George Martin - Het stervende licht

‘Nu zal ik je het bos laten zien. Daarvoor zijn we hier tenslotte naartoe gekomen.’

Ze pakten hun luchtschuivers op en wandelden weg van het stille meer, naar het dichte, wachtende bos. Er was geen weg die ze konden volgen, maar het kreupelhout was licht en makkelijk te doorkruisen, met een heleboel routes om tussen te kiezen. Dirk was stil, vol aandacht voor het woud rondom; hij liep met afgezakte schouders en zijn handen diep in zijn zakken. Gwen was de enige die iets zei, het weinige dat er te zeggen viel. Als ze sprak, was haar stem gedempt en eerbiedig als het gefluister van een kind in een grote kathedraal. Maar meestal wees ze alleen maar op iets om naar te kijken.

De bomen om het meer waren allemaal oude bekenden die Dirk al duizend keer had gezien. Want dit was het zogenaamde thuis-bos, het bos dat de mens van zon naar zon had meegenomen en geplant op alle werelden die hij had betreden. Dit bos had zijn oorsprong op de Oude Aarde, het bos van thuis, maar toch kwam niet alles van de Aarde. Op iedere nieuwe planeet hadden de mensen nieuwe favorieten gevonden, planten en bomen die hun al even snel in het bloed gingen zitten als de soorten die aanvankelijk van de Aarde afkomstig waren. En als de ruimtevaartuigen verder reisden, trokken de zaailingen van die werelden mee met de dubbel ontwortelde kleinkinderen van Terra, en zo nam het thuisbos in omvang toe.

Dirk en Gwen liepen langzaam door het bos zoals anderen op tientallen andere werelden door dezelfde bossen hadden gewandeld. En ze kenden de bomen. Gewone ahorns en vuurahorns, schijneiken en echte eiken, zilverdennen, gifdennen en espen. De buitenwerelders hadden die hier gebracht zoals hun voorvaderen ze hadden meegenomen naar de Marge om iets om zich heen te hebben van thuis, waar dat dan ook mocht zijn.

Maar deze bossen hier leken anders te zijn.

Het was het licht, realiseerde Dirk zich na een poosje. Het druppelende licht dat slechts met mondjesmaat uit de lucht lekte, uit de bleke rode schemer die op Worlorn voor dag moest doorgaan. Dit was een schemerbos. Langzaam maar zeker — in een verlengde herfst — was het bezig dood te gaan.

Toen keek hij wat nauwkeuriger en zag dat de ahorns allemaal kaal waren, hun vale bladeren lagen onder zijn voeten. Ze zouden nooit meer groen worden. Ook de eiken waren dor. Hij stond stil en trok een blad van een vuurahorn en zag dat de fijne, rode nerven zwart waren geworden. En de zilverdennen zagen er echt stoffig en grauw uit.

Verrotting zou het volgende stadium zijn.

In gedeelten van het bos was dat verrottingsproces al begonnen. In een troosteloos dal waar de humus dikker en zwarter was dan op andere plaatsen, constateerde Dirk een vreemde geur. Hij keek Gwen vragend aan. Ze knielde neer en hield hem een handvol van het zwarte goedje onder de neus, zodat hij zijn hoofd wegdraaide.

‘Dit was een bed van mos,’ legde ze hem treurig uit. ‘Helemaal uit Eshellin meegenomen. Een jaar geleden was het allemaal groen en paars, en er bloeiden kleine bloempjes in. Het is heel vlug zwart geworden.’

Ze liepen dieper het bos in, bij het meer en de bergrug vandaan. De zonnen stonden nu bijna pal boven hen, de Dikke Duivel dof en gezwollen als een bloeddoorlopen maan, met vier kleine gele sterzonnen onregelmatig om zich heen. Worlorn was te ver afgeweken, en in de verkeerde richting; het effect van het Wiel was verloren gegaan.

Ze liepen al meer dan een uur toen het karakter van het bos om hen heen begon te veranderen. Langzaam, haast onopvallend, trad de verandering in, zo geleidelijk dat Dirk het nauwelijks merkte. Maar Gwen wees het hem aan. De van huis uit vertrouwde beplanting hield op en ging over in iets vreemders, iets unieks, iets wilders. Grimmige, zwarte bomen met grijze bladeren, hoge wallen van roodgepunte doornstruiken, hangende treurbomen van een bleek, fosforescerend blauw, grote, bolle vormen, bezaaid met donkere, schilferige klodders; Gwen wees alle soorten aan en gaf ze een naam. Eén type kwam steeds vaker voor: een torenhoog geelachtig groeisel waaraan overal op de wasachtige stam een warboel van takken ontsproot, waaruit weer kleinere takken groeiden, en daaruit weer kleinere, totdat de vreemde struik een dicht houten labyrint was geworden. ‘Wurgers’ noemde Gwen deze groeisels, en Dirk zag algauw waarom. Hier, diep in het woud, was een van de wurgers rond een statige, kaarsrechte zilverden gegroeid en had zijn gekromde wasgele takken om de andere boom heen geslingerd, en zijn wortels waren onder en om die van de andere boom gegroeid, zodat zijn rivaal in een steeds dichtere omhelzing werd gesmoord. En nu was de zilverden nauwelijks nog te zien: een grote, dode staak die verloren ging in de uitdijende wurger.

‘Die wurgers zijn afkomstig van Tober,’ zei Gwen. ‘Ze maken zich meester van het hele bos hier, net als daar. We hadden hen kunnen voorspellen dat dat zou gebeuren, maar dat had ze niets kunnen schelen. De bossen waren toch al ten dode opgeschreven, zelfs nog voor ze geplant werden. Ook de wurgers zullen doodgaan, hoewel ze de laatste zullen zijn.’

Ze wandelden verder en de wurgers groeiden steeds dichter op elkaar; weldra domineerden ze het hele woud. Hier waren de bossen dichter, donkerder; het was moeilijker erdoorheen te komen. Half vergane wortels lichtten hun beentje, terwijl gekromde takken boven hen verstrengeld waren als de enorme armen van worstelende reuzen. Waar twee of drie of meer wurgers dicht opeen groeiden, leken ze op te gaan in één enkele verwrongen knot, en Gwen en Dirk waren gedwongen een omweg te maken. Andere plantengroei was schaars, uitgezonderd bedden van zwarte en paarse paddestoelen aan de voet van de gele bomen en draden van schuimige webben, afkomstig van parasieten.

Maar er waren dieren.

Dirk zag ze door de donkere wirwar van wurgers bewegen en hoorde hun hoge, kwetterende kreet. Eindelijk zag hij er een. Het dier zat precies boven hun hoofden vanaf een dikke gele tak op hen neer te kijken, zo groot als een vuist, doodstil, en op de een of andere manier doorschijnend. Hij raakte Gwens schouder aan en gebaarde met zijn hoofd naar boven.

Maar ze glimlachte alleen maar en lachte toen hardop. Toen stak ze een hand omhoog naar het schepseltje en nam het in haar hand. Toen ze het aan Dirk liet zien, lag er alleen maar wat stof en dood weefsel in haar hand.

‘Er is hier een nest van boomspoken in de buurt,’ legde ze uit. ‘Ze werpen hun huid vier of vijf keer af voor ze tot volle ontwikkeling zijn gekomen en laten hun omhulsels achter om andere roofdieren af te schrikken.’ Ze wees. ‘Daar zit een levend exemplaar, voor het geval je geïnteresseerd bent.’

Dirk keek en ving een vluchtige glimp op van een piepklein, rennend ding met scherpe tanden en enorme, bruine ogen. ‘Ze kunnen ook vliegen,’ legde Gwen uit. ‘Ze beschikken over een vlies dat van hun voorpoten tot hun achterpoten reikt en hen in staat stelt van boom naar boom te fladderen. Het zijn roofdieren, weet je. Ze jagen in troepen en kunnen schepsels doden die honderd keer zo groot zijn als zijzelf. Maar gewoonlijk vallen ze geen mensen aan, behalve als die hun nest binnen komen stieren.’

Het boomspook was nu verdwenen in een labyrint van wurgertakken, maar Dirk meende er vanuit zijn ooghoeken nog eentje te zien, heel kort. Hij keek rond in het bos. De doorzichtige huidomhulsels zaten overal en staarden vanaf hun hoge plekken met felle blikken de schemering in, allemaal kleine, grimmige geesten. ‘Dit zijn zeker de dingen waardoor Janacek zo uit zijn doen is?’ vroeg hij.

Gwen knikte. ‘Op Kimdiss zijn die spoken een plaag, maar hier zijn ze pas echt in hun element. Ze kleuren uitstekend bij de wurg-bomen en ze kunnen zich sneller dan wat ook door de takken bewegen. We hebben ze heel grondig bestudeerd. Ze houden opruiming in de bossen. Op den duur zouden ze al het wild doden en ten slotte zelf de hongerdood sterven, maar daar krijgen ze de tijd niet voor. Het schild zal al voor die tijd uitvallen, en dan komt de kou.’ Ze haalde met een kleine, matte beweging haar schouders op en liet haar onderarm op een laag afhangende tak rusten. Hun overals hadden al geruime tijd de vuilgele kleur van de bomen om hen heen aangenomen, maar haar mouw schoof omhoog toen hij langs de tak streek, en Dirk zag de doffe glans van jade-en-zilver oplichten tegen de achtergrond van de wurger.