Heinrich Luyken - Pro Iŝtar

— Kiu kuraĝis forkondukigi Omaron per reĝa ĉaro sen mia permeso; kaj forsekretigi lin sen mia scio?

— Ho, mia reĝo, — balbute respondis la reĝino, sin ĵetante antaŭ lin genue, — mi konfesas, ke mi meritas vian koleron, sed volu min aŭskulti: Mi tion faris ne pro mi mem, sed pro korrompita virino, kiun mi amas.

— Nenia korrompiteco de cento da virinoj povus pravigi tian malrespektan agon. La viroj, kiuj plenumis vian ordonon, perdos la vivon. Sed mi aŭskultos vin; parolu.

— Ho, mia dolĉa edzo, ne tiele koleriĝu kontraŭ la patrino de viaj filoj; kaj ne tiel severe punu virojn, kiuj endanĝerigis sin, por servi al reĝino! La ĉefpastroj volas mortigi Omaron pro tio, ke li scias pri iliaj hontindaj metodoj eldetrui la antikvan kulton al Jehova en Betraĥ, en la lando Uc. Amikino mia amas lin per tuta sia koro. Kun larmoj kaj per vortoj brulantaj de pasio, ŝi petegis min helpi al ŝi; kaj ni, malsaĝaj virinoj, ne povis elpensi alian planon ol forsekretigi lin. Sciu, ho reĝo, ke Omar estis ĉirkaŭita en la astrologia kolegio de spionoj, dungitaj de la ĉefpastroj, kaj kiuj ombrumis ĉiujn liajn paŝojn. Do nur per reĝa ĉaro ni povis trompi ilin.

Dum la reĝino parolis, la vizaĝo de la reĝo ankoraŭ pli kaj pli malsereniĝis. Lia vundita fiero kaj lia kolero ŝajne cedis lokon al granda maltrankvilo.

— Ĉu vi komprenas, virino, — li demandis malgaje, — ke per via malsaĝa ago vi eble venigas al krizo la ĝis nun retenitan konflikton inter la trono kaj la Sumera hierarkio? Sed leviĝu kaj penu per via sagaco helpi al mi eviti ĉi tiun malfeliĉon. Verdire, mi ne scias, kiun mi povas fidi en la palaco, krom Ilu-ittia; eĉ en la armeo troviĝas insidemuloj. Kvankam mi alte ŝatas Omaron, kaj tre deziras lian servon, cent haŭtoj liaj kaj cent ŝiritaj virinaj koroj ne egalvaloras la pacon inter la du partioj, kiom ajn supraĵa ĝi estas.

La reĝino leviĝis kun malpli peza koro pro la ŝanĝita voĉtono de la reĝa edzo.

— Ho, mia kara edzo, — ŝi diris, — mi efektive deziris evitigi al vi la jam delonge minacantan konflikton. En la okazo, se la pastroj mortigus Omaron, sciante, ke via reĝa moŝto deziras honori lin per alta ofico, malpaco ja estus neevitebla.

Dum kelke da momentoj la reĝo restis silenta; kaj la reĝino jam volis peti permeson sin retiri.

— Kie troviĝas Omar? — li demandis subite; sed antaŭ ol la reĝino povis respondi, li aldiris: — Haltu, ne respondu. Povas okazi, ke la ĉefpastroj demandos min; kaj estos pli bone por mi ne scii.

Hamul ĵus leviĝis, por reiri, gvidate de Abidan, al la aŭdiencejo, kiam la reĝo, disigante la kurtenojn, aperis en la malfermaĵo.

— Mi ne antaŭvidis, ho Hamul, — diris la reĝo, — renkonti vin ĉi tie. Antaŭ ol plenumi mian promeson al vi, mi volis paroli kun Ilu-ittia pri grava politika afero, kiu subite ekstaris.

La grandaĝulo facile riverencis, kaj diris:

— Permesu do, ke mi eliru kaj atendu la vokon de la reĝo.

Ilu-ittia, leviĝinte ĉe la eniro de la reĝo, ankaŭ riverencis. Parolante kun graveco, tamen kun senĝeneco, kiu enhavis eĉ ioman familiarecon, li diris:

— Volu pardoni, via reĝa moŝto; decas, ke mi sciigu al vi, ke Hamul, la senkompara saĝulo, kiun vi juste honoras pro lia elstara nobleco, estas mia avo. Mi fieras pri ĉi tiu parenceco. Gravaj motivoj ĝis nun hezitigis min tion konfesi. Sed la nunaj, maltrankvilaj cirkonstancoj kuraĝigas min malkaŝe paroli.

La ombroj malaperis dum momento de la vizaĝo de la reĝo; kaj sincera surprizo sin montris sur ĝi. Afable li diris:

— Juste vi fieras pri tia parenceco, Ilu-ittia; kaj al Hamul ne mankas kaŭzoj esti tre kontenta pri sia nepo; ĉu ne? Sed malkaŝe parolu, Ilu-ittia.

Ilu-ittia riverencis kun la gracieco de delikata kortegano, kaj respondis:

— La vortoj de la reĝo feliĉigas nin ambaŭ. Ilia bonkoreco kuraĝigas min sentime paroli. Hamul jam scias pri la deziro de la ĉefpastroj detrui Omaron kaj ĉiujn, kiuj povas atesti pri la sekretaj metodoj, uzitaj de ili, por elradikigi la Jehova-kulton en Betraĥ kaj en la tuta lando Uc. Mi mem sciigis al li, kie Omar nun troviĝas. Plue, Hamul ankaŭ ne estas nescia pri la klopodoj de la hereda hierarkio subfosi la potencon de la reĝa trono. Penu do, ho reĝo, konsentigi lin resti en nia lando, kaj dediĉi sian grandan saĝon al ĝia prospero. La reĝo ne povus trovi en la vasta mondo pli noblan, pli honestan kaj sentiman homon.

Ekvidante embarason kaj rifuzemon en la mieno de la avo, Ilu-ittia fervore aldiris:

— Ĝuste pro tio, ke Hamul ne estas spertulo pri la maŝaĵoj de nia interna politiko, lia senantaŭjuĝemo estos por la reĝo altvalora.

Ĉi tiu subita kaj eksterordinara sugesto embarasis la reĝon kaj Hamulon. La reĝo respondis:

— Via konsilo, Ilu-ittia, surprizas min, kaj montras al mi en bela lumo vian malegoismon. Tia penso ankoraŭ ne klare formuliĝis en mia kapo, kvankam la deziro ja naskiĝis profiti de la saĝo de via avo en la nunaj konfuzaj tempoj, kaj mi jam petis lin resti pli longe en mia lando. Hamul, mia patro, — li diris, sin turnante al la blankharulo, — eĉ reĝo de Babel ne povas proponi al vi honorojn; sed vi trovos ĉi tie, en la antikva lando de via glora prapatro Ŝem, ĉion, kion via animo povas deziri. Estu unu el tiuj ŝatindaĵoj sincera bonvolo de dankema reĝo.

Kortuŝite Hamul respondis:

— Vere, ho nobla reĝo, mi rigardas vian proponon kiel elstaran honoron, des pli, ĉar la vortoj, kiuj ĝin alportas, estas tiel afablaj. Se efektive mi posedas ian saĝon, tio estas pro longa vivo antaŭ la Eternulo, kaj aŭskultado al Lia voĉo en la koro. Li ja estas la fonto de ĉia saĝo. Rilate al subteraj politikoj mi estas kvazaŭ nur infano, kaj mia animo abomenas ilin; sed en la okazo, se miaj lastaj tagoj povos trovi okupon pli utilan ĉi tie, ol en Egiptujo, volonte mi pasigos ilin en via lando, ho reĝo.

— Mi ĝojas kaj dankas vin, ho benito de la eterna Spirito. Ĝuste pro tio, ke ankaŭ mia animo abomenas la subtilajn intrigojn kaj la malnoblajn konspirojn, ĉiam ĉirkaŭantajn la tronon, mi alte ŝatos la konsilojn de viro, en kiu estas la saĝa spirito de Dio. La Eternulo, via Dio, aldonu ankoraŭ multajn tagojn al via jam longa vivo, kaj kronu ilin per granda feliĉo.

Kiam la reĝo revenis en la aŭdiencejon, la ĉambelano sciigis al li, ke la ĉefpastroj Ŝankhatum kaj Ilu-ulba deziras aŭdiencon la sekvantan matenon pri tre grava afero.

Apenaŭ komenciĝis la ordinara, matena aktiveco sur la stratoj de Babel; nur homoj, kies okupo devigis ilin frue forlasi siajn kuŝejojn, vidiĝis ekstere, dum multaj ankoraŭ sin dorlotis per dormetado. Subite kolektiĝis antaŭ la pordego de la granda templo de Merodaĥ malgranda amaso da ekscititaj homoj, mallaŭte interparolantaj. Scivoleme ili enrigardis la antaŭkorton, ne kuraĝante eniri.

Post kelke da minutoj deko da pastroj elvenis el la templo kun vizaĝoj palaj de teruro: io eksterordinara okazis. Kio? La pastroj ne volis disvastigi la novaĵon inter la popolo; ili estis tro konsternitaj, kaj la afero estis tro terura. Kelkaj el la templanoj iris en direkto al la apudaj palacoj de la ĉefpastroj; aliaj sin turnis al la reĝa palaco, dum ankoraŭ aliaj malaperis sur flankostratoj, sekvate de la plej persistemaj el la scivoluloj.

Iom post iom grandaj svarmoj da homoj amasiĝis sur la vastaj stratoj kaj placoj en la ĉirkaŭaĵoj de la palacoj kaj temploj; kaj diversaj, pli-malpli fantaziaj famoj rondiris en la urbego. Fine jena terura novaĵo diskoniĝis: Uzibitum, la granda ĉefpastro, sin mortigis! Oni trovis la malvarman, rigidiĝintan kadavron, pendanta de trabo en la templo de Merodaĥ.

Granda konsterno regis la popolon. El la tri ĉefpastroj Uzibitum estis la plej respektata kaj, eble la sola vere amata, ĉar li plene konis la popolon, kaj simpatiis kun ĝi. Por la pli pensemaj estis terura la penso, ke tia eminenta sanktulo povis fari tion, kion la homa koro ĉiam instinkte rigardis kiel krimon kontraŭ Dio. Neniu povis konjekti sufiĉan motivon: Uzibitum, krom okaza malsano, ne havis — kiom sciis la popolo — kaŭzojn senti sin malfeliĉa. Li atingis per siaj naturdonoj la plej altan eminentecon en la lando, ŝajne ne minacatan de iu. Li estis fraŭlo, kaj liaj familiaj rilatoj estis kontentigaj. Ankaŭ liaj financaj aferoj estis en bona ordo.