Haruki Murakami - Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland

Здесь есть возможность читать онлайн «Haruki Murakami - Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Жанр: Современная проза, на польском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Książka "Koniec świata i Hard-boiled Wonderland" opublikowana została prawie dwadzieścia lat temu, w 1985 roku, co może oznaczać, że Japonia wcześniej niż Ameryka przejęła się ideą matriksa, zapewne dlatego, że silnie doświadczyła strachów społeczeństw wysoko stechnicyzowanych. Ktoś dobierze się do naszego mózgu, coś, dajmy na to elektryczna maszynka do mięsa czy telewizor, roztoczy kontrolę nad naszym życiem. W jednej z pierwszych scen książki Murakamiego bohater jedzie dźwiękoszczelną windą, gorączkowo zastanawiając się, gdzie ukryte są kamery.
Hikikomori siedzą w kuchniach
Bohaterowie większości książek Harukiego Murakamiego rezygnują z intratnych posad, eleganckich mieszkań, luksusowych samochodów, a ich marzeniem jest, jak w przypadku bohatera "Końca świata…", żeby kupić sobie mały domek na wsi, pić piwo, słuchać Mozarta i uczyć się greki. Niestety, aby zarobić na domek, bohater "Końca świata…" pracuje w Systemie (i przetwarza w swoim bezbronnym, ale genialnym mózgu jakieś skomplikowane dane). Pracuje jednak niechętnie, jakby półgębkiem.
Bohaterowie, których stworzył Murakami, przypominają dzisiejszych hikikomori – młodych Japończyków, którzy zamykają się w domach i latami z nich nie wychodzą. Jak alarmują psychologowie i socjolodzy, to coraz powszechniejszy w Japonii rodzaj depresji. Hikikomori zostają przez Murakamiego wywabieni z domów, bo muszą (o ironio losu!) ratować świat. Także bohater "Końca świata…" rad nie rad włazi do kanałów, zmaga się z podziemnymi stworami, przyjmuje dziwnych gości, którzy demolują mu mieszkanie – jest oczywiście Alicją w Krainie Czarów bezradną wobec wciąż strofujących ją istot. Za przewodnika po krainie "pod ziemią" (po zaświatach?) ma zaś dorosłą wersję "króliczka" – pulchną dziewczynę w różowym kostiumiku.
Proza Murakami kipi tego typu absurdalnym humorem. Japoński pisarz zbiera jak odkurzacz literackie (i filmowe) tropy, figury stylistyczne, schematy fabularne – jest w prozie może kimś porównywalnym do Tarantino, ale przy tym ma coś z powagi czy ponuractwa Lyncha (tak jak on lubi eksponować motywy odsyłające do psychoanalizy: studnie, tunele). Murakami prowokuje porównania z filmem, ponieważ jego proza jest gęsta od obrazów. W tym sensie zmysłowa, a nie intelektualna.
Silnie eksploatowany przez horrory klasy B motyw "stworów z podziemi, które porywają ludzi i żywią się trupami" u Murakamiego rozwija się ku mniej spektakularnej, ale może tym intensywniejszej grozie – ku skojarzeniom z pisarstwem najwybitniejszego nowelisty japońskiego Akutagawy Ryunosukego (twórcy m.in. opowiadania o Kappach – krainie wodników) i ku jego "Życiu pewnego szaleńca" – pełnej bólu opowieści o świecie, który rozsypuje się jak stłuczone lustro.
Nawiązania do "Alicji w Krainie Czarów" w "Końcu świata…" można uznać jedynie za grę na planie fabuły albo wziąć za wskazówkę. "Alicja…" to analiza umysłu pogrążonego we śnie napisana przez matematyka. Abstrahując od operacji logicznych, postawiony tam zostaje egzystencjalny problem tożsamości. Czy ja to ja? Gdzie jest moja stopa? – pytała Alicja zagrożona roztopieniem się w… Śnie? Niebycie? Śmierci? I w istocie to sen i śmierć są tematem "Końca świata…" Harukiego Murakamiego.
Schodzenie do bardo
Bohater żyje w dwóch nurtach. Murakami prowadzi narrację w ten sposób, że związki przyczyny i skutku między poszczególnymi etapami jego historii są zamazane. W nurcie dziennym dostaje jakieś zadania do wykonania, racjonalizuje rzeczywistość, próbuje panować nad sytuacją i złożyć świat w spójną całość. W nocnym "stanie przejścia" przebywa w mieście zasypanym śniegiem, za którego murami umierają jednorożce, a na peryferiach dogorywają cienie, które odłączono od ciał. Pracuje w bibliotece, gdzie z czaszek jednorożców wydobywa się i czyta sny (przypomina się tu i Poe, i Borges).
"Koniec świata…" może być odczytany jako zapis wędrówki po bardo – buddyjskiej krainie zmarłych-żywych – które jest miejscem jakiegoś stanu pośredniego, gdzie umysł jeszcze żyje fantomami dni, kakofonią obrazów. "Dlaczego słońce wciąż świeci? Dlaczego ptaki wciąż śpiewają? Czyżby nie wiedziały, że świat się już skończył?" – czytamy w motcie książki.
Murakami potrafi w prozie osiągnąć to, co rzadko się udaje – z obrazów opatrzonych, dźwięków osłuchanych i wyzutych z wszelkiego czaru, jak Sting puszczany w supermarketach, z fragmentów wydobytych z pamięci i uczuć tak odległych, jakby przytrafiły się komuś innemu – Murakami potrafi ułożyć historię, która jest jak dziecięca zabawa, wciagająca i jednak groźna, tajemnicza jak jednorożce, które są obecne, a przecież nigdy nie istniały.

Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Wracając do tematu, jednoczesne liczenie prawą i lewą ręką nie jest wcale rzeczą prostą. Przyswojenie sobie tej umiejętności nawet mnie zajęło dużo czasu. Ale wystarczy, że człowiek raz się tego nauczy, innymi słowy – zrozumie, na czym polega ta sztuka, a umiejętność pozostaje mu na całe życie. To tak jak z jazdą na rowerze albo z pływaniem. Nie znaczy to oczywiście, że nie trzeba ćwiczyć. Przeciwnie, to właśnie ciągły trening podwyższa efektywność i wyrabia styl.

Miałem akurat trzy pięciusetjenówki, osiemnaście setek, siedem pięćdziesiątek i szesnaście dziesiątek. Razem trzy tysiące osiemset dziesięć jenów. Rachunek nie sprawił mi żadnej trudności. Zadanie było tak proste, że trudniej byłoby mi chyba policzyć palce jednej ręki. Zadowolony z siebie oparłem się o ścianę i spojrzałem na drzwi. Nie otwierały się.

Nie mogłem pojąć, dlaczego nie otwierają się tak długo. Po chwili zastanowienia doszedłem jednak do wniosku, że spokojnie mogę odrzucić obydwie hipotezy – zarówno tę o awarii maszyny, jak i tę, że zapomniano o moim istnieniu. Obydwie były nierealne. Oczywiście nie twierdzę, że tak awaria, jak i nieuwaga dyżurnego nie mogły się wydarzyć. Przeciwnie, zdaję sobie sprawę, że w rzeczywistości tego rodzaju wypadki zdarzają się dość regularnie. Chcę jedynie powiedzieć, że w tej specyficznej rzeczywistości – mam na myśli tę głupią, oślizgłą windę – brak specyficzności należałoby dla wygody odrzucić jako specyficzność paradoksalną. Czy to możliwe, żeby ktoś, kto z takim pietyzmem skonstruował tę ekscentryczną windę, nie zadbał o to, żeby się nie psuła, albo zapomniał o jej pasażerach?

Odpowiedź brzmiała „nie".

To nie do pomyślenia.

Jak dotąd oni byli nadzwyczaj, wręcz nerwowo ostrożni i precyzyjni. Zwracali uwagę na najdrobniejsze szczegóły. Przy wejściu do budynku zostałem zatrzymany przez dwóch strażników, zapytano mnie o cel wizyty, odszukano moje nazwisko na liście zapowiedzianych gości, sprawdzono moje dokumenty i porównano je z danymi w głównym komputerze, następnie przeszukano mnie wykrywaczem metalu, po czym wepchnięto do tej windy. Nawet podczas zwiedzania mennicy nie ma tak surowej kontroli. Nie, to nie do pomyślenia, żeby ich czujność wyczerpała się tak nagle, i to właśnie teraz.

W takim razie pozostaje ostatnia możliwość – robią to z premedytacją. Prawdopodobnie zależy im na tym, żebym się nie domyślił kierunku ruchu windy. Poruszają nią tak wolno, żebym się nie zorientował, czy winda jedzie w dół, czy w górę. Niewykluczone też, że obserwują mnie za pomocą ukrytej kamery. Dyżurka przy wejściu zastawiona była monitorami. Nie należałoby się więc zbytnio dziwić, gdyby jeden z nich pokazywał wnętrze windy.

Dla rozrywki chciałem poszukać obiektywu kamery, ale po głębszym zastanowieniu doszedłem do wniosku, że niczego w ten sposób nie zyskam. Wzbudzę jedynie ich podejrzenia, a to może się skończyć dodatkowym zmniejszeniem prędkości. Nie miałem na to ochoty. Byłem już sporo spóźniony.

Ostatecznie postanowiłem całą tę sytuację przeczekać – spokojnie, niczego szczególnego nie robiąc. Przybyłem tutaj tylko po to, żeby wykonać legalną pracę. Nie mam się czego obawiać, nie muszę się denerwować. Wsadziłem ręce do kieszeni i jeszcze raz policzyłem drobne. Miałem trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt jenów. Żadnego wysiłku. Wykonałem zadanie w mgnieniu oka.

Trzy tysiące siedemset pięćdziesiąt? Wynik był inny.

Musiałem się pomylić. Błąd w rachunku? To niemożliwe! Nie zdarzyło mi się w ciągu tych trzech lat ani razu. Ani jednego razu! Czyżby zły omen? Bezwzględnie musiałem odzyskać straconą pozycję. Zanim zła wróżba przyniesie ostateczną klęskę.

Zamknąłem oczy i tak, jakbym przecierał szkła okularów, oczyściłem najpierw prawą, potem lewą połowę mózgu. Wyjąłem ręce z kieszeni, rozłożyłem dłonie i wytarłem je z potu. Tę część przygotowań przeprowadziłem z wprawą godną Henry'ego Fondy szykującego się do akcji w filmie Dwa złote kolty. To akurat nie ma znaczenia, ale bardzo lubię ten film. Sprawdziwszy, czy ręce są już idealnie suche, wsadziłem je do kieszeni i rozpocząłem liczenie po raz trzeci. Jeśli tym razem wynik zgodzi się z którymś z poprzednich, nie będzie żadnego problemu. Każdy może się pomylić. Po pierwsze, w tej specyficznej sytuacji musiałem być zdenerwowany, a poza tym trzeba przyznać, że zbytnio uwierzyłem w siebie. To mnie zgubiło. Jedyne, co mogło mnie teraz uratować, to powtórzenie prawidłowego wyniku. Nie zdążyłem jednak tego zrobić, ponieważ drzwi windy otworzyły się i rozsunęły w dwie strony bez żadnej zapowiedzi ani dźwięku.

Byłem tak zaabsorbowany drobnymi w kieszeniach, że przez dobrą chwilę w żaden sposób nie mogłem pojąć co to konkretnie oznacza. Oznaczało to, że dwie przestrzenie, oddzielone dotychczas drzwiami, połączyły się. Oznaczało to równic zewinda przybyła do celu.

Przerwałem poruszanie palcami w kieszeniach i rzuciłem okiem na zewnątrz. Za drzwiami znajdował się korytarz, w korytarzu stała kobieta. Była to młoda, gruba dziewczyna, ubrana w różową garsonkę i różowe szpilki. Chwilę, jakby chcąc się upewnić, przyglądała się mojej twarzy, po czym skinęła głową. Zdaje się, że dawała mi w ten sposób znak, bym szedł za nią.

Zrezygnowałem z liczenia drobnych, wyjąłem ręce z kieszeni i wyszedłem z windy. Ta, jakby tylko na to czekała, zamknęła się natychmiast za moimi plecami.

Rozejrzałem się dookoła, ale nie zauważyłem niczego, co mogłoby określić moje położenie. Domyślałem się jedynie, że korytarz znajdował się gdzieś wewnątrz budynku. Ale tego domyśliłoby się nawet dziecko.

Wystrój wnętrza biurowca był wyjątkowo monotonny. Tutaj też, tak jak w windzie, użyto kosztownych materiałów, ale brakowało czegoś, na czym można by oprzeć wzrok. Marmurowa podłoga i ściany w kolorze biszkoptu, który jem codziennie na śniadanie. Po obu stronach korytarza ciągnęły się rzędy ciężkich drewnianych drzwi. Na drzwiach znajdowały się metalowe tabliczki z numerami pokoi, ale numeracja nie miała żadnego sensu. Po numerze 936 następował 1213, a za nim 26. Cóż za bzdurna kolejność! Coś tu jest nie w porządku.

Dziewczyna prawie się nie odzywała. Powiedziała wprawdzie: „Proszę tędy", ale w zasadzie domyśliłem się tego raczej z ruchu jej warg, ponieważ mówiła bezgłośnie. Uczęszczałem kiedyś na dwumiesięczny kurs czytania z ruchu warg i tylko dzięki temu udało mi się ją zrozumieć. Pomyślałem najpierw, że coś się stało z moim słuchem. Spróbowałem zakaszleć. Kaszel zabrzmiał znów bardzo płasko, ale w porównaniu z tym, co usłyszałem w windzie, był to zwykły kaszel. Odetchnąłem z ulgą. Moje uszy były w porządku, to z jej głosem musiało być coś nie tak.

Szedłem w ślad za dziewczyną. Stukot jej ostro zakończonych szpilek niósł się po pustym korytarzu jak odgłos młotów po okolicach kamieniołomu. W marmurowej posadzce wyraźnie odbijały się jej łydki.

Dziewczyna była pulchna. Młoda i piękna, ale jakby bez względu na to – otyła. Szedłem za nią i wpatrywałem się w jej szyję, ramiona i biodra. Jej ciało wyglądało jak pole zasypane śniegiem.

Zawsze czuję się zażenowany, kiedy przebywam w towarzystwie młodej, pięknej i grubej dziewczyny. Sam nie wiem dlaczego. Może dlatego, że natychmiast wyobrażam sobie ją przy jedzeniu? Widzę, jak chrupie rukiew wodną, która zwykle pozostaje na talerzu, albo wyciera chlebem talerz z resztek masła, kremu lub sosu.

Nie umiem nad tym zapanować. Jak kwas przeżerający metal, tak obraz kobiety przy jedzeniu wdziera się do mojej głowy, zakłócając inne jej funkcje.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Neil Gaiman - M Jak Magia
Neil Gaiman
Neil Gaiman
Marek Huberath - Miasta Pod Skałą
Marek Huberath
Marek Huberath
Adam Wiśniewski - Według Łotra
Adam Wiśniewski
Adam Wiśniewski
Отзывы о книге «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland»

Обсуждение, отзывы о книге «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x