John Tolkien: La hobito

— Kara mia, — li diris, — kiam vi venos? Kio pri la frua foriro? Kaj jen vi ankoraux matenmangxas, aux kiel vi nomas tion, je la deka kaj duono! Ili lasis por vi la mesagxon, cxar ili ne plu povis atendi.

— Kiun mesagxon? — konfuzite diris la kompatinda sinjoro Baginzo.

— Mil mamutoj! — diris Gandalfo. — Vi tute ne lertas cxi-matene, cxu vi ankoraux ne senpolvigis la kamenbreton?

— Kiel tio koncemas min? Suficxas, ke mi lavis la teleraron por la dekkvaropo!

— Se vi senpolvigus la kamenbreton, vi trovus cxi tion sub la horlogxo, — diris Gandalfo enmanigante al Bilbo noton, skribitan, kompreneble, sur la propra notpapero de Bilbo.

GXi tekstis jene:

De Torino kaj Kompanio al Rompsxtelisto Bilbo, saluton! Pro via gastigemo, ni dankas vin, kaj ni akceptas vian proponon de profesia asisto. Kondicxoj: pago nur je taskofino, ne pli ol dekkvarono de la tuta profito (se estos); garantio de cxiuj eventualaj vojagxkostoj; funebraj kostoj pagotaj de ni aux niaj anstatauxuloj, se tio okazus kaj se tion oni ne arangxus alimaniere.

Ne dezirante gxeni vian estimatan pludormon, ni antauxeniras por fari necesajn preparojn, kaj atendos vian bonvolan alvenon cxe la taverno Verda Drako, en Apudakvo, precize je la dekunua. Esperante, ke vi venos akurate,

Kun dauxra honoro

Profunde salutas

— Tio lasas al vi nur dek minutojn. Vi devos kuri,—diris Gandalfo.

— Sed… — diris Bilbo.

— Ne, vi ne havas tempon por tio.

— Sed… — rediris Bilbo.

— Nek por tio. Nun foriru!

GXis la fino de siaj tagoj Bilbo neniam memoris, kiel li trovis sin eksterdome sen cxapelo, sen bastono, ecx sen mono kaj aferoj kiujn li kutime kunportis, nek kiel li foriris post duonfinita kaj neordigita matenmangxo, lasinte siajn sxlosilojn en la manoj de Gandalfo, kurinte tiel rapide, kiel liaj vilaj piedoj permesis laux la sxoseo, preter la granda Muelejo, trans la Akvon, kaj ankoraux unu mejlon plu.

Li estis senspira, kiam li alvenis Apudakvon gxuste je la dekunua, kaj trovis, ke li ne kunportis ecx naztukon!

— Brave! — diris Balino, kiu atendis lin sur la sojlo de la taverno. GXuste tiam la aliaj gnomoj aperis el post la vilagxa stratangulo. Ili rajdis poneojn, kaj cxiu poneo estis sxargxita de sakoj, pakajxoj, ujoj kaj ilaroj. Trovigxis malgranda poneo, versxajne destinita por Bilbo.

— Surponeigxu, kaj ni ekiru! — diris Torino.

— Bonvolu pardoni min, — diris Bilbo, — sed mi ne havas mian cxapelon, mi ne kunportis mian naztukon, kaj mi ne havas monon. Mi ricevis vian noton nur post la deka kaj kvardek kvin minutoj, por esti preciza.

— Ne estu preciza, — diris Dvalino, — kaj ne maltrankviligxu! Vi devos travivi sen naztukoj kaj multaj aliaj aferoj gxis la vojagxofino. Pri cxapelo, mi havas kroman kapucxon kaj jakon en mia kofro.

Tiel ili ekiris, trotante de la taverno je iu bela mateno, fine de aprilo, sur sxargxitaj poneoj, kaj Bilbo portis malhelan kapucxon (iom makulitan de la vetero) kaj malhelan jakon pruntitajn de Dvalino. Ili tro grande mezuris por li, kaj li aspektis iom komika. Oni apenaux imagus, kion lia patro Bungo opinius pri li. Almenaux trankviligis lin, ke li ne aspektis tro gnoma, cxar li estis senbarba.

Ili ne vojagxis longe, kiam venis Gandalfo, majeste rajdanta blankan cxevalon. Li kunportis amason da naztukoj, pipon kaj tabakon de Bilbo. La grupo foriris do gaje, kaj ili intersxangxis fabelojn kaj kantojn dum ili plu rajdis gxis la tagfino, krom kiam ili haltis por mangxi. La mangxoj ne tiom multis, kiom dezirus Bilbo, sed li komencis opinii, ke aventuroj ne estas tiel malbonaj.

Unue ili trapasis Hobitlandon, kamparon liberan kaj respektatan, kie trovigxis decaj uloj, bonaj vojoj, pluraj tavernoj, kaj kie foje gnomo aux farmbienisto trapasxis pro siaj aferoj. Poste ili venis al landoj, kie la homoj parolis fremde, kaj kantis kanzonojn, kiujn Bilbo ne konis. Kaj plue ili vojagxis malproksime en la Solecajn Landojn, kie ne plu estis homoj, nek tavernoj, kaj kie la vojoj kadukigxis. Ne malproksime antaux ili mornaj montetoj etendigxis supren sub sombraj arboj. Sur kelkaj montoj antikvaj kasteloj aspektis tiel malice, kvazaux konstruitaj de misaj homoj. CXio sxajnis griza, cxar tiun tagon la vetero farigxis malbona. Pli frue estis bone, cxar dum majo estas kutime bela vetero, ecx en fabelaj rakontoj, sed nun estigxis malvarme kaj malseke. En la Solecaj Landoj ili devis bivaki lauxokaze, sed tie almenaux estis seke.

— CXu vere baldaux venos junio, — grumblis Bilbo, kaj li plauxdis post la aliaj en tre kota vojo. Estis post la tehoro, kaj pluvegadis dum la tuta tago. Akvo de lia kapucxo gutis en la okulojn, lia mantelo estis trempita je akvo, la poneo lacis kaj stumblis sur sxtonoj. La aliaj tro malkontentis por paroli. “Mi certas ke la pluvo jam atingas la sekajn vestajxojn kaj la mangxajxajn sakojn, — pensis Bilbo. — Damninda rompsxtelado kaj cxio simila! Mi deziras esti hejme, en mia bela truo apud la fajro, kun kantanta teujo!” Ne estis la lasta fojo, kiam li deziris tion!

La gnomoj plu trotis, kaj nek turnis sin nek auxskultis la hobiton. Ie malantaux la grizaj nuboj la suno supozeble subiris, cxar jam mallumigxis, dum ili venis en profundan valon kun rivero malsupre. Ekventis, kaj la apudbordaj salikoj kurbigxis flustrante. Felicxe la vojo transiris malnovan ponton el sxtono, cxar la rivero sxvelinta pro pluvo torentis de la nordaj montetoj kaj montoj.

Estis preskaux nokto, kiam ili transiris. La vento disigis la grizajn nubojn, kaj vaganta luno aperis super la montetoj inter la sxvebantaj nubostrioj. Tiam ili haltis, kaj Torino murmuris ion pri vespermangxo “kaj kie ni trovos sekan lokon por tranokti?”

Nur tiam ili rimarkis, ke mankas Gandalfo. GXis tiam li kunrajdis laux la sama vojo, kaj neniam diris cxu li kunaventuras, aux cxu li simple akompanas ilin gxis iu momento. Li estis la plej mangxema, plej parolema kaj plej ridema. Sed nun li efektive ne plu trovigxis!

— Guste kiam plej utilus sorcxisto! — gxemis Dorio kaj Norio, kiuj konsentis kun Bilbo pri mangxoj regulaj, multaj kaj oftaj.

Fine ili decidis bivaki tie, kie ili trovigxis. Ili venis al grupeto da arboj, kaj malgraux tio, ke tie estis pli seke, la vento forskuis la pluverojn de la folioj, kaj la sencxesa gutado agacis ilin. Ankaux la fajro malicis. Gnomoj kapablas bruligi fajron preskaux cxie, preskaux el cxio, kun vento aux ne; sed ili ne kapablis tiun nokton, ecx ne Oino kaj Gloino, kiuj precipe spertis pri tio.

Subite unu el la poneoj ektimis ion kaj forkuris. GXi atingis la riveron antaux ol ili povis gxin kapti, kaj antaux ol ili elakvigis gxin, Filio kaj Kilio preskaux dronis. CXiuj sakoj, kiujn gxi portis, estis forportitaj de la akvo. Kompreneble, ili entenis mangxajxojn, kaj restis ege malmulte por vespermangxi, kaj ecx malpli por matenmangxi.

Tie ili sidis, malgajaj, malsekaj kaj grumblantaj, dum Oino kaj Gloino dauxre kaj kverelante klopodis bruligi fajron. Bilbo triste konstatis, ke aventuroj ne cxiam estas vojagxoj sur poneo en maja sunlumo, kiam Balino, kiu estis ilia vacxanto, diris:

— Jen tie estas lumo!

Iom malproksime vidigxis monteto, supre de kiu estis arboj, foje tre densaj. El la sombra arbaro ili vidis brilan lumon, rugxan komfortan lumon, kvazaux fajron aux torcxojn briletantajn.

Post kiam ili jam gvatis tion dum momento, ili ekdisputis. Kelkaj diris “ne”, kaj aliaj diris “jes”. Kelkaj diris, ke ili devis simple iri kaj vidi, ke tien iri estus pli bone ol magra vespermangxo, malpli da matenmangxo kaj tranokto kun malsekaj vestajxoj. Iuj diris:

— La regiono ne estas konata kaj tro proksima al la montaro. Vojagxantoj nun maloftas cxi tie. La malnovaj mapoj trompas, aferoj malbonigxis, kaj la vojo ne estas gardata. Oni malofte auxdas pri la regxo cxi tie, kaj ju pli scivoleme oni vojiras, des pli malbone oni trapasas.