Bourgeon J.-L . Charles IX… P. 64; см. также: Idem . L’assassinat de Coligny. P. 119.
Idem . La Fronde parlementaire… P. 84.
Ibid. P. 89.
Roelker N . Lyman, One King, One Faith: The Parliament of Paris and the Religious Reformation of the Sixteenth Century. Berkeley; Los Angeles, 1996. P. 319.
Roelker N . Op. cit. P. 319. См. также: Waele M. de . Une question de confiance? Le parlement de Paris et Henri IV, 1589–1599 (Дисс. McGill University, 1995). P. 36–37.
Registres des deliberation du Bureau de la Ville de Paris / Ed. François Bonnardot (Далее: Reg. BVP). P., 1893. Vol. 7. P. 8.
Данные Archives nationales. (Далее: AN). X2A 938, датированные 20–23 августа 1572 г., цитировались Жаном Луи Буржоном: La Fronde parlementaire. P. 75n. Правда, это не объясняет, чем занимался суд 19 августа, но все же опровергает мнение, будто магистраты намеренно уклонялись от обязанностей целую неделю, не говоря уж об их участии в "восстании". Регистр уголовных дел этого периода также содержит запись от 26 августа, что в этот день суд вернулся во Дворец (AN. Х2А 1203, depots des procès criminels, 26 August 1572. Я благодарю Элизабет А.Р. Браун и Мари Ноель Бодуэн-Матузек за оказанную мне помощь в наведении соответствующих справок).
Bourgeon J.-L. La Fronde parlementaire… P. 29.
Bourgeon J.-L . L’assassinat de Coligny. P. 99–102.
Ibid. P. 102.
Ibid. P. 105–106.
Ibid. P. 105.
Diefendorf B. Beneath the Cross… P. 88–92.
Bourgeon J.-L. Pour une histoire, enfin… P. 127–128; Idem . Les légendes… P. 110–111; L’assassinat de Coligny. P. 88–89. Сложность отношения отцов города к религии рассматривалась в кн.: Diefendorf В. Beneath the Cross… P. 3–4. P. 159–175; об их отношениях с Гизами см. Р. 179–180. См. также: CarolI S . The Guise Affinity and Popular Protest during the Wars of Religion // French History. 1995. № 9. P. 125–152.
Bourgeon J.-L. L’assassinat de Coligny. P. 81–82; Idem. Les legendes… P. 110–111; Idem . Une source sur la Saint-Barthélemy… P. 527, 533, 536.
Diefendorf B . Paris, City Councillors in the Sixteenth Century: The Politics of Patrimony. Princeton, 1983. P. 95–109; Idem. Beneath the Cross… P. 170–171, 233. № 68. Следует прибавить, что Марсель сохранял доверие королевы и после Варфоломеевской ночи. Его сыну Матюрену [бывшему, как и его отец, ювелиром. — Ред .], состоявшему при дворе герцога Анжуйского, было поручено от имени его отца составить опись драгоценностей, которые принадлежали королеве и ее дочерям и отданы ювелиру Матюрену Люссо — одному из жертв бойни. (AN. Minutier central L1X, 222: Inventaire après décès de Mathurin Lussault et de sa femme Françoise Baillet, 1 septembre 1572).
Diefendorf B . Beneath the Cross… P. 170.
d’Arbaleste Ch . Mémoires de Madame de Mornay sur la vie de son mari // du Plessis-Mornay Ph. Mémoires et correspondance. Genève, 1969. Vol. 1. P. 63–68. По поводу голосования за Перреза на пост купеческого прево см.: Reg. BVP. Vol. 7. P. 5.
Diefendorf B . Beneath the Cross… P. 172.
Ibid. P. 172–173. Буржон занимает загадочную позицию по отношению к документам из "Регистров" городского совета. Он отмахивается от них как ото лжи, сфабрикованной для сокрытия фактов, но все же цитирует, когда они отвечают его целям. Насколько я могу судить, его единственный критерий при оценке документов основан на том, подтверждают ли они его заданные схемы или нет. В L’assassinat de Coligny… p. 103, n. 31, например, он ссылается на документ из публикации: Histoire de la Ville de Paris / ed. Felibien et Lobineau, сообщавший, что король приказал купеческому прево "de se saisir de toutes les clefs des portes de la ville, et fermer toutes les chaînes, et faire armer tous les bourgeois et les poster aux cantons et carrefours de la ville". Он пытается использовать этот отрывок для обличения "Городских Регистров" "qui n’en souffle mot" как "encore plus mensogner". Ho Registre (vol. 7. P. 11) appears to refer to exactly the same orders from the king, except that the extract in Felibien and Lobineau’s history has left out a few key phrases. After ordering the city gates closed, the orders given in the Registre were to "faire tirer tous les basteaux du coste de lad. ville, et iceulx fermer de leurs chesnes et defifendre et empescher que nul n’eust a y passer; et se mettre en armes tous les capitaines, lieutenans, enseignes et bourgeois des quartiers et dixaines d’icelle ville, capables de porter armes; et iceulx faire tenir prestz par les cantons et carrefours de lad. ville, pour recepvoir et executer les commendemens de Sad. majesté, aincy qu’il en serait besoing et nécessite" [my italics]. Иными словами, приказ говорит о закреплении цепями лодок, а не о цепях, обычно используемых, чтобы затруднить продвижение по улицам в бурные времена. Не имея оригинала этого приказа, мы никогда не сможем объяснить расхождение между двумя вариантами, но я не вижу причин принимать версию Фелибьена и Лобино как более верную, чем та, что дается в "Регистрах ратуши" (См. также: Bourgeon J.-L Charles IX… P. 19, 41n; Idem . L’assassinat de Coligny. P. 101–102n, 106).
Bourgeon J.-L . L’assassinat de Coligny. P. 80–83, 88–89, 105–107, 118–119; Idem . Charles IX… P. 63–65.
Bourgeon J.-L . Charles IX… P. 64.
Читать дальше