Уладзімір Арлоў - Каханак яе вялікасці

Мне споўнілася чатырнаццаць гадоў, i мае дабрадзеі Корсакі вырабілі паперы, што прымаюць мяне ў сям'ю на правах дачкі. Пані Мальгрэта пачала клапаціцца пра мае ўборы i сказала, што зробіць з мяне сапраўдную шляхцянку, якую не сорам будзе паказаць самому каралю i вялікаму князю Жыгімонту Аўгусту.

Юста нясе кубак гарачага духмянага віна. Налі сабе, Юста! Выпі за свайго Рыгора, што служыць у ваяводы Дарагастайскага.

У нашых гаворках Юста, трымаючыся старога ліцвінскага звычаю, аніколі не называв нарачонага на імя. Калі мужчына на вайне, лепей пакінуць ягонае імя адно ў думках, бо іначай ваяр пачуе яго ў небяспечную хвілю, азірнецца, забыўшыся на асцярогу, i спаткаецца са смерцю.

Ну, Юста, каб куля мінала i шабля не брала!

Віно грэе i трошкі кружыць голаў. Калі адкінуцда на падушкі i прымружыць вочы, зусім лёгка вярнуцца ў той дзень, як мы з панам Багуславам спаткаліся каля Вітаўтавых талерак. Так зваўся валун паблізу маёнтка. Там, на беразе возера, калісьці спыняўся палуднаваць гаспадар Вітаўт Кейстугавіч з войскам. Стуль нібыта i засталіся ў камені глыбокія ямкі-талеркі.

Я любіла гуляць пры Вітаўтавых талерках — i малая, i калі падрасла. Там хораша было плесці вянкі з красак, або ўяўлядь высокага дужага князя Вітаўта ў рыцарскім панцыры, або проста, схаваўшыся ад усяго свету, мроіць пра нешта такое, чаму ў чалавечай мове яшчэ няма наймення. Цёпльм дажджы напаўнялі каменныя талеркі вадой, i туды можна было пускаць апалонікаў i плямістых жабак. Або можна было проста глядзецца, як у люстэрка, хоць у тую пару такога люстэрка мне ўжо не хапала.

За вясну i лета я дзівосна перамянілася. Грудкі нібы прачыуліся: выраслі, яблычна акругліліся і, як у Юдзіфі з маёй кніжкі, прасіліся са шнуроўкі на волю. Клубам было цесна ў старых сукенках i андараках. Мая скура зрабілася ядвабнаю, а постаць як быццам да краёў налілася сокам.

Уранні i ўвечары я зачынялася ў спачывальні на зашчапку i з усцешлівым недаверам разглядвала сваё новае цела ў срэбным люстэрку. Я любіла лашчыць яго рукамі, асцярожліва дакранаючыся да смочак i да пупка, у якім затаілася радзімка. Аднойчы рука слізганула ніжэй, туды, дзе пасля зімы з'явіўся густы светлы пушок, i яшчэ ніжэй, дзе было горача i вільготна i дзе звіло гняздо салодкае чаканне.

Молячыся перад тым, як легчы ў ложак, я прасіла ў Дзевы Марыі спакойных i чыстых сноў, але i сны да мяне прыходзілі новыя, i ад ix я почасту прачыналася сярод ночы i ўжо не магла заснуць, пакуль пальцы самі сабой не апыналіся ў трапяткім міжножжы...

Такою я была ў тое лета, калі адышоў у лепты свет пан Літавор Корсак i з Італіі вярнуўся малады пан Багуслаў.

Тады таксама канчаўся жнівень, але цёплы, з зарніцамі i зарападамі. У той дзень недзе ў пушчы за далёкім азёрньш берагам спела, грукочучы невідочнымі жорнамі, навальніца. Яе начная папярэдніца да краёў наліла Вітаўтавы талеркі, i я раз-пораз пырскала з ix сабе ў твар, каб змыць хваляванне, што не пакідала мяне ад самае раніцы.

Калі я адыходзіла з дому, пан Багуслаў, скрыжаваўшы, паводле завядзёнкі, рукі на грудзях, глядзеў мне ўслед з адчыненага вакна. Ягоны позірк не адпускаў i цягнуўся па-над утравелаю сцежкай, нібы нітка з клубка ў маім кошыку.

Я ведала, што па гэтай невідочнай нітцы ён пойдзе шукаць мяне i неадменна знойдзе.

Прыхінуўшыся да нагрэтага сонцам валуна, я, здаецца, на хвіліну задрамала, a калі прахапілася, ён ужо стаяў насупроць у высокай траве сярод рамонкаў. Ён вельмі нагадваў князя Вітаўта з маіх мрояў, толькі заміж рыцарскага панцыра на ім была белая, як лебядзінае пяро ў яго на стале, расшпіленая на грудзях кашуля i нетутэйшыя шчыгульныя нагавіцы з зялёнага фаляндышу. Каб не разарвацца, маё сэрца падзялілася на безліч маленькіх сэрцаў, якія калаціліся ў розных кутках мае істоты, што была перапоўненая i сілаю i знямогай.

Пан Багуслаў апусціўся побач на траву, узяў мяне за руку i сказаў заплюшчыць вочы. Далей усё адбывалася так, быццам перад маім высокім люстэркам, толькі мяне распраналі i лашчылі ўжо не мае, а мужчынскія рукі. Яны аднекуль ведалі, што смочкам даспадобы, калі ix трошачкі сціснудь. Яны хутка знайшлі схаваную ў пупку радзімку. Яны казыталі пушок унізе жьшата i прабіраліся далей. А потым мяне пакінула разуменне таго, што адбываецца, бо цела трапіла ва ўладу ўжо не рук, а ягоных вуснаў, якія паўтаралі ўвесь шлях, пройдзены рукамі...

У той дзень я стала пану Багуславу нявенчанай жонкаю.

Дадому мы вярнуліся разам. Трапіўшы пад навальнічную залеву, прамоклі да апошняй ніткі, i гэта дапамагло мне збольшага адолець сорам, хоць на вячэры я баялася сустрэцца вачыма i з панам Багуславам, i з пані Мальгрэтаю, якая, мне здавалася, усё чыста разумела, ды так яно, пэўна, i было.