Джеймс Олдридж - Паляўнiчы (на белорусском языке)

- Ты прыкмецiў, што сасна i елка абганяюць бярозу, - сказаў ён Скоцi.

Яна знаходзiлiся на памежжы асновы i перакладзiны лiтары Т. Насупраць iх, за сама шырокiм плёсам, быў круты схiл хрыбта, якi цягнуўся па самым беразе на тры-чатыры мiлi. Яны добра бачылi лес па ўсiм схiле, лес, спаласаваны раз'юшанасцю лесаруба i агню.

Гэта быў маладняк на высечках, найбольш густыя зараснiкi моцнай бярозкi, ужо аголенай блiзкай зiмой. Бярозы ярка бялелi на фоне чорнай зямлi, скал, што прыпiралi iх да схiла. Але якiм частым нi быў узор бяроз, цёмна-зялёныя верхавiны пiхты i елкi станавiлiся ўсё больш шматлiкiмi. У барацьбе за сонца памiж маладымi бярозкамi i хваёвымi дрэўцамi марудлiвыя ў росце хваёвыя ў рэшце рэшт бралi верх. Рой ведаў, што яны перамогуць бярозу. Хутка ўся акруга зноў стане хваёвым лесам, калi толькi апантаныя лесарубы альбо шалёныя пажары не знiшчаць увесь хваёвы маладняк.

- А што я табе заўсёды кажу, Рой, - прамовiў Скоцi. - У лесе ўсё мяняецца. Тое, што часова знiкае, пазней вяртаецца зноў. Звер таксама вернецца, як i гэтыя пiхты.

Рой задзёр галаву i засмяяўся.

- З цябе атрымаўся б добры святар, Скоцi.

- Не разумею, чаму гэта заўсёды ўзбрыдзе табе ў галаву, - сказаў Скоцi.

- Заўсёды спадзяешся ўбачыць тое, чаго на самай справе няма, - настойваў Рой.

- А на тых астравах ты ставiў пасткi? - спытаў Скоцi, перастаўшы веславаць, калi яны выйшлi на шырокае месца.

Справа ад iх, у самым цэнтры возера, над вадой уздымалiся два зарослыя рэдкiм лесам астраўкi - вяршынi дзвюх падводных скал.

- Не, калi замерзне, я стаўлю там дзве пасткi на лiсу, - адказаў Рой.

- Ты губляеш добрыя мясцiны для спажывы, - зазначыў Скоцi. - На такiя вось астраўкi норкi залазяць у гнёзды качак i чаек. Пастаў тут пару пастак, Рой.

- Але праз тыдзень-другi ўсе птушкi паляцяць, - сказаў Рой. - А з iмi сыдуць i норкi.

- Дык гэта ж праз некалькi тыдняў. I ўсё адно, калi возера замерзне, норкi там абавязкова будуць.

Рой ужо даўно страцiў надзею злавiць хоць адну норку на гэтых астравах, але зараз яго перапаўняла энергiя. Лес завалодаў iм, i ён павярнуў човен да выспы.

- Ладна, угаварыў ты мяне, Скоцi! - гукнуў ён. - Давай, мо паспеем паставiць пастку-другую i да змяркання вярнуцца дамоў.

Iх аб'яднанымi намаганнямi дванаццацiфунтовы човен хутка рэзаў цiхую ваду. Яны так старалiся, што нос чоўна задраўся, а карма асела. Адхiнуўшыся, яны знарок перанеслi цэнтр цяжару назад, каб плысцi на адной карме i такiм чынам зменшыць супрацiўленне вады. Трэба было быць першакласным грабцом, каб так моцна грабцi пры такой нераўнамернай i вялiкай нагрузцы, але абодва былi майстрамi сваёй справы. Яны хвалiлiся адзiн перад адным, старалiся разагнаць лодку як мага мацней кожны пад час свайго грабка. Удары вёслаў былi ўсё больш хуткiя i рэдкiя, човен усё больш задзiраў нос, але нiкому з iх не ўдавалася перамагчы. Зрэшты, вага i сiла тут не мелi значэння. Патрабавалася майстэрства i вынослiвасць, i абодва не здалiся да самай выспы.

Дапамагаючы адзiн аднаму, яны паставiлi тры пасткi на абедзвюх выспах. Працавалi спорна i хутка, скарыстаўшы дзеля прынады адну з падстрэленых Роем качак.

- Хутчэй, Скоцi, - сказаў Рой i адштурхнуў човен ад берага, ледзь дачакаўшыся сябра. - Я зусiм не збiраюся прагульваць цябе па возеры. Бярыся за вясло. Я з табой так папрацую, што ты да хацiны ледзьве дойдзеш. Давай, Скоцi! Давай!

Цяпер яны па-сапраўднаму спяшалiся, i было не да размовы. Толькi зрэдку Рой адкiдваў галаву i смяяўся, смяяўся з iхняга спаборнiцтва, смяяўся з напружаных i рухомых плячэй Скоцi, якiя мiльгалi перад iм, смяяўся ад зваблiвай радасцi зноў быць у лесе паблiзу ад сваёй хацiны.

Урэшце Рой замучыў Скоцi: ён быў маладзейшы, да таго ж гэта быў звыклы шлях Роя, якi спяшаўся дамоў. Вечарэла, а Рой быў нястомны ў змаганнi з цемрай. Рой, калi сказаць праўду, гроб за дваiх, калi яны ўцягнулiся ў вузкi залiў возера i перад iмi на самым беразе раптоўна з'явiлася нiзкая драўляная хацiна, якая нiбыта прысела на вялiзным пляскатым валуне.

- Вось табе i прыемнае вiдовiшча, - сказаў Рой стомленаму Скоцi. - Хацiна ў лесе, вяртанне паляўнiчага дадому.

- Дзе яго нехта чакае, - дадаў Скоцi.

З комiна iшоў дым, i калi яны спынiлi човен у скалiстай бухце, дзверы хацiны адчынiлiся i з iх выйшлi двое.

Раздзел пяты

- Сахаты! - усклiкнуў Рой.

Гэта быў мажны мужчына. Паводзiў ён сябе бяспечна, хадзiў няспешна. З бяспечнасцю сапраўднага ляснога валацугi пераадолеў ён дваццаць ярдаў, якiя аддзялялi хацiну ад вады. Ён быў вельмi падобны на ляснога звера, iмем якога яго назвалi, i Рою заўсёды здавалася, што яму былi б да твару i магутныя рогi сапраўднага лася.