Герберт Уэллс - Чалавек, які ўмеў рабіць цуды

– Ісус Наваў? – перапытаў м-р Фатэрынгей.

– Ісус Наваў, – паўтарыў м-р Мэйдыг. – Чаму не? Спыніце яго.

М-р Фатэрынгей паглядзеў на месяц.

– Ён крыху завялікі, – сказаў ён пасля паўзы.

– Дык і што? – спытаў м-р Мэйдыг. – Вядома, ён не спыніцца. Трэба спыніць рух Зямлі, разумееце. Тады час спыніцца. Мы гэтым не зробім шкоды.

– Хм! – сказаў м-р Фатэрынгей. – Ну, – уздыхнуў ён, – я паспрабую. Зараз!

Ён зашпіліў пінжак і звярнуўся да жывой планеты з нахабнай самаўпэўненасцю, вартай яго сілаў.

– Перастань круціцца, калі ласка, – папрасіў м-р Фатэрынгей.

І ў той жа момант ён ужо кулём ляцеў у паветры з хуткасцю дзесяткаў міляў у мінуту. Нягледзячы на ўсе тыя незлічоныя перавароты, якія ён штосекунду рабіў, ён паспеў падумаць. Дзівосная рэч думка – часам марудная, як цячэнне смалы, а часам вокамгненная, як святло. Ён за секунду пасьпеў падумаць і пажадаць:

– Хачу апусціцца жывым і здаровым. Што б ні адбылося далей, апусці мяне жывым і здаровым.

Ён пажадаў гэтага вельмі своечасова, бо ягоная вопратка, нагрэтая хуткім рухам скрозь паветра, ужо пачала падсмальвацца. Ён апусціўся з моцным, але абсалютна бясшкодным ударам у тое, што аказалася кучай свежавывернутай зямлі. Вялізная глыба з муру і металу, якая дзіўна нагадвала гадзіннікавую вежу ў цэнтры рынкавага пляцу, ударылася аб зямлю каля яго, адскочыла рыкашэтам над яго галавой і разляцелася на муроўку, цэглу і цэмент, нібы ўзарваная бомба. Нейкая карова наляцела на адзін з большых абломкаў, і яе расплюшчыла, як яйка. Адбыўся ўдар, у параўнанні з якім грукат ад усіх наймацнейшых удараў у яго жыцці здаваўся гукам ад падзення пёрка, а за ім яшчэ шэраг меншых удараў. Вялізны вецер роў на зямлі і ў небе, так што ён ледзь мог прыўзняць галаву, каб агледзецца. Нейкі час ён быў занадта задыханы і здзіўлены, нават каб зразумець, дзе ён знаходзіцца або што здарылася. І першым яго рухам была спроба памацаць галаву, каб пераканацца, што валасы, якія развяваліся на ветры, былі яшчэ на месцы.

– Госпадзе! – задыхаўся м-р Фатэрынгей, ледзь гаворачы за ветрам, – я ледзь выратаваўся! Што здарылася? Бура, гром. А ўсяго хвіліну таму была цудоўная ноч. Гэта Мэйдыг падгаварыў мяне гэта зрабіць. Які вецер! Яшчэ пару такіх жартаў, і я абавязкова патраплю ў нешта жудаснае!..

Дзе Мэйдыг?

У якім жудасным хаосе ўсё!

Ён агледзеў сябе, наколькі гэта дазваляў яго пінжак, які трапятаў на ветры. Усё сапраўды выглядала скрайне дзіўна.

– Ну, хоць з небам усё ў парадку, – сказаў м-р Фатэрынгей. – І гэта, здаецца, адзінае, што ў парадку. Хаця падобна, што нават адтуль набліжаецца жахлівы шторм. Але месяц на небе. Такі самы, як і хвіліну таму. Светлы, як дзень. А ўсё астатняе… Дзе вёска? Дзе – дзе ўсё? Чаму ўвогуле ўзняўся такі вецер? Я не прасіў ветру.

М-р Фатэрынгей безвынікова паспрабаваў падняцца на ногі, але пасля першай няўдалай спробы, вырашыў далей трымацца рачком. З-пад фалдаў пінжака, якія развяваліся над яго галавой, ён аглядаў асветленую месяцам прастору з падветранага боку.

– Адбылося нешта дрэннае, – сказаў м-р Фатэрынгей. – А што, Бог яго ведае.

Нічога не было відаць у асветленай белым святлом пыльнай імгле, якая неслася наперадзе вісклівай буры, адны толькі вывернутыя масы зямлі і кучы свежых руінаў, без дрэваў, без дамоў, без знаёмых абрысаў, толькі бязладная пустэча, якая таксама ўрэшце знікала ў цемры пад вірам калонаў і транспарантаў, бліскавіц і грымотаў буры, якая няўмольна набліжалася. Каля яго ў шаравата-сінім святле вылучалася нешта, што раней магло быць вязам – расплюшчаная маса стрэмак, якія трапяталі ад галінак да кораня, – а далей з пераблытанай кучы паўставала скручаная маса жалезных бэлек, у якой адгадваўся мост.

Рэч у тым, што, калі м-р Фатэрынгей спыніў кручэнне цэлай планеты, ён не зрабіў ніякіх указанняў адносна рухомых аб’ектаў на яе паверхні. А Зямля круціцца з такой хуткасцю, што паверхня на яе экватары рухаецца значна хутчэй за тысячу міляў у гадзіну, а ў нашых шыротах – менш чым у два разы павольней. Таму вёска, і м-р Мэйдыг, і м-р Фатэрынгей, і ўсё астатняе рэзка рванула наперад з хуткасцю каля дзевяці міляў у секунду, інакш кажучы, значна хутчэй, чым калі б імі стрэлілі з гарматы. І кожны чалавек, кожная жывая істота, кожны дом і кожнае дрэва – увесь вядомы нам свет – быў гэткім чынам падхоплены, расплюшчаны і цалкам знішчаны. Вось і ўсё.

Гэтага м-р Фатэрынгей, канечне, у поўнай меры не ўсведамляў. Але ён зразумеў, што ягоны цуд пацярпеў няўдачу, і ад гэтага адчуў вялізную агіду да цудаў. Цяпер ён быў у цемры, бо хмары згрувасціліся і перакрылі месяц, які толькі што быў відаць, а паветра напоўнілася мігатлівымі, бурлівымі, ускаламучанымі аблокамі друзу. Незвычайнае завыванне ветру і вады напоўніла зямлю і неба, і ўглядаючыся з-пад далоні супраць ветру скрозь пыл і град, ён убачыў у гульні маланак велічэзную сцяну вады, якая ішла на яго.