Meier G. F. L. с. § 130.
Wolff Ch. Ont. § 143: «Quae in enti sibi mutuo non repugnant, nec tamen per se invicem determinantur, essentialia appellantur, atque essentiam entis constituunt».
Ibid. § 144: « essentia primum est, quod de ente concipitur, nec sine ea ens esse potest ».
Ibid. § 153: «Per essentiam ens possibile est».
Ibid. § 167, 168. Wolff Ch. Vernünfftige Gedancken von Gott usw. § 33. «Dasjenige, darinnen der Grund von dem übrigen zu fnden, was einem Dinge zukommet, wird das Wesen genennet».
Meier G. F. Metaphysik. § 58, 51.
Ibid. § 50, 51.
Это положительное философское понимание сущности «или формы» можно назвать предметным трансцендентальным учением в противоположность той отрицательной переделке, которой подвергся трансцендентализм у Канта, чтобы стать субъективизмом. Самый печальный результат субъективизма – исчезновение предметного понимания «сущности или формы» потому, что вместе с тем теряется предметный смысл разумного основания, а следовательно, и возможность объяснения из него.
Wolff Ch. Ont. § 156: «Cur essentialia enti insunt, ratio intrinseca nulla datur».
Ibid. § 157: «Cur attributa insunt, ratio suffciens in essentialibus continetur».
Ibid. § 160: «Cur modi inesse possunt, ratio suffciens in essentialibus continetur; cur vero actu insint, ratio vel in modis antecedentibus, vel in ente alio ab eo, cui insunt, diverso, aut pluribus istiusmodi entibus, vel denique partim in modis antecedentibus, partim in ente alio ab eo, cui insunt, diverso, vel pluribus etiam entibus aliis quaerenda».
Ibid. § 164: «Modorum possibilitas, quorum ratio in essentialibus continetur, inter attributa referenda». § 166: «Si ratio suffciens, cur modi inesse possint, in modis aliis continetur; eorum possibilitas in numerum modorum referenda».
Ibid. § 288: «Quodlibet, dum est, necessario est».
Мейер определяет следующим образом: «Wenn man nun eine Sache betrachtet, aber nicht im Zusammenhange mit andern Sachen ausser ihr, oder wenn man gar nicht auf ihre Gründe und Folgen sieht, die ausser ihr befndlich sind, so betraсhtet man sie vor sich selbst». Meier G. F. Metaphysik. § 29.
Wolff Ch. Ont. § 315: «Necessitas absoluta est, quae ex essentia entis oritur; quae vero aliunde provenit, nonnisi hypothetica».
Ср.: § 303–305.
Ср.: Wolff Ch. Ont. § 308.
Перевод термина contingens через «случайный» правилен, поскольку в «случае» есть идея совпадения, совокупления, соприкосновения, контакта, но он не точен, поскольку в нем есть идея приключения или случайности. Кроме того следует при переводе различать contingens и accidens, тем более, что и последний термин есть характеристика, присущая модусу. Ср.: Wolff Ch. Philosophia rationalis sive Logica etc. § 67: «Mutabilia, quae enti insunt, nec per essentialia determinantur, Modos appellare soleo; Scholastici accidens appellare solent, sed praedicabile, et nonnunquam accidens separabile ».
Wolff Ch. Ont. § 309–311: «Ens contingens est <���…> quod rationem existentiae suae extra se in ente alio, aut in ente a se diverse habet».
Ср.: Wolff Ch. Ont. § 851: « Ens unum A dicitur dependens ab altero B , quatenus ejus, quod ipsi A inexistit, ratio in hoc altero В continetur».
Wolff Ch. Ont. § 908: «Quod contingenter existit, id a causa quadam effciente productum est».
Ibid. § 866: « Principium dicitur id, quod in se continet rationem alterius». Cp.: Meier G. F. Metaphysik. § 235: «Nemlich wir unterscheiden den Grund von Principium, oder wie man dieses Wort auf deutsch geben kan, die Quelle» usf.
Ibid. § 874: «Quodsi principium in se continet rationem possibilitatis alterius, principium dicitur essendi; si vero rationem actualitatis, principium fendi appellatur».
Ibid. § 875: «…essentialia sunt principium essendi modorum, modi autem alii antecedentes et entia ab eo, cui ipsi insunt, diversa, sunt principia fendi modorum».
Ibid. § 880: « Principium internum est, quod in principiato existit. Principium vero externum est, quod extra principiatum existit».
Principium fendi в качестве идеального момента по смыслу всего учения Вольфа может иметь место в том единственном случае, когда речь идет о Боге, так как Бог – единственное ens, к сущности которого относится существование. Поэтому уже principium externum не может совпадать с principium fendi. Но, с другой стороны, и possibilitas, хотя имеет свое разумное основание, в конечном счете в essentialia, тем не менее содержится и in aliis modibus. А потому по точному смыслу § 851 (Ens unum A dicitur dependens ab altero B, quatenus ejus, quod ipsi A inexistit, ratio in hoc altero В continetur) здесь идет речь «об одном А » и «другом В», а это есть условие наличности источника (Principium dicitur id, quod in se continet rationem alterius, § 866). В общем здесь смысл дедукции Вольфа ясен, хотя и не отличается присущей ему отчетливостью разделений.
Wolff Ch. Ont. § 881: « Causa est principium, a quo existentia sive actualitas entis alterius ab ipso diversi dependet, tum quatenus existit, tum quatenus tale existit». – Вольф придает значение этому добавлению в определении причины, так как, по его мнению, такое определение есть наиболее широкое, оно не только определяет действующую причину, но также причины формальные, финальные и материальные, совокупность которых и создает, что вещь именно tale existit. Ср. § 951.
Читать дальше
Конец ознакомительного отрывка
Купить книгу