Andrey Tikhomirov - Fiset shqiptare. Migrimet Indo-Evropiane

Shkencëtarët ishin në gjendje të rivendosin pjesërisht sekuencën e kromozomit Tutankhamun Y dhe, në mënyrë të veçantë, të përcaktojnë se cilat haplogrupe janë të pranishëm në të. Njëri prej tyre doli të jetë R1b1a2 – dhe nëse për shumicën e lexuesve kjo kombinim i shkronjave dhe numrave nuk thotë asgjë, atëherë është i njohur mirë për specialistët. Më shumë se gjysma e burrave në Evropën Perëndimore e mbajnë këtë haplogrup në kromozomet e tyre Y, dhe në disa vende proporcioni i të afërmve të faraonit është afër 70% (për shembull, në Francë ky haplogrup është i pranishëm në 60% të burrave, dhe në Spanjë – në 70%). Me sa duket, R1b1a2 u formua rreth 9.5 mijë vjet më parë në një popullsi të njerëzve që jetonin në brigjet e Detit të Zi. Rreth 9 mijë vjet më parë, transportuesit e këtij haplogrupi filluan të lëvizin ngadalë në veri-perëndim – ishin ata që sollën bujqësinë në Evropë. Për më tepër, në mesin e Egjiptianëve modernë, përqindja e transportuesve të haplogrupit R1b1a2 është më pak se një përqind. Autorët e një studimi të ri po shqyrtojnë disa hipoteza që shpjegojnë sesa të rralla në Egjipt R1b1a2 mund të hynte në kromozomet e Tutankhamun. Një mundësi sugjeron që haplogrupi «udhëtoi» në ADN-në e Hitejve – njerëzit indo-evropianë që jetuan në Azinë e Vogël në epokën e bronzit. Rreth 4400 para Krishtit, disa nga Hitejtë, në kromozomet Y të të cilëve ishin të pranishëm R1b1a2, shkuan në Evropë, dhe në periudhën midis 2500 dhe 2300 para Krishtit, Hitejtë migruan pjesërisht në Egjipt. Gjeneologjia e Tutankhamun mund të gjurmohet vetëm në një periudhë relativisht të shkurtër kohore, kështu që është e mundur që faraoni i ri mund të kishte rrënjët Hiteze, domethënë indoevropiane.

Në mijëvjeçarin e parë para Krishtit e. dhe në shekujt e parë të epokës sonë, fiset iranishtfolëse të Sarmatians dhe Scythians ishin të vendosur në hapësirat e Steppit të Madh. Sipas shkencëtarëve, këta ishin pasardhësit e kulturave Andronovo dhe Srubnaya. Stepat e Uraleve Jugore, ku kaluan kufiri i shpërndarjes së këtyre kulturave, kontaktet e ndërsjella midis tyre ishin një zonë e proceseve etnike aktive, si rezultat i së cilës u formua bota Sarmatiane. Shprehjet «Sarmatians» dhe «Savromats» të hershëm janë kolektivë, domethënë një grup i gjerë i fiseve të lidhura të nomadëve të hershëm. Në përshkrimet e autorëve antikë, gjejmë emrat e disa prej këtyre fiseve: Aors, Alans, Roxolans, Siraks, Yazamats, Yaksamates etj. Ndoshta monumentet e vetme të qëndrimit mijëravjeçar të Sarmatianëve janë gurë të shumtë, ndonjëherë duke arritur lartësinë 5—7 metra. Luginat Savromat dhe Sarmatian më së shpeshti janë të vendosura në grupe në vendet e larta, kodrinat, syzat, nga ku hapet një panoramë e gjerë e stepave të gjera.

Airyanem-Vaedzha («Hapësira Aryan») – shtëpia mitike stërgjyshore e iranianëve të lashtë, Arianët; sipas Videvdat (Vendidad, libri i parë i Avesta, një përmbledhje librash të shenjta të fesë së lashtë iraniane, një lloj vazhdimi iranian i Vedave), fillon me një listë të 16 «lokaliteteve dhe rajoneve» më të mira «të krijuara nga Ahura Mazda për njerëzimin (Material nga Wikipedia – enciklopedia falas). Ky vend përshkruhet si rrafshinë e pafund përmes së cilës rrjedh lumi i bukur Daitya (Vahvi-Datiya). Si katastrofa të dërguara në vend nga Ahura Mazda, u quajt «gjarpri i kuq» dhe një dimër dhjetë muajsh. Kushtet e vështira klimatike të «vendit më të mirë» shkaktojnë debate midis shkencëtarëve – për shembull, Helmut Gumbach shpjegon këtë mospërputhje me humbjen e vijës që është e pranishme në tekstin Pahlavi të Avesta: «dhe pastaj: shtatë muaj verë dhe pesë muaj dimër», e cila është plotësisht në përputhje me normat klimatike dhe gjeografike të Jugut Urals. Mjaft shpesh përmendet edhe në pasazhe të tjera të Avesta-s si atdheu legjendar i Zarathushtra-s dhe si qendra e botës. Sa për mbretërinë e kafshëve, zvarranikët – dëborë zvarritës gjenden ende në Urale Jugore.

Autorët antikë para Krishtit quhen Urals – Lycos, (që në greqisht do të thotë «ujk»), Ptolemeu – Shekulli II. BC – Daiks, Zemarha – 568 – Daikh, Ibn Fadlan – 921—922. – Jaih, al-Idrisi – 1154 – Ruza, Annals Russian – 1229 – Yaik, Willem Rubruk – 1253 – Yagak, N. and M. Polo – 1265 – Yagat, Ibn Battuta – 1333 Ulusu, Harta e Muscovy S. Herberstein 1549 – Yaik, K.Kh. Jalairi – 1592 – Yaik, «Libri për vizatimin e madh» – 1627 – Yaik, burime ruse – XVII—XVIII – lumi Zapolnaya, Dekret i Katerinës II për riemërimin e lumit – 1775 – Ural. Emri Yaik dhe Daiks, Daikh, Yagak dhe të tjerë në përputhje me të janë gjetur për rreth 2 mijë vjet. Shtë e lehtë të vihet re që emri i lumit Daitya është shumë i ngjashëm me sa më sipër! Ndoshta emri i lumit daton nga iranishtja-sllavishtja dhe do të thotë «dhënie». Arias (Arianët) – emri i popujve që u përkasin indo-evropianëve (kryesisht indo-iranianë). Gara ariane – një term i përdorur në konceptet raciste për t’iu referuar llojit racor «më të lartë» – biondë arias, themeluesit e civilizimeve të mëdha. Etnonimi Aryan shumë mijëvjeçarë më parë do të thoshte «lërmues», dhe më pas u bë emri i njerëzve në pushtet në Indinë e lashtë. Shtë e mundur që ekziston një lidhje midis fjalës «Arianë» dhe fjalës së përbashkët në rrënjë të saj për të gjithë sllavët balltikë, që do të thotë këtë koncept fillestar.

Fjala latine aries do të thotë dash, ngrihet. Pranë saj dhe homologut Grek. Bazuar në mitologjinë e himneve Vedike të përbërë nga Arianët, mund të konkludohet se «atdheu origjinal i fisit të tyre stërgjyshor ishte një vend i butë, i ngjashëm në klimë me Rusinë qendrore, një vend i huaj për tropikët dhe ngricat e tokës më të afërt me polin …». Arianët u afruan ngushtë ose madje përbënin një komunitet të lidhur ngushtë me fiset sllave Proto-Baltike. Një nga konfirmimet kryesore shkencore të këtij fakti është ngjashmëria mahnitëse e sanskrite e arianëve Vedik me gjuhët sllave, veçanërisht ato sllave lindore – për sa i përket bazës kryesore leksikore, strukturës gramatikore, rolit të formantëve dhe shumë veçorive të tjera.

Gjetur në vitin 1993 në Altai, mamaja e «Princeshës së Ukok», siç kanë zbuluar shkencëtarët, gjithashtu i përket Kaukazianëve. Besohet se kjo është një nga zbulimet më të rëndësishme arkeologjike të fundit të shekullit XX. Sipas besimeve të popullsisë indigjene të Altait, ajo ruajti të ashtuquajturën fyt të tokës – hyrjen në mbretërinë nëntokësore. Sa për kombësinë e «Princeshës së Ukok», mosmarrëveshjet janë ende në vazhdim. Analiza e ADN-së tregoi se vajza i përkiste racës Kaukaziane, antropologët gjithashtu pohojnë se «Princesha e Ukok» «kishte tipare Kaukaziane të Jugut, dhe rrobat e saj janë me origjinë indoevropiane, jo turke». Siç vijon nga të dhënat e hulumtimit ndërdisiplinor, «princesha» vdiq në moshën rreth 25 vjet, ajo i përkiste shtresave të mesme të shoqërisë Pazyryk dhe jetoi rreth 2.5 mijë vjet më parë. E cila dëshmon shpërnguljen e popujve indoeuropianë jo vetëm në perëndim (Evropë) dhe në jug (Hindustan), por edhe në lindje. Dihet se një grup i madh i fiseve Kaukaziane «di» jetuan në Kinën moderne perëndimore deri në shekullin e 5-të, dhe më pas u asimiluan me kinezët. Në Siberinë Jugore në mijëvjeçarin e 1 para Krishtit. dhe unë mijëvjeçari para Krishtit njerëzit Kaukazoidë të Dinlinas bredhin, pastaj të përzier me Kirgizin, këta janë të ashtuquajtur Kirgiz Yenisei.

Lojë me birila (përkatësisht): Arkaim, Evropë, kulturë gropa.