Etelo Vojniĉ - Ojstro

— Kara mia, estu ni sinceraj. Mi ĉiam estis honesta en niaj interrilatoj kaj neniam iluziis vin rilate de…

— Ho, jes! Via honesto efektive estas perfekta! Vi neniam kaŝis vian opinion pri mi kaj rigardas min kiel prostituitinon, kiu similas uzitan ludilon estintan en malsamaj manoj!

— Silentiĝu, Zito! Mi malpermesas tiel paroli!

— Vi neniam amis min, — ŝi insiste ripetis.

— Jes, mi neniam vin amis. Aŭskultu min kaj ne riproĉu tro severe, se vi povas.

— Mi ne riproĉas, mi…

— Atendu minuton. Jen kion mi volas diri: rutinaj kondiĉoj de la morala kodo ne ekzistas por mi kaj, sekve, meritas nenian mian respekton. Laŭ mi rilatoj inter viro kaj virino devas enteni nur ŝaton aŭ malŝaton…

— Kaj monon, — interrompis ŝi kun moka rideto.

— Tio ĉi estas, certe, plej malagrabla flanko de la afero. Tamen, kredu min, mi ne permesus al si uzi sian avantaĝon por kunvivi, se mi ne scius, ke mi plaĉas al vi. Same mi rilatis al aliaj virinoj en mia vivo. Miaj sentoj ĉiam estis tute sinceraj. Mi agnoskas, ke parolas veron.

Li paŭzis momenton, sed Zito silentis.

— Mi tiel rezonis, — reparolis Ojstro. — Se viro vivas sola en la mondo kaj opinias, ke ĉeesto de virino plibeligos lian ekzistadon, do li renkontas tiun, kiu plaĉas al li kaj al kiu li same plaĉas… Li rajtas en danka kaj amika etoso akcepti tion, kion ŝi deziras doni al li, sed ne necesas postuli de ŝi redoni ion plian. Mi rigardas tiajn interrilatojn bonaj, gravas, ke ili estu honestaj kaj havis neniujn trompojn kaj ofendojn. Mi neniam pensis pri viaj interrilatoj kun aliaj viroj okazintaj ĝis nia konatiĝo. Mi opiniis, ke nia kunvivo estos agrabla por ni ambaŭ kaj se ĝi komencos tedi nin, tiam ni ĉesigos ĝin. Se mi eraris… se vi nun opinias malsame, do …

Li paŭzis denove.

— Kio, do?.. — apenaŭ aŭdeble traflustris Zito nerigardante lin.

— Do mi malpravis koncerne de vi kaj tre bedaŭras tion. Sed mi tion ĉi ne volis.

— "Vi tre bedaŭras", "vi tion ĉi ne volis"! Felico! Ĉu vi havas la ŝtonan koron? Ĉu vi neniam amis iun virinon? Ĉu vi ne vidas, ke mi amas vin?

Subita tremado trapenetris lin, kiam li estis aŭskultanta ŝian monologon. Jam delonge neniu parolis al li " mi amas vin". Tiutempe Zito komencis ĉirkaŭbrakumi lian kolon kaj paroli: — Felico! Forveturu ni de ĉi tie! Forveturu ni el tiu ĉi malbona lando, de tieaj homoj kun ties politiko! Ja iliaj problemoj ne estas niaj, ĉu ne? Forveturu ni en Sudan Amerikon, kie vi loĝis.

Ŝiaj lastaj vortoj startigis terurajn rememorojn en li kaj tuj reaperis lia memkontrolo. Li disigis ŝiajn brakojn de sia kolo kaj firme premis ilin: — Zito! Provu kompreni tion, kion mi diros. Mi ne amas vin kaj eĉ se mi amus vin, do mi ne forveturus kune kun vi. Mi havas mian laboron en Italio kaj miaj kamaradoj…

— Kaj unu persono, kiun vi amas pli ol min! — ekkriis ŝi pasie. — Ho, mi murdos vin! Kaj ne menciu viajn kamaradojn! Mi scias, kiu vin altenas ĉi tien!

— Silentiĝu! — diris li kviete. — Vi nun ekscitiĝis kaj imagas ion nerealan.

— Ĉu vi opinias, ke mi supozas sinjorinon Bolon? Ne, mi ne estas simpla stultulino! Kun ŝi vi interparolas ĉefe pri politiko kaj ŝi ne interesas vin samkiel mi… Tiu ĉi persono estas kardinalo!

Ojstro deflankiĝis, kvazaŭ oni lin ekfrapis.

— Kardinalo? — meĥanike ripetis li.

— Jes! Kardinalo Montanelli, kiu predikis ĉi tie la pasintan aŭtunon. Ĉu vi opinias, ke mi ne rimarkis vian mienon, kiam lia kaleŝo estis preterveturanta? Tiam via vizaĝo estis same blanka, kiel tiu ĉi tuko! Ja vi nun same ektremis, kiam ekaŭdis mian mencion de lia nomo!

Ojstro ekstaris.

— Vi mem ne scias, kion vi nun parolas, — malrapide kaj mallaŭte diris li. — Mi… malamas la kardinalon. Li estas mia plej malica malamiko.

— Malamiko aŭ ne, tion mi ne scias, sed vi amas lin pli ol iun ajn en la mondo. Vidu miajn okulojn kaj diru, ke tio ĉi ne estas vero, se vi povas!

Li deturniĝis de ŝi kaj proksimiĝis al la fenestro. Zito kaŝe observis lin, ĉar ŝi ektimiĝis, ke diris ion troan. En la teraso ili longe silentis. Sed finfine ŝi ne sukcesis plu silenti, aliris al li kaj kvazaŭ timiĝinta infano ektiris lian manikon. Ojstro returniĝis al ŝi.

— Jes, tio ĉi estas vero, — diris li.

— Ĉu mi p-p-povas renkonti lin ie en montaro? Brisigelo [Brisighella] estas danĝera loko por mi.

— Ĉiu spano de grundo en Romanjo estas riska por vi, sed nun Brisigelo estas plej taŭga loko por vi ol iu alia.

— Kial?

— Mi diros al vi post minuto… Ne turnu vian vizaĝon al tiu viro en blua jako: li estas danĝera persono… Jes, ŝtormo estis terura. Mi ion saman ne povas rememori. Multaj vitejoj ruiniĝis!

Ojstro metis la brakojn sur la tablon kaj mallevis sian kapon super ili, kiel tre laca aŭ ebria homo. Ĉirkaŭrigardinte rapide la ĉambron "danĝera persono" en blua jako ekvidis nur du kamparanojn konversaciantajn pri rikolto, apud kiuj staris botelo da vino, kaj dormeman montanon, mallevintan sian kapon. Similan scenon oni povis vidi ofte en tavernoj de malgrandaj vilaĝoj, samaj kiel Marradi, tial la posedanto de blua jako decidis probable, ke nenion interesan li aŭdos ĉi tie, eltrinkis sian vinon kaj translokiĝis en apudan ĉambron. Apoginte sin sur butiktablon li malenergie ekbabilis kun mastro kaj fojfoje rigardis tra la malfermitan pordon tien, kie sidis la triopo. La kamparanoj same drinkis vinon kaj interparolis pri vetero en la loka dialekto kaj Ojstro ronkis samkiel homo, kies konscienco estas pura.

Fine la spiono konvinkiĝis, ke en la taverno nenio grava okazas, pro kio li perdus sian tempon. Li kvitiĝis kaj per malrapida irmaniero ekpromenis laŭ mallarĝa strato.

Ojstro levis la kapon, oscedis, erektis kaj ekfrotis siajn okulojn per maniko de tola bluzo.

— Bona kaŝobservado estas ĉi tie, — diris li, elpoŝigis faldeblan tranĉilon kaj detranĉis panpecon de bulkego kuŝanta sur la tablo. — Ĉu multe oni vin ĝenas, Mikelo [Michele]?

— Pli malbone ol moskitoj aŭguste. Eĉ minuton ni ne estas en paco. Ĉie, kien ni venas, estas spionoj. Eĉ en montaro, kie antaŭe ilin oni ne vidis, nuntempe ni fojfoje trafas grupojn el tri-kvar spionoj… Ĉu vere, Gino? Tial ni aranĝis vian rendevuon kun Domenikino [Domenichino] en la urbo.

— Jes, sed kial ĝuste en Brisigelo? Ja en apudlimaj urboj ĉiam estas multaj spionoj.

— Brisigelo plej taŭgas por tio. Ĝin nun plenigis pluraj pilgrimuloj venintaj tien el diversaj partoj de la lando.

— Sed ĝia situo ne estas tro oportuna.

— Ĝi situas proksime de vojo al Romo kaj multaj pilgrimuloj antaŭ Pasko devojiĝas por aŭskulti tie meson.

— Mi ne s-s-sciis, ke en Brisigelo troviĝas io vidinda.

Tie servas la kardinalo. Ĉu vi memoras, ke li vizitis Florencon oktobre de la pasinta jaro? Tiu estis loka kardinalo Montanelli. Oni diras, ke li tie okazigis grandan sensacion.

— Povas esti, sed mi ne aŭskultas predikojn.

— Bone, li havas reputacion por esti sanktulo.

— Per kio li atingis tion?

— Mi ne scias. Mi supozas, ke eble li disdonas tutan enspezon kaj vivas samkiel simpla paroĥa pastoro je kvarcent aŭ kvincent eskudoj jare.

— Krome, — enkojniĝis konversacion tiu, kiun oni nomis Gino, — la kardinalo ne nur disdonas monon, sed li ankaŭ multan tempon pasigas kune kun malriĉuloj, zorgas, ke malsanulojn oni bone flegis kaj de mateno ĝis vespero akceptas iliajn plendojn kaj petojn. Samkiel vi, Mikelo, mi ne ŝatas sacerdotojn, sed monsinjoro Montanelli tute ne similas ceterajn kardinalojn.

— Ho, mi pensas, ke li estas pli malsaĝulo ol fripono! — diris Mikelo. — Sed ĉiuokaze lin la popolo adoras kaj lastatempe pilgrimuloj preferas viziti Brisigelon speciale por ricevi lian benon. Domenikino intencas iri tien kiel kolportisto kun korbo da malkaraj krucoj kaj rozarioj. Homoj volonte aĉetas tiujn aĵojn kaj petas la kardinalon tuŝi ilin. Poste ilin gepatroj pendas sur koloj de siaj infanoj, por gardi de envulto.