Галибя Идиятова - Туган ягым Ярмәгем

Бер ат бара арбалы, матур итеп бизәлгән.

Аның да хуҗасы ир-ат, сөлге, яулык, бүләкләрне

төягән.

Тукталалар бик күп йортка, сәләмләшеп китәләр.

Бүләк чыгарган хуҗалар биеп тә күрсәтәләр.

Авылның гореф-гадәтен кирәк дәвам итәргә,

Хөрмәтле җитәкчеләр җыелышып уйлаша.

Актив оештыручыларга йөкләмәләр бирәләр.

Эшмәкәрләрдән, эш оешмаларыннан ярдәм итүне

үтенәләр.

Сабан туе матур үтә, бик бай кибетләр тора.

Палаткалар да куйганнар кереп чәйләр эчәргә.

Уңган, оста пешерүчеләр пылау, кыздырган ит,

Чәй кайнатып, барысына да җиткерәләр.

Бар кешенең йөзе якты, күрәсең, кунакка килгәннәр.

Туганнар анда җыела, сыйныфташлар күрешәләр.

Кереп утырып, ял итеп, аралашып, риза булып китәләр.

Бәйрәм тыныч үтә, алып баручылар эшләрен оста

үтиләр.

Бу матур көн берләштерә туган, күрше, танышын да.

Сабан туйлар елда үтсен аяз күгебез астында.

Кыз-егетнең туйлары да булсын ешрак авылда.

Элегерәк авыл тулы бала-чага: шаяру, уйнау, көлү.

Урамда төрле уеннар: лапта, качыш, йөгерү.

Җәй аенда көн җылынгач, кыз- балалар җыела,

Бик җитди серләшеп алар уйлый кая барырга?

«Ачы» болынына брып чәчкәләр җыяргамы?

Әллә «ачы ташлыгында» су кереп кайтыргамы?

– Киттек, дуслар, су керергә, чәчкәләр дә җыярбыз.

Күбебез бит йөзә белми, йөзәргә өйрәнербез.

Шулай уйлашканнан соң китәләр су керергә.

Ярый әле өйләр якын, елга буенда гына.

Баралар уйнап, шаярып «ачы ташлыгы» ягына.

Анда бик ипле урын бар йөзәргә өйрәнергә.

Тирән түгел, тездән генә, әгәр белсәң урынын.

Аргы якка чыгып була, вак таш, комы да бар аның.

—

Алты- сигез яшьлек балалар шатланып чупырдыйлар.

Тирән җиргә бик кермиләр, күбесе йөзә белмиләр.

Өйрәтәләр зурраклар эт йөзгәнчә йөзәргә.

Тырыша һәрбер бала, булдыралмый тиз генә.

Шунда бер кыз әйтеп куя, ишеткәнме ул кемнән:

– Әгәр йотсаң тере балык, йөзәрсең аның кебек!

Карыйлар, яр янында вак балыклар йөзәләр,

Бигрәк инде алар матур, ялтыр-йолтыр киләләр.

Менә таптылар җаен, баш яулыгын алалар,

Ике башыннан тотып, суда шудырып баралар,

«маймычларны» тоталар.

Берседә җитә балыкның- тере килеш йотарга.

Кыю бала йота инде, суда йөзәсе килә.

Шулай тырышып өйрәнәләр су керергә, йөзәргә.

Мөмкин түгел өйрәнмичә, күп вакыт шунду үтә.

Чумып-чумып су керәләр, өшегәч ярга чыгалар.

Дер- дер килеп калтыранып, кояшта кызыналар.

Озак үтми инде вакыт, бик тиз кояш җылыта,

Трусилар кибеп беткәч, тагын төшәләр елгага.

Су керәләр, яр буенда юеш комда уйныйлар.

Ул комда төрле әйбер, юллар, таулар төзиләр.

Уйнап туйгач, чәчкә җыеп, кайталар өйләренә.

Гаиләдә булган туган аларны каршы ала.

• • •

Еллар алар үтеп тора, балалар да үсәләр,

Бергә укып, аралашып мәктәпне бетерәләр.

Элек су кергән җирләрне хәзер табуы бик кыен.

Тәбигать үзгәртеп тора болын, елга буйларын.

«Ачы ташлыгы» дигән җир үзгәргән, танымассың,

Елга да башкача ага, тирәнәйгән, күрәмсең?…

Яр буеннан барып булмый- таллар, үләннәр баскан.

Авылда балалар бик әз, сукмаклар тапталмаган.

Юксынма, Сок елгабыз, балалар кайтып тора,

Яшь чакларны искә алып, сагынып киләләр яныңа.

Җәй көнендә һәрбер йортта утын «суктылар» тирестән.

Бер- берсенә өмә белән йөрделәр туган- күршеләр.

Ничек утынны сугарга? Авыл халкы ул белә…

Кыш көнендә алар тиресне тигезләп өеп куя.

Җәй җиткәч тараталар, су сибеп таптаталар.

Аның өчен бер ат кирәк тирестә йөретергә.

Халык елгадан су китерә мичкә (бочка) белән арбада.

Ташып торучы, аты белән, бик күп тапкырлар бара.

Шул җәемгә су сибәләр, ат таптый хуҗа белән,

Байтак вакыт үткәннән соң тирес була бик йомшак.

Крыйларын тигезлиләр, түгәрәкләп куялар,

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.