Мне не выпадала спаткаць прафэсара, якога Бог надзяліў бы гумарам шчадрэй за Макміліна. Адна зь вельмі нешматлікіх рэчаў, цалкам сур’ёзна паведамленых гаспадаром падчас вячэры, — той факт, што ў сваёй гісторыі сучаснай беларускай літаратуры ён толькі што скончыў разьдзел, прысьвечаны паэзіі Анатоля Сыса.
Першая жонка Макміліна, ангелька, у разводным пратаколе напісала, што сабак муж любіў болей за яе. Шлюб з другой, Сьвятланай зь Пецярбургу, атрымаўся, як выглядае, шчасьлівейшым. Магчыма, і з тае прычыны, што нідзе ў Англіі іхні нацыянальны падмацунак — засмажаная барановая нага — не была згатаваная нам настолькі смачна.
* * *
Пра гэта ня надта хочацца, але трэба напісаць: у лёнданскай Беларускай бібліятэцы імя Скарыны, дзе ўчора я гартаў сьвежы нумар «Нашай Нівы» і старонкі, што могуць памятаць рукі самога Францішка, усё часьцей агортвае трывога. Што будзе зь бібліятэкай і з усёй Беларускай каталіцкай місіяй, зь лёнданскім «Домам марыянаў»?
Айцец Аляксандар Надсан у сваіх публікацыях давёў, што беларуская ахвярнасьць марыянаў — шмат у чым толькі прыгожы міт — пачынаючы ад, далікатна кажучы, непрыстойнай гісторыі з дыямэнтавым калье Магдалены Радзівіл (княгіня-мэцэнатка мусіла нават прыгадаць сёмае Божае прыказаньне) да перадачы Ватыкану набытай на сродкі беларускіх эмігрантаў зямлі й маёмасьці Каталіцкай місіі.
Пры ўсім даволі хваравітым стаўленьні да апошняй хвалі эміграцыі, хочацца кінуць на новых ангельскіх беларусаў позірк, поўны надзеі, верачы, што паміж гэтых людзей ня толькі аматары ўежна ўладкавацца (і той, хто нядаўна выкраў зь бібліятэкі бясцэнныя Скарынаўскія выданьні), але і тыя, дзякуючы каму яшчэ празь дзесяць гадоў на парозе дому №37 на Holden Road у раёне Фінчлі мяне не сустрэне ліпучы позірк тамтэйшага магамэтаніна, зь якім нават ня вып’еш захопленую ў вандроўку пляшку «Беларускага бальзаму».
P. S.
У Англіі
У Англіі ёсьць каралева
і ветлівыя палісмэны.
У Англіі
жывуць шэрыя вавёркі
і гарадзкія лісіцы.
У Англіі
смачныя пірагі з ныркамі.
У Англіі
ёсьць магіла Карла Маркса,
якую можна заслаць
газэтай «Советская Б.»
і выпіць,
каб капіталісты ўсіх краінаў
зьядналіся.
У Англіі
растуць магноліі,
а на сьняданак бываюць
сьвежыя суніцы.
Але ў Англіі
няма цябе,
і твайго
зьлёгку санлівага позірку,
і тэлефонаў з тваім голасам.
У Англіі
няма прэзыдэнта
і Таварыства ангельскай мовы
імя Ўільяма Шэксьпіра.
У Англіі
няма плаўленых сыркоў
і бурштынавага напою «Крыжачок».
Але ў Англіі
няма цябе,
і тваіх нестандартных ножак,
і адважнай фрызуркі,
што марыць
зусім не пра грабеньчыкі.
У Англіі
ёсьць магчымасьць застацца
і піць каву на Пікадылі,
стаць сваім сярод галубоў
Трафалгарскага пляцу
і паіць «Гінэсам»
знаёмую лісіцу
ў раёне Фінчлі.
Але ў Англіі
няма цябе,
і твайго шэпціку,
сатканага з самых пяшчотных
і самых грубых слоў,
што казычуць вуха
пёркамі дзівосных фантазій.
А таму
я купляю для нас зь лісіцай
пляшку ірляндзкага лікёру,
і мы абыходзімся
бяз закусі.
Лісіцы ня плачуць,
толькі даверліва глядзяць у вочы.
Пад белымі скаламі Дуўру
нецярпліва чакае паром,
дзе я вып’ю за тое,
што пада мною свойскі Ля-Манш,
які рыфмуецца з словам «наш»,
а тады накіруюся ў WC, каб,
пабыўшы алегорыяй крыніцы,
учыніць дэфлярацыю
цнатліва белай ангельскай сьцяны.
Аднак гэта ўжо зробяць да мяне.
О, жывы подых радзімага кантынэнту!
На ім няма Англіі,
але ёсьць ты,
і дзесьці за Францыяй і Галяндыяй,
за Бэрлінам і Варшавай,
за Івацэвічамі і Койданавым
ты стаіш ля вакна
з келіхам у тонкай
цёплай руцэ
і чуеш, як родны памежнік
кажа мне:
«Здравствуйте!»
Жнівень, 2004
Два дні ў Парыжы
Позна ўвечары выходзіш з аўтобуса ў густа населеную цыкадамі, цёплую, сухую і нейкую сьветла-празрыстую цемру, глядзіш у далеч, на вясёлыя агні Ніццы, што сваімі выцягнутымі ўсьцяж вуліцаў ланцужкамі нагадваюць гірлянды лямпачак на велізарнай сьвяточнай яліне, і зь нечаканым лёгкім хваляваньнем успамінаеш, што зусім блізка адсюль жыў Іван Бунін, які ў такую самую месяцавую правансальскую ноч мог вось пад гэтымі кіпарысамі, быццам выразанымі з самой цямрэчы майстрам выцінанкі, абдымаць Галіну Кузьняцову, шукаючы старэчымі, але яшчэ жывымі і прагнымі пальцамі яе гарачае лона.
Читать дальше