Аскольд Де Герсо - Асамла тенче

Кафене кĕрсе вырнаçса ларсан Алина пĕр чарăна пĕлмесĕр калаçрĕ. Именесси çук пулас ку хĕр тĕпренчĕкĕн. Иринăн асăрхаттарăвне аса илтерсе пур тантăшĕсем çинчен каласа пачĕ, аслашшĕ пĕр çукшăнах ача çине мăкăртатнине те хăвармарĕ. Чылай мĕскер çинче пĕлтерчĕ, чылайăшне тавçăрмасăрах юлчĕ Çимун. Хăй вара ăнтан кайса итлесе ларчĕ хĕрачана, çав хушăрах унăн секер куçĕсенчен хăйĕн куçĕсене илмерĕ. Ытарайми илемлĕн курăнчĕç вĕсем ăна.

– Алина, эсир хирĕçлеместĕр пулсан, эпĕ пĕр самантлăха пăрăнам халĕ. Шăнкăравламаллисем пур, – терĕ каччă телефонне алла тытса.

– Мĕнле ĕнтĕ эпĕ хирĕçлеме пултараятăп, çавăн йышши сăйланă хыççăн. Çавах та вăрах мар. Анне мана пĕччен хăварма хушмарĕ, – пысăк çын евĕрех хуравларĕ хĕрача.

Тусĕсене шăнкăравласа вечеринка пулманнине пĕлтернĕ хыççăн манса кайиччен тесе килне шăнкăравларĕ. Алинăна хулари аттракционпа паллаштарма хатĕр пулнине пĕлтерчĕ Иринăна. Ирина ку сĕнÿрен тĕлĕнчĕ, çавах та качча хирĕçлемерĕ.

Каçхине, хĕрачанаасламăшĕн аллинчен тыттарнă хыççăн, каччă машинăран тĕрлĕ курупкăсем пушатма пикенчĕ. Ирина тĕлĕнсех кайрĕ:

– Ара, Çимун çав териех тăкакланма кирлĕ марччĕ ĕнтĕ. Мана кун хыççăн аван та мар. Кусене пурне те Алина ытараймасăр туянтарчĕ ĕнтĕ.

– Ирина, пуçăра ан илĕр! Эпĕ хамăн савăнăçпа туянтăм! – хирĕç кулчĕ кăна каччă. – Сирĕн питĕ пултаруллă мăнук! Вăл манăн куçсене уçрĕ пурнăç çине. Турă сыхлатăр ăна!

Ирина нимĕн ăнланса илеймесĕр тăчĕ. Мĕнле майпа пĕчĕк ача пысăк çынна куçне уçма пултартăр?

Иринăпа мăнукне килне ăсатса хăварнă хыççăн каччă тинех амăшĕ патне çул тытрĕ. Пÿрте кĕрсен каччă амăшĕнчен каçару ыйтрĕ. Унччен вара вăрттăн пăшăлтатсарах:

– Анне, пĕр пĕр йышăну турăм. Сана килĕшессе шанатăп. Хатĕрленсе тăр!

Нумай тытăнса тăмарĕ амăшĕ патĕнче – васкавлăн тухса вĕçрĕ çуртран. Тĕлĕннĕ амăшĕ темĕн те шутласа пĕтерчĕ, анчах тупсăмне çавах тупмарĕ.

…Çурсĕр те иртсе пыратчĕ пулĕ алăк умĕнчи шăнкăрав янăраса кайнă чухне. Хĕр ĕнертенпе йĕнипе хĕрелнĕ куçĕсемпе алăк шăтăкĕнчен пăхрĕ. Ту ленче никама та асăрхамарĕ, мĕнле тăрăшса тинкерсен те. «Ара, тĕлленмерĕ-çке», – терĕ пике хăйне хăй шанмасăр. Асăрханса алăкне ÿçрĕ те урайĕнче кĕмĕл тĕслĕ йăлтăркка хутпа илемлетнĕ курупка курах кайрĕ. Алла илсе уçрĕ курупкăна, шалта хĕрлĕ тĕслĕ кĕлчечек.

«Нивушлĕ Çимун килсе кайнă?» – вĕльтлетсе илчĕ пике пуçĕнче шухăш. Чечекĕн туни çине вара пикене тĕлĕнтерсе ылтăн çĕрĕ тирнĕ те çумне шурă хут лектернĕ. Шурă çинче хĕрлĕпе пĕртен-пĕр сăмах анчах çырнă: «Таврăнсам!»

Ку пулăм манăн пурнăçра яш çулсенчи тапхăрта килсе тухнăччĕ. Вăл вăхăтра ăнланса-тавçăрса çитме çук пулăмсем, тĕш-мĕш пирки уççăн калаçнине асилместĕп. Хăшĕ ял кулли пуласран шикленнĕ, хăшĕ тата та ăссăрсен пульницине ăсатасран та хăранă пулĕ, халĕ мĕскер ун çинчен хускатма. Пĕрре мар хам çинче сиснĕ çавнашкал пăхнине, мĕн-тăр каласа панă хушăра.

Çавă каçхине ĕçрен кая юлса таврăнма тÿр килчĕ. Отпуска тухнăран хутсемпе çÿресе чылай вăхăт иртрĕ. Отпуска вара, кашни çул тенĕн, кĕрхи вăхăтра тухатăп, хăвăр ăнланатăр, çак тапхăрта кăшт кун каç енне сулăнчĕ, кунçути тĕксĕмленме те пуçăнать. Тăвтă-пилĕк сехетре аванах каçхи сăн çапать. Енчен те пĕлнĕ-тĕк, çапла пырса тухасса, тепĕр кунхине хăварнă пулăттăм-ши хут ĕçĕсене? Машина çăмăллăн пырать асфальт сарнă тикĕс çулпа. Колонкăсенчен çепĕç кĕвĕ юхать салон тăрăх шăплăха сирсе.

Хула урамĕсене кĕрсе çитме нумай та юлманччĕ ĕнтĕ, икĕ-виçĕ çухрăмран та ытларах мар пулĕ, манăн машина ÿмĕнчен темĕн мĕльтлетсе иртрĕ вăркăннăн. Чарăну педалĕ çине те пусма ĕлкĕрмерĕм, çавах та чарăнтăм машинăна çул хĕрне кăларса. Ку вырăнта çак вăхăтра кам çÿретĕр-ши, тенĕ шухăш та килсе кĕчĕ пуçа, анчах та мĕлке вĕт курăнчĕ-курăнчех куç умĕнче. Куçкĕскирен пăхрăм, çавах çул çинче нимĕн те асăрхамарăм. Машинăн моторне чарса, тухрăм та каялла утрăм. Кунта çакă саманта та асăрхаттарса хăвармалла: ĕç-пуç çăва çывăхĕнче пулса тухрĕ, хире-хирĕç.

Мĕлкене асăрханă тĕлерех çитсен тепĕр хутччен те шырантăм, нимĕн те çук. Анчах та тĕлленмерĕ-çке?! Çавăн пек шутланăччĕ çеç, шалти туйăмпа ура сассисене илтрĕм. Çук, тĕлленмерĕ, тинкеререх пăхсан, хĕрессемпе палăксем хушшинче такам шалалла утнине курах кайрăм. Хăрарăм тени сахал пулать, çÿçсем вирелле тăрса кайрĕç пуç çинче. Пĕтĕм ÿт-пÿ ваккăн чĕтреме пикенчĕ, нихăçан пулман япала. Пĕр шухăшсăрах хам çине хĕрес хыврăм, анчах мĕлке çухалмарĕ. Мани çине пĕр чĕптĕм те тимлĕх уйăрмасăр шалалла васкарĕ. Мĕскер асăрхама çитертĕм, унăн аллинче пĕр çыхă шурă çеçкесемччĕ. Тен, урăх тĕслĕ пулнă-тăк асăрхаман та пулăттăм.