korpulenta oficiraspiranto Malý post porka femuro kantis arion el opero “La Traviata [317] (Violetta), opero de fama itala komponisto Giuseppe Verdi (1813 — 1901). ”, ruktante ĉe tio post saŭrkraŭto kaj grasa tagmanĝo.

Kiam la leŭtenanto Dub eniris, Švejk ekvokis: “Atenton, ĉio ekstari!”

La leŭtenanto Dub alpaŝis tuŝapude al Švejk por ekvoki al li rekte kontraŭ la vizaĝo: “Nun ĝoju, nun estas via amen! Mi igos vin remburi kiel memoraĵon por la naŭdekunua regimento.”

“Laŭ via ordono, sinjoro leŭtenanto,” soldatsalutis Švejk, “foje mi legis, obee mi raportas, ke iam okazis grandega batalo, en kiu falis sveda reĝo kun sia fidela ĉevalo. Ambaŭ kadavraĉojn oni forveturigis en Svedion, kaj nun tiuj du kadavroj staras remburitaj en la muzeo de Stokholmo.”

“De kie vi havas tiujn sciojn, kanajlo,” ekkriis la leŭtenanto Dub.

“Obee mi raportas, sinjoro leŭtenanto, ke de mia frato profesoro.”

La leŭtenanto Dub sin turnis, forkraĉis, puŝante antaŭ si la kadeton Biegler supren, tra kie oni iris ĝuste en la halon. Sed tamen li ne retenis sin, por ke li ne turnu sin inter la pordo al Švejk kaj kun senkompata severeco de roma imperiestro, decidanta pri sorto de vundita gladiatoro en cirko, ne faru geston per dikfingro [318] romaj imperiestroj decidis pri vivo kaj morto de gladiatoroj luktantaj en cirko per dikifngro de la dekstra mano: suprenlevita dikfingro post la lukto signifis vivon, dikfingro turnita al la tero signifis morton. de la dekstra mano kaj ne ekkriu al Švejk: “La dikfingrojn suben!”

“Obee mi raportas,” kriis malantaŭ li Švejk, “ke mi jam donas ilin suben!”

La kadeto Biegler estis kiel muŝo. Dum tiu tempo li trairis kelke da kontraŭĥoleraj stacioj kaj post ĉiuj manipuladoj, kiujn oni kun li faris kiel kun homo suspekta pri ĥolero, li plenrajte alkutimiĝis, ke li komencis jam tute senscie ellasadi al si en la pantalonon. Ĝis fine en unu tia observa stacio li falis en la manojn de fakulo, kiu en liaj ekskrementoj ne konstatis ĥolerajn bacilojn, plifirmigis al li la intestojn per tanino kiel ŝuisto plifirmigas disbatitajn botaĉojn per peĉfadeno kaj sendis lin al la plej proksima stacia komandejo, rekoninte la kadeton Biegler, kiu estis malforta kiel vaporo super poto, “kapabla por servo en la fronto”.