J. M. Wallace-Hadrill, «The Franks and the English in the Ninth Century», History, XXXV (1950), p. 202–18.
C. Plummer, op. cit., II, p. LXV–LXVI; cp. D. Whitelock, The Peterborough Chronicle (Early English Manuscripts in Facsimile, IV, Copenhagen, 1954), p. 26–34.
Староанглийское слово, обычно используемое для обозначения военных сил англичан в отличие от датской here .
Очень полезный список ирландских и других источников содержится в кн.: А. О. Anderson, Early Sources of Scottish History A D. 400 to 1286,1 (Edinburgh, 1922), p. XXI–CI.
T. O. Maille, The Language of the Annals of Ulster (Manchester, 1910), особенно p. 18–19, 118–119.
P. Walsh, The Four Masters and their work (Dublin, 1944).
Sean Mac Airt, The Annals of Inisfalien (Dublin, 1951).
Ред. J. H. Todd (Rolls Series, 48, 1867). По поводу его датировки см. А. О. Anderson, op. cit.t p. XXXIV–VI, XCIX, и A. J. Goedheer, Irish and Norse Traditions about the Battle of Ctontarf (Haarlem, 1938), p. 1–12.
Ред. J. H. Todd, p. 50–51.
A. J. Goedheer, op. cit., главы I и III.
P. Walsh, «The Dating of the Irish Annals», Irish Historical Studies, II (1941), p. 335–375.
В этой связи см.: A. Molinier, Les Sources de l'Histoire de France, I и II (Paris, 1902); A. Potthast, Bibliotheca Hisiorica medii aevi, 2. Auflage (Berlin, 1895–1896). Много ценного библиографического материала по этим источникам и периоду можно найти в кн.: Dahlmann-Waitz, Quellenkunde der Deutschen Geschichte, 9. Auflage (Leipzig, 1931), а по периоду после 900 г. — в кн.: Wattenbach, Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter, Deutsche Kaiserzeit, ред. Robert Holtzmann, I, I и II (Berlin, 1942–1943).
Loup de Ferrteres, Correspondance, ред. L. Levillain, 2 т. (Les Classiques de l'Histoire de France au Moyen Age, 1927–1935).
Annales Bertiniani, ред. G. Waitz (SS. R. G., 1883).
H. Prentout, Etude critique sur Dudon de Saint-Quentin (Paris, 1916).
Ph. Lauer, Les Annales de Flodoard (Paris, 1905).
Richer, Histoire de France (888–995), ред. R. Latouche, 2 т. (Les Classiques de l'Histoire de France au Moyen Age, 1930–1937).
Vita Anskarii auctore Rimberto, ред. G. Waitz (SS. R. G., 1884). Cp. W. Levison, «Die Echte und die Verfalschte Gestalt von Rimberts Vita Anskarii», Zeitschrift der Vereins fur Hamburgische Geschichte, XXIII (1919), p. 89–146; id., «Zur wurdigung von Rimberts Vita Anskarii», Schriften des Vereins fur Schleswig-Holsteinische Kirchengeschichte, 2. Reihe (Beitrage und Mitteilungen) VIII, 2. Heft (Kiel, 1926), pp. 163–185. Эти два важных документа были переизданы в кн.: W. Levison, Aus Rhein'tscker und Frankischer Friihzeit (Dusseldorf, 1948), pp. 567–630. Существует и английский перевод «Жития св. Анскара»: Charles Н. Robinson, Anskar, The Apostle of the North (London, 1921).
Ред. В. Schmeidler (SS. R. G., 1917). В KHl, V, кол. 283–289 содержится удобный обзор всей проделанной с 1917 г. работы, а также хорошая библиография, составленная Стуре Болином. См. английский перевод в: F. J. Tschan, History of the Archbishops of Hamburg-Bremen (Columbia, 1959), который и цитируется здесь.
Cholion 142; ред. Schmeidler, p. 262; Tschan, op. citp. 210.
I, LXI; ред. Schmeidler, p. 59; Tschan, op. cit., pp. 52–53.
III, LIV; ред. Schmeidler, pp. 198–199; Tschan, op. cit, pp. 160–161.
IV, VIII; ред. Schmeidler, pp. 235-2366; Tschan, op. cit., pp. 191–192.
King Alfred's Orosius, ред. H. Sweet (Early English Text Society, 79, 1883), pp. 17–21.
Sture Bolin, Danmark och Tyskland under Harald Gormson. Grudtinger i dansk historia under 900-talet, Scandia, IV (1931), pp. 184–209.
Adam of Bremen, II, XXX; ред. Schmeidler, pp. 91–92; cp. L. Weibull, Kritiska undersdkningar i Nordens historia omkring ar 1000 (Kobenhavn, 1911), pp. 91-101.
Theodricus Monachus, Historia de antiquitate regum Norwagiensium, ред. G. Storm, Monumenta historica Norvegice (1880), p. 1–68; Saxo Grammaticus, Gesta Danorum, ред. A. Holder (Strassburg, 1886). Относительно Саксона см.: A. Campbell, «Saxo Grammaticus and Scandinavian Historical Tradition Saga-Book of the Viking Society», XIII, I (1946), pp. 1-22. По поводу более ранних произведений скандинавской письменности см.: Sture Bolin, От Nordens aldsta historieforskning (Lunds Universitets Asskrift, 1st Avd., band 27, no. 3, 1931). См. также KHL, VI, кол. 587–602.
G. Turville-Petre, Origins of Icelandic Literature (Oxford, 1953).
Ibid., p. 89.
Njal's Saga, перевод Magnus Magnusson и Hermann Palsson (Penguin Books, 1960).
Лучшее введение в изучение Heimskringla, Истории норвежских королей, дает Peter Foote, см. пересмотренное и дополненное издание Everymann Edition (1961), p. VII–XXXI.
G. Turvill-Petre, op. cit.t pp. 26–47.
Ibid., pp. 30–31.
Lee M. Hollander, The Scalds (Princeton, 1947), p. 151.
Снорри Стурлуссон. Круг Земной. М., Ладомир, Наука, 1995. С. 171.
Там же, с. 172.
M. Ashdownf English and Norse Documents relating to the reign of Ethelred the Unready (Cambridge, 1930), p. 159. Сага цитируется по этому же переводу, с. 155–7.
Sune Lindqvist, Gotlands Bildsteine, 2 т. (KVHAA, 1941–1942).
По поводу памятников рунической письменности в целом см.: Н. Arntz, Handbuch der Runenkunde, 2-е изд. (Halle, 1944).
Lis Jacobsen, «Vikingetidens historiske danske Runeindskrifter. Bidrag til Sporgsmaalet om Runestenenes Tidsfaestelse», Scandia, V (1932), p. 103–147; Elias Wesson, Historiska Runinskrifter (KVHAA Handlingar, Filol.-Filos. Ser. 6, 1960).
Гельд— налог в Англии на содержание скандинавских воинов. — Прим. ред.
Читать дальше