Мопассан Де: Воўк (на белорусском языке)

Браты радасна зацюгакалi, схiлiлiся над грывамi моцных коней, усiм целам штурхнулi iх уперад, i тыя ад крыку, прымусу, галасу i шпораў пусцiлiся ў такi галоп, што здалося, быццам дужыя верхаўцы нагамi зацiскалi цяжкiх коней i ляцелi ў паветры.

Што было духу iмчалi яны, прадзiралiся праз гушчары, адольвалi яры, падымалiся на ўзгоркi, спускалiся ў лагчыны i штосiлы трубiлi ў рог, гукаючы слуг i сабак.

I раптам у разгар гэтай шалёнай пагонi мой прашчур стукнуўся галавою аб вялiкае рала, якое рассекла яму чэрап. Мёртвы, ён зляцеў на зямлю, а спуджаны конь памчаўся далей i знiк у лясным змроку.

Малодшы д'Арвiль саскочыў з каня, падхапiў брата на рукi i заўважыў, што з раны на галаве цякуць кроў i мазгi.

Ён сеў побач з целам, паклаў сабе на каленi разбiтую, чырвоную ад крывi галаву i моўчкi глядзеў на нерухомы братаў твар. Потым яго ахапiў нечуваны дагэтуль страх, страх перад цемрай, перад самотай у бязлюдным лесе, а таксама страх перад жахлiвым ваўком, якi, помсцячы за сябе, толькi што забiў яго брата.

Згусцiлiся прыцемкi, ад пранiзлiвага холаду патрэсквалi дрэвы. Франсуа калацiла, ён больш не мог тут нi хвiлiны заставацца, ён устаў i ледзь не самлеў. У лесе было цiха, не чулася нi сабачага брэху, нi спеву рога; нябачны абшар маўчаў, i штосьцi жахлiвае, вусцiшнае вiсела ў змрочнай цiшынi сцюдзёнага вечара.

Ён падхапiў на свае магутныя рукi вялiкае Жанава цела, падняў яго i паклаў на сядло, каб везцi ў замак. Ён няспешна паехаў па лесе, здурнелы ад страшных, пагрозлiвых, неадступных прывiдаў.

I раптам на ахутанай ноччу сцежцы прамiльгнуў чыйсьцi вялiкi цень. Гэта быў звер. Паляўнiчы скалануўся ад жаху, кроплi халоднага поту скацiлiся ў яго па спiне, ён шырока, як апанаваны д'яблам манах, перажагнаўся, напалоханы нечаканым вяртаннем злавеснага прыхадня. Але тут яго позiрк упаў на нерухомае цела, i раптам, перайшоўшы ад страху да шаленства, Франсуа страсянуўся ад неўтаймоўнай лютасцi.

Ён прышпорыў каня i пагнаўся за ваўком.

Ён цкаваў яго ў гушчары, у ярах, у барах i гаях, якiх больш не пазнаваў, бо не зводзiў вачэй са светлага ценю, што ў густой начной цемры бег наперадзе.

Здавалася, яго конь таксама набыў незвычайную моц i запал. З выцягнутай храпай, з нябожчыкам упоперак сядла, ён нёсся наперад i чапляўся бакамi аб дрэвы, бiў нагамi па камянях. Калючкi выдзiралi ў яго шэрсць, храпа натыкалася на тоўстыя ствалы i пакiдала на iх кроў, шпоры выдзiралi шматкi скуры.

I раптам, калi над пагоркамi заззяла поўня, воўк i коннiк выскачылi з лесу i рынулiся ў лагчыну. Дно яе было завалена каменнем, а з бакоў уздымалiся высокiя скалы, выйсця адтуль не было; зацкаваны, воўк азiрнуўся.

Франсуа радасна крыкнуў, а рэха надхапiла i пракацiла па скалах яго зычны крык, ён саскочыў з каня з цесаком у руцэ.

Гатовы змагацца, воўк натапырыўся i выгнуў хiб, вочы ў яго ззялi, як зоркi. Але перад тым як пачаць, дужы паляўнiчы падхапiў брата, пасадзiў яго на валун, абклаў каменнем скрываўленую галаву i закрычаў яму ў самыя вушы, быццам глухому: "Глядзi, Жан, глядзi!"

I ён кiнуўся на пачвару. Ён мог бы перакулiць гару, голымi рукамi раструшчыць камень. Звер хацеў глэмнуць яго i выпусцiць вантробы, але Франсуа ўхапiў ваўка за хiб i, нават не скарыстаўшы зброi, пачаў павольна сцiскаць яму горла, адчуваючы, як цiшэе дыханне i спыняецца сэрца. Ён смяяўся ад дзiкай радасцi, усё мацней сцiскаючы ваўка ў смяротных абдымках, i ў захапленнi крычаў: "Глядзi, Жан, глядзi!" Воўк перастаў змагацца, яго цела абмякла. Ён сканаў.

Тады Франсуа ўзяў яго на рукi, падышоў i кiнуў брату пад ногi, пяшчотна паўтараючы: "Глядзi, глядзi, глядзi, Жан, вось ён!"

Пасля адно на адно ён паклаў целы на сядло i паехаў дамоў.

У слязах i радасцi - зусiм як Гарганцюа, калi нарадзiўся Пантагруэль, - ён вярнуўся ў замак. Ён заходзiўся пераможным крыкам i тупаў нагамi ад радасцi, што забiў звера; ён енчыў i рваў бараду ў адчаi ад братавай смерцi.

I часта пазней, калi яму даводзiлася расказваць пра гэты выпадак, ён гаварыў са слязамi на вачах: "Каб толькi бедны Жан змог паглядзець, як я задушыў ваўка, ён бы памёр спакойна, я веру!"

Удава майго продка выхавала ў сына-сiраты агiду да палявання, i гэтае пачуццё праз пакаленнi перадалося i мне.

Маркiз д'Арвiль змоўк. Нехта спытаўся:

- Тое, што вы расказалi, гэта легенда?

Ён адказаў:

- Клянуся, усё ад самага пачатку праўда.

А адна жанчына цiха сказала:

- Праўда цi не, але добра, што бываюць на свеце такiя апантаныя людзi.