Robert Jordan: Het Licht van Weleer

Dit was nu al een slachting. Als de Trolloks konden voorkomen dat de bange mensen vluchtten, zou het nog veel erger worden.

‘Laat de soldaten ópschieten!’ riep Talmanes. ‘Alle mannen naar de stadspoorten!’ Hij dreef Selfar aan tot galop.

Overal elders zou het gebouw een herberg worden genoemd, hoewel Isam er nooit iemand binnen had gezien, behalve de hologige vrouwen die zich om de paar kleurloze kamers bekommerden en smakeloze maaltijden bereidden. Niemand kwam hier voor zijn plezier. Hij zat op een harde kruk aan een vurenhouten tafel die zo versleten was van ouderdom dat hij waarschijnlijk al vergrijsd was lang voordat Isam was geboren. Hij probeerde het tafelblad niet al te veel aan te raken, omdat hij anders waarschijnlijk meer splinters zou oplopen dan een Aiel speren had.

Isams gedeukte tinnen beker was gevuld met een donkere vloeistof, maar hij dronk er niet van. Hij zat bij de muur, dicht genoeg bij het enkele raam van de herberg om de ongeplaveide straat buiten te bekijken, die ’s avonds schemerig werd verlicht door een paar roestige lantaarns aan de gevels van andere gebouwen. Isam zorgde ervoor dat zijn profiel niet zichtbaar was door het vettige glas. Hij keek geen enkele keer rechtstreeks naar buiten. Het was altijd beter om geen aandacht te trekken in het Dorp.

Dat was de enige naam die deze plek had, als je al kon zeggen dat hij een naam had. De grote, gammele gebouwen waren in de loop van tweeduizend jaar talloze keren tegen de vlakte gegooid en weer opgebouwd. Eigenlijk leek het, als je niet al te nauw keek, wel een stadje op zich. De meeste gebouwen waren neergezet door gevangenen, vaak met weinig tot geen kennis van zaken. Ze hadden dat gedaan onder toezicht van mannen die er al even weinig van wisten. Een flink aantal huizen leek uitsluitend overeind te worden gehouden door de panden aan weerskanten ervan.

Er liepen zweetdruppeltjes langs Isams slapen omlaag terwijl hij onopvallend naar de straat keek. Welke zou achter hem aan komen?

In de verte zag hij vaag de omtrekken van een berg die de nachthemel doormidden kliefde. Ergens in het Dorp raspte metaal langs metaal, als stalen hartslagen. Gedaanten bewogen zich over de straat. Mannen, dik ingepakt in mantels met kappen, hun gezicht tot onder de ogen verborgen achter bloedrode sluiers.

Isam paste wel op dat hij zijn blik niet te lang op hen liet rusten.

Er rommelde donder. De hellingen van die berg waren vol met vreemde bliksemschichten die omhoogschoten naar de altijd aanwezige grijze wolken. Maar weinig mensen wisten van dit Dorp, niet ver weg van de vallei van Thakan’dar, met Shayol Ghul zelf er onheilspellend boven. Weinig mensen hadden zelfs maar geruchten opgevangen over het bestaan ervan. Isam zou het niet erg hebben gevonden om tot de onwetenden te behoren.

Nog zo’n man kwam langs. Rode sluiers. Die hielden ze altijd voor. Of althans, bijna altijd. Als je er een tegenkwam die zijn sluier liet zakken, moest je zorgen dat je hem gauw doodde, anders zou hij jou doden. De meeste mannen met rode sluiers leken geen duidelijke reden te hebben om op pad te zijn, behalve om kwaad naar elkaar te kijken en af en toe een van de talloze magere, verwilderde zwerfhonden te schoppen als die hun pad kruisten. De weinige vrouwen die buiten liepen, drentelden met neergeslagen blik zo dicht mogelijk langs de gevels. Er waren geen kinderen te zien, en waarschijnlijk waren er ook niet veel te vinden. Het Dorp was geen plek voor kinderen. Isam wist dat als geen ander. Hij was hier geboren en getogen.

Een van de mannen die langsliep, keek naar Isams raam en bleef staan. Isam bleef heel stil zitten. De Samma N’Sei, de Oogblinders, waren altijd al prikkelbaar en trots geweest. Nee, prikkelbaar was te mild uitgedrukt. Als ze het in hun kop kregen, regen ze zomaar een Talentloze aan hun mes. Meestal was het een van de dienaren die boette. Meestal.

De man met de rode sluier bleef naar hem kijken. Isam hield zijn zenuwen in bedwang en probeerde niet terug te staren. Hij was hier dringend ontboden, en zulke opdrachten sloeg je niet in de wind als je wilde blijven leven. Maar toch... als de man één stap naar het gebouw toe zette, zou Isam snel Tel’aran’rhiod in glippen, ervan overtuigd dat zelfs een Uitverkorene hem van hieraf niet kon volgen.

Met een ruk wendde de Samma N’Sei zich af van het raam. Snel liep hij weg bij het gebouw, met ferme stappen. Isam voelde iets van zijn spanning wegebben, hoewel die hem op deze plek nooit helemaal zou verlaten. Dit was niet zijn thuis, ondanks zijn jeugd hier. Deze plek was de dood.

Beweging. Isam keek naar het einde van de straat. Een lange man kwam zijn kant op, gekleed in een zwarte jas en mantel, maar met zijn gezicht ontbloot. Ongelooflijk genoeg liep de straat leeg en schoten de Samma N’Sei zijstraten en stegen in.

Dan was dat dus Moridin. Isam was geen getuige geweest van het eerste bezoek van de Uitverkorene aan het Dorp, maar hij had erover gehoord. De Samma N’Sei dachten eerst dat Moridin een Talentloze was, maar toen had hij hun het tegendeel bewezen. De beperkingen die voor de Samma N’Sei golden, golden niet voor Moridin.

Het aantal gesneuvelde Samma N’Sei verschilde elke keer als het verhaal werd verteld, maar het was nooit lager dan tien. Door wat Isam met eigen ogen had gezien, kon hij dat wel geloven.

Toen Moridin de herberg bereikte, was de straat op de honden na verlaten. En Moridin liep gewoon langs. Isam keek zo aandachtig naar hem als hij durfde. Moridin leek geen belangstelling te hebben voor Isam of de herberg waar hij was opgedragen te wachten. Misschien had de Uitverkorene andere dingen te doen en zou Isam een bijgedachte zijn.

Toen Moridin voorbij was, nam Isam eindelijk een slok van zijn donkere brouwsel. De plaatselijke bewoners noemden het simpelweg ‘vuur’. Het maakte die naam waar. Volgens zeggen was het afgeleid van een drankje uit de Woestenij. Net als al het andere in het Dorp was het een verwrongen versie van het oorspronkelijke.

Hoe lang zou Moridin hem laten wachten? Isam vond het hier niet prettig. De omgeving riep te veel herinneringen op aan zijn jeugd. Er kwam een bediende aan – een vrouw in een zo sleets gewaad dat het bijna een vod was – die een bord voor hem op tafel kwakte. Ze zeiden geen woord tegen elkaar.

Isam keek naar zijn maaltijd. Groenten – voornamelijk paprika en uien – die dun waren gesneden en gekookt. Hij pakte een stukje op, proefde het, zuchtte en schoof het bord van zich af. De groenten waren laf als ongekruide gierstepap. Er lag geen vlees op het bord. Dat was eigenlijk niet erg; hij at niet graag vlees, behalve als hij zelf had gezien hoe het dier was gedood en geslacht. Het was een overblijfsel uit zijn jeugd. Als je niet bij de slacht was geweest, wist je het nooit. Een stuk vlees kón hier iets zijn wat in het zuiden was gevangen, of een koe of geit die hier ter plaatse was gefokt.

Of het kon iets anders zijn. Soms verloren mensen hier weddenschappen die ze niet konden betalen. Samma N’Sei die niet voldeden, werden uit hun opleiding gezet. Verdwijningen waren hier aan de orde van de dag. Lijken bleven maar zelden lang genoeg liggen om te worden begraven.

Deze hele plek mag branden, dacht Isam met verkrampte maag. Hij mag branden met...

Iemand kwam de herberg binnen. Vanaf zijn plek kon hij niet beide kanten van de straat zien, helaas. Het was een knappe vrouw, gekleed in een zwart gewaad met rode zomen. Isam herkende haar slanke gestalte en fijne gezicht niet. Hij was er steeds meer van overtuigd dat hij alle Uitverkorenen kende; hij had ze vaak genoeg gezien in de droom. Dat wisten zij niet, natuurlijk. Zij dachten dat ze er heer en meester waren, en sommigen van hen waren inderdaad heel vaardig.

Isam was net zo vaardig, en ook uitzonderlijk goed in ongezien blijven.

Wie dit ook was, ze droeg dus een vermomming. Waarom zou ze hier de moeite nemen om zich te verstoppen? Hoe dan ook, zij moest degene zijn die hem had ontboden. Geen enkele vrouw liep door het Dorp met zo’n hooghartig gezicht en zoveel zelfvertrouwen, alsof ze verwachtte dat zelfs een kei haar zou gehoorzamen als ze die opdroeg te springen. Isam liet zich zwijgend op zijn knie zakken.