Жер сату – Отаныңды сатқанмен тең,
Алтын ай, Күміс күнің батқанмен тең.
Айрылып Жер Анадан аялаған,
Баяғы құлдығыңа қайтқанмен тең.
Жер сату – өз анаңды сатқанмен тең,
Қарғысы қас дұшпанның атқанмен тең.
Жеріңді алған алпауыт байсымақтың
Босағасын күзетіп жатқанмен тең… – деп басталатын өлеңі бүгін де өзінің өзектілігін жойған жоқ. Немесе Мұраттың осы жинаққа кіріп отырған «Жаңаөзен толғауын» алайық. Мұнда да өзекті өртеген өкініш, күйініш. Жаңаөзенде өздерінің азаматтық құқығын қорғап, наразылық акциясына шыққан жұмысшыларға оқ атып өлім құштырған қатыгездікті, билікті айыптайды. «Не сұмдық – азаматты атып тастау, құқығы үшін күрескен өндірісте» деп назаланады. Бұл өлеңдерден Мұраттың аса биік азаматтық болмысы айқын көрінеді. Өзінің өмірлік жары Нәдияға арналған өлеңі де сезіміңді селт еткізбей қоймайды.
Болат БОДАУБАЙ, жазушы, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты.
ӘР ТАҚЫРЫПҚА АРНАҒАН ӨЛЕҢДЕР
Жер сату – Отаныңды сатқанмен тең,
Алтын ай, Күміс күнің батқанмен тең.
Айырылып Жер Анадан аялаған,
Баяғы құлдығыңа қайтқанмен тең.
Жер сату – өз анаңды сатқанмен тең,
Қарғысы қас дұшпанның атқанмен тең.
Жеріңді алған алпауыт байсымақтың,
Босағасын күзетіп жатқанмен тең.
Жер сату – өз үйіңді сатқанмен тең,
Дүние – пайдасы не, болғанмен кең.
«Жерұйық» – Асан бабам қойған атын,
Қалар болып бір сәтте-ақ бөтен мекен.
Жер сату – өз ұлыңды сатқанмен тең,
Күшігін аш бөріше қапқанмен тең!
Өспей жатып, өшіріп бар үмітін
Келешегін балтамен шапқанмен тең.
Жер сату – жан-жарыңды сатқанмен тең,
(Боларын ол да осылай сезген бе екен?)
Ел-Ана, Ару-Ана, әлди қызың,
О дағы «жезөзекше» боп кетер ертең.
Жер сату – жан-жарыңды сатқанмен тең.
Махаббатын аяққа басқанмен тең.
Намыс, кек, ар-ұяттан ада болып,
Күйігін өкініштің татқанмен тең.
Жерді сату – досыңды сатқанмен тең,
Асыл жанды өзіңе пейілі кең.
Бар асылды сатқандай не көрінді,
Мәреміз бе бүгінде осы жеткен.
Кереку.2003ж
Торговать родной землею – значит Родину предать,
Золотистый месяц ночи, дня сиянье потерять!
Потеряв родную землю, что взлелеяли отцы,
Будем нищими рабами, прятать взгляд как беглецы!
Торговать родной землею – все-равно, что мать продать,
Все-равно, что все проклятья своего врага принять.
Где вчера ты мог так гордо по земле своей шагать,
Завтра будешь у порога чьи-то крошки подбирать.
Торговать родной землею – это как продать свой дом,
Не смотри, что мир огромный, для чужих нет места в нем!
Жеруйык, – назвал когда-то край родной Асан Баба,
Но нигде не будет рая для изгоя и раба!
Смотрит сын с улыбкой в небо и не ведает пока,
Что голодный волк вонзает зубы в своего щенка,
Что уже топор заточен чьей-то жадностью слепой,
Чтоб срубить росток надежды равнодушною рукой!
Кто своей землей торгует – продает сестру родную,
Ту, что к сердцу прижимала, берегла и согревала.
И не думала святая, нас качая на руках,
Что продать ее готовы на утеху чужакам!
Торговать своей землею – как жену свою продать,
Что детей твоих растила и всегда тебя ждала.
Растоптать любовь, на деньги честь и совесть променять.
Сердце деньги не заполнят, боль с годами не унять!
Торговать землей сравнимо с тем, что друга ты продал,
Кто делил с тобой невзгоды и предательства не ждал!
Сотни лет хранили предки землю словом и мечом,
Кто же мы, чего достойны? – степь родную продаем!
(перевод на русский язык Марата Муратовича Абдрахманова, 2003 г.)
Читать дальше