Валерий Гапеев - Мая мілая ведзьма [журнальный вариант]

Я зазірнуў у печку, вырашыў падкінуць колькі дроў. У рукі трапіўся сукаваты кавалак, хвіліну я няўцямна глядзеў на яго, у галаве круціўся нейкі вобраз. І згадаліся прысады, Ядвіся, яе прыклад з адным камлём і мноствам галін.

— Слухайце, дзядзька, — пачаў я ўпэўнена, — мне адзін разумны чалавек нядаўна давёў простую рэч. Ва ўсім можа быць мноства прычын, пра якія мы не ведаем. А нядаўна класная нам казала, што нельга прымаць інфармацыю з адной крыніцы як адзіна беспамылковую. Так?

— Так, дужа цікава, малады чалавек, — пагадзіўся бомж, вочы яго ажывіліся.

— Цікавага тут якраз няшмат, — паблажліва ўсміхнуўся я, ужо верачы, ды што верачы — я быў перакананы ў сваёй слушнасці! — Дык вось. Вы збеглі ад сваёй жанчыны. Збеглі, адно паспелі пабачыць на яе лецішчы мужчыну, які ёй дапамагаў. А як то быў яе родны брат? Ці стрыечны? Ці муж сястры? Ці сусед, якога яна запрасіла дапамагчы? Ці калега з працы, муж сяброўкі, а сяброўка недзе там ежу гатавала на ўсіх? Глядзіце, колькі варыянтаў: пяць! А вы вырашылі, што ён — яе мужчына, і збеглі. Вы пабаяліся.

Ён з хвіліну сядзеў, апусціўшы галаву, пасля падняўся.

— Бязмерна ўдзячны вам за такі прыём, мне час.

— І куды? — здзівіўся Уладзя. — Хоць ваша справа. Забірайце вунь: там яшчэ швэдар, кашуля мультановая, шкарпэтак пара чыстых. Зараз мы паесці яшчэ збяром.

Мы чакалі, пакуль бомж пакаваў свой заплечнік, акуратна складваючы рэчы і ежу. Цяпер было асабліва шкада яго: куды ён пойдзе? Тут — цёплы дамок, на вуліцы — марозны вецер, а неўзабаве вечар і ноч. Дзе ён будзе начаваць? Але ўголас пытанняў не задавалі.

Ён прыпыніўся ля дзвярэй, сцягнуў з галавы (першы раз) сваю вязаную шапачку, скамячыў яе ў руцэ. У яго былі сіваватыя, неахайна коратка падстрыжаныя валасы.

— Пайду. Так, малады чалавек, я — збег. Я заўсёды збягаў: у дзяцінстве і юнацтве ад боек, унікаў канфліктных сітуацый, збягаў ад няпростых пытанняў, меркаваў — само неяк вырашыцца. Я баязлівец. Усё жыццё я баяўся зрабіць нешта не так, пайсці не туды, некага пакрыўдзіць, некаму не дагадзіць. Баяўся самога сябе, баяўся прымаць рашэнні. І от такі вынік. То. паглядзіце на мяне і згадвайце, як раптам будзе страшна. У баязліўца адзін шлях — на ўзбочыну.

Ён так і выйшаў, з заплечнікам за спінай і скамечанай шапачкай у руцэ. Праз акно мы бачылі, як на вуліцы ён насунуў шапачку і пайшоў, крыху згорбіўшыся, уцягнуўшы галаву ў плечы, супраць ветру.

— Думаеш, накіруецца да той жанчыны? — ціха спытаў Уладзя.

— Хто ведае. Яго жыццё. У нас свае траблы. Слухай. тая сцэнка з гопнікамі, дзе яны сядзяць з півам. Бутэлек было дзве, у руках трымалі хлопцы. І пілі з бутэлек. Там жа не відаць, што менавіта піва?

Уладзя прыплюснуў вочы — згадваў кадры, упэўнена матлянуў галавой:

— Нельга адназначна сцвярджаць пра піва. А навошта?

— Заўтра паклічам Ромку, складзём ліст. Да дырэкцыі школы, у аддзел адукацыі, міністру, д'яблу, Богу і ўсім святым разам: мы не распівалі піва ў кватэры фізіка, падпішуцца ўсе.

Уладзя глядзеў уважліва колькі секунд і ўпэўнена кіўнуў галавой:

— Згода. Я ўвечары знайду ўсе патрэбныя адрасы. Але для пачатку. Ромка пагодзіцца са мной, трэба дырэктарцы напісаць. А ўжо пасля — далей, ну, калі нас пашлюць у школе.

— Цяпер не пашлюць! Пайшлі яшчэ па дровы. Хай будуць.

Мы схадзілі двойчы, нанеслі добрую купу, крыху папрацавалі сякерамі — атрымаўся хай каргівы, ды ёмкі штабель уздоўж усёй сцяны веранды. Потым зноў гатавалі гарбату.

— Ты не раскажаш. пра Ядвісю? — без папярэджання раптам спытаў Уладзя.

Я маўчаў. Думаў: апавесці ці не. З іншага боку, Уладзя ж ніколі не хаваў ад мяне нічога. Шчыра ўсім дзяліўся. І вось як з Настачкай ён. І чаго мне хаваць тое, што адбылося? Юрась, як бачна, не стаў таіць ад Ядвісі. І я расказаў. Усё, ад пачатку і дарэшты. Як паклікаў Юрась на размову, як атрымалася, што я прапанаваў тое жэрабя, як цягнуў запалку. І нечакана адчуў палёгку. Бы нейкі цяжар спаў, захацелася выпрастаць плечы. Нават устаў і прайшоўся па пакоі. Уладзя нервова цёр насовачкаю, якую заўсёды носіць з сабой, шкельцы акуляраў, доўга маўчаў.

— Мы мяняемся. Ці нас закаханасць мяняе. От на сабе паспытаў, як можна аслепнуць і аглухнуць. Але тут. Кір, я чуў, як Ядвіся казала, што ты і Юрась ёй аднолькавыя. Ды яна казала іначай: вы абое — яе сябры, а з сяброў яна не выбірае горшых і лепшых. Дык тут. перакручванне. Рэальная падстава. Калі падумаць, ты насамрэч нічога не прапаноўваў, адбылася маніпуляцыя, прыём тролінгу. Ты павёўся, факт. І слухай, мы столькі сябравалі, непрыемна казаць. Платон мне сябар, а ісціна даражэй. Чаму раптам у Юрася запалкі ў заплечніку? Каб разабрацца. Нешта ў галаве круціцца з запалкамі гэтымі. І яшчэ той момант, самы непрыемны. ты ж адвярнуўся. А навошта? І так можна было запалкі ператасаваць. І вось цяпер ты ўпэўнены, што абедзве запалкі не былі зламаныя?